Trước đó, hồi đầu tháng 6 năm ngoái, Thanh tra TP. Cần Thơ có kiến nghị chuyển hồ sơ sang công an để điều tra dấu hiệu sai phạm đối với 7 gói thầu liên quan đến Việt Á.
Công an Cần Thơ khởi tố vụ án đấu thầu liên quan đến Việt Á
Ngày 18/2, Đại tá Hồ Trung Lập - Phó giám đốc Công an TP Cần Thơ cho biết, liên quan đến việc mua sắm kit test của Công ty Việt Á, cơ quan CSĐT đã khởi tố vụ án Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng, theo Điều 222 Bộ luật Hình sự.
Trước đó, ngày 7/6/2022, Thanh tra TP. Cần Thơ đã ra thông báo kết quả thanh tra việc mua sắm và sử dụng các trang thiết bị, vật tư, phương tiện phòng, chống dịch, các loại xét nghiệm chẩn đoán nhanh và xét nghiệm sinh học phân tử RT-PCR xác định Covid-19 tại Sở Y tế TP. Cần Thơ và các cơ quan, đơn vị liên quan.
Theo đó, Thanh tra TP. Cần Thơ kiến nghị chuyển hồ sơ sang công an để điều tra dấu hiệu sai phạm 7 gói thầu liên quan đến Việt Á.
Cụ thể, có 5 gói thầu mua sắm kit test của Công ty Việt Á sản xuất do CDC Cần Thơ chỉ định thầu. Có 1 gói thầu mua sắm kit test của Công ty Việt Á sản xuất do bệnh viện Đa khoa Thành phố chỉ định thầu. Một gói thầu mua sắm máy X-quang di động kỹ thuật số phục vụ phòng, chống dịch bệnh Covid-19 tại bệnh viện Y học cổ truyền.
7 gói thầu sai phạm
Giai đoạn 2020-2021, Sở Y tế TP. Cần Thơ và các đơn vị liên quan đã thực hiện 576 gói thầu mua sắm thiết bị, vật tư phục vụ phòng chống Covid-19. Tổng trị giá 576 gói thầu này lên đến gần 280 tỷ đồng.
Cơ quan thanh tra kết luận, 5 gói thầu do Trung tâm kiểm soát bệnh tật (CDC) Cần Thơ chỉ định thầu, mua sắm kit xét nghiệm của Công ty Việt Á có dấu hiệu "cố ý lựa chọn sản phẩm" của doanh nghiệp này, đồng thời chỉ định Công ty TNHH Khoa học Hợp Nhất là đơn vị cung cấp.
"CDC Cần Thơ đã hợp thức hóa hồ sơ mua sắm để thực hiện thanh toán cho nhà thầu không đúng quy định, vi phạm các quy định về đấu thầu, gây hậu quả nghiêm trọng dẫn đến thiệt hại ngân sách Nhà nước", - kết luận nêu.
Nhà chức trách xác định, Giám đốc CDC Cần Thơ, Hội đồng Khoa học công nghệ cơ sở, Tổ thẩm định, Tổ chuyên gia xét thầu và các cá nhân tham mưu thực hiện... chịu trách nhiệm về những hạn chế, thiếu sót này.
Tại Bệnh viện Đa khoa TP Cần Thơ, một gói thầu mua sắm kit xét nghiệm Covid-19 của Việt Á theo hình thức chỉ định thầu cũng có dấu hiệu thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.
Tại Bệnh viện Y học cổ truyền, một gói thầu mua sắm máy X-quang di động kỹ thuật số phục vụ phòng chống Covid-19 có dấu hiệu vi phạm các quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng.
Trách nhiệm của Sở Tài chính TP. Cần Thơ?
Liên quan đến vấn đề thẩm định giá các gói thầu y tế "có dấu hiệu sai phạm", Thanh tra Cần Thơ cho rằng Sở Tài chính phải có trách nhiệm trong việc này.
Đáp lại, ông Nguyễn Quang Nghị, Giám đốc Sở Tài chính, đã có văn bản gửi UBND TP. Cần Thơ, trong đó cho rằng "thanh tra kết luận mang tính chủ quan, không đủ cơ sở, không phù hợp, không sát với tình hình diễn biến của dịch bệnh".
Sở Tài chính khẳng định, quy trình, thủ tục trình phê duyệt dự toán và kế hoạch lựa chọn nhà thầu mua sắm đều đã được báo cáo, có ý kiến thống nhất từ tổ chỉ đạo, điều hành, tổ tài chính, hậu cần Sở chỉ huy phòng chống dịch.
Kể cả kế hoạch mua sắm theo hình thức chỉ định thầu cũng được thông qua và thống nhất của tập thể Ban thường vụ Thành ủy, Ban cán sự Đảng UBND TP Cần Thơ...
Về điều này, Chánh Thanh tra TP. Cần Thơ Trần Phước Hoàng lưu ý, đơn vị đã thực hiện chức trách dựa trên cơ sở là hồ sơ thẩm định, trình UBND thành phố phê duyệt của Sở Tài chính, do cơ quan, đơn vị có liên quan cung cấp.
Nội dung hồ sơ đã thể hiện trách nhiệm của Sở Tài chính và các cá nhân liên quan trong việc thẩm định các gói thầu mua sắm vật tư y tế. Bên cạnh các quy định của pháp luật, Thanh tra thành phố cũng đã cân nhắc, xem xét nhiều khía cạnh, đối chiếu tình hình thực tiễn lúc phát sinh dịch bệnh.
Tháng 7/2022, UBND TP. Cần Thơ đã yêu cầu công an và các ngành liên quan "khẩn trương thực hiện kết luận về nhiều gói thầu mua sắm vật tư y tế sai phạm"...
Đến tháng 11 năm ngoái, Công an Cần Thơ ra quyết định tạm đình chỉ điều tra, giải quyết kiến nghị làm rõ sai phạm trong 7 gói thầu mua sắm vật tư y tế với Việt Á. Nguyên nhân là vì các cơ quan, đơn vị chưa cung cấp tài liệu. Ban Nội chính Trung ương sau đó đã yêu cầu Cần Thơ đẩy nhanh tiến độ làm rõ vụ việc.
Đại án Việt Á đã được đưa vào diện theo dõi, chỉ đạo của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.
Đây là sai phạm được xem như điển hình về "tham nhũng có hệ thống" với quy mô liên hệ từ cơ quan, bộ ngành trung ương đến các địa phương. Một năm qua, từ khi vụ án này bị phanh phui, Bộ Công an và công an các địa phương đã khởi tố 29 vụ án và hơn 100 người liên quan.
Bước đầu, nhà chức trách xác định, nhằm thu lợi bất chính và chi tiền ngoài hợp đồng, Việt Á đã nâng khống giá thiết bị, chi phí nguyên vật liệu đầu vào.
Trong tổng số doanh thu khoảng 4.000 tỷ đồng, Việt Á đã chi "hoa hồng" lót tay cho các đơn vị, cá nhân với tổng số tiền lên đến gần 800 tỷ đồng.