Dự án sân bay Long Thành được xây dựng tại xã Bình Sơn, huyện Long Thành, tỉnh Đồng Nai với diện tích 5.000 ha. Trong đó, giai đoạn 1 có diện tích hơn 1.800 ha.
Theo dự kiến ban đầu, năm 2025, sân bay Long Thành sẽ hoàn thành, đưa vào khai thác. Tuy nhiên, việc mời thầu hiện rất khó khăn do tiến độ quá gấp và nhà thầu phải đáp ứng đủ quy định, tiêu chuẩn, điều kiện khó.
ACV xin lùi thời gian hoàn thành sân bay Long Thành
Ngày 3/3, Tổng Công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) đã có văn bản kiến nghị Bộ Giao thông vận tải (Bộ GTVT) trình cấp có thẩm quyền cho phép được điều chỉnh thời gian hoàn thành dự án thành phần 3 - xây dựng các công trình thiết yếu trong cảng hàng không quốc tế Long Thành (quan trọng nhất là nhà ga hành khách) vào năm 2026.
Theo ACV, gói thầu thi công xây dựng và lắp đặt thiết bị công trình nhà ga hành khách sân bay Long Thành giai đoạn 1 (gói thầu 5.10) có giá trị hơn 35.000 tỷ đồng, thời gian thực hiện 33 tháng.
Tháng 9/2022, ACV tổ chức đấu thầu gói thầu 5.10. Tuy nhiên, đến tháng 12/2022, ACV đã có quyết định hủy gói thầu do chỉ có 1 nhà thầu liên danh nộp hồ sơ dự thầu và hồ sơ dự thầu của nhà thầu không đáp ứng yêu cầu theo hồ sơ mời thầu.
Tháng 1/2023, ACV phát hành hồ sơ mời thầu lần 2 đối với gói thầu 5.10. Với lần đấu thầu này, thời điểm đóng và mở thầu là ngày 28/3/2023.
Ngày 18/2, Văn phòng Chính phủ đã có thông báo Kết luận số 35/TB-VPCP (Kết luận 35) thông báo kết luận của Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà tại cuộc họp triển khai Dự án sân bay Long Thành.
Trong đó, tiến độ thi công nhà ga hành khách sân bay Long Thành được xác định là trọng tâm của dự án. Đây là công trình có quy mô lớn, kỹ thuật phức tạp, công nghệ hiện đại, lần đầu tiên được triển khai trong nước.
Về thời gian hoàn thành hợp đồng thi công, Phó Thủ tướng Chính phủ yêu cầu trên cơ sở tham khảo ý kiến của tư vấn, ACV xác định thời gian thực hiện gói thầu, báo cáo Bộ Giao thông vận tải tổng hợp, trình cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định.
Trên cơ sở ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà, ACV đã yêu cầu liên danh tư vấn đánh giá kỹ lại thời gian thi công xây dựng định hướng của gói thầu 5.10.
Tháng 2/2023, ACV có báo cáo về việc triển khai công tác đấu thầu gói thầu 5.10 của dự án thành phần 3; ghi nhận đề xuất tăng thời gian thi công của gói thầu 5.10.
Theo đó, trong báo cáo số 66/BC-HĐQT của ACV gửi Bộ Giao thông vận tải, ACV cho biết, ngày 20/2/2023, liên danh tư vấn thiết kế kỹ thuật HAAA (Heerim Hàn Quốc - Arup Anh Quốc - Aurecon Australia - ADPi Pháp) đã đề xuất thời gian thi công định hướng phần thân công trình nhà ga hành khách sân bay Long Thành giai đoạn 1 là 39 tháng, bao gồm 36 tháng thi công xây dựng và 6 tháng vận hành chạy thử. Trong 6 tháng vận hành chạy thử, có 3 tháng vận hành chạy thử đồng thời với thi công xây dựng.
"Tiến độ 2025 là không khả thi"
Chiều 3/3, ông Đỗ Tất Bình, Phó Tổng Giám đốc Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) xác nhận việc ACV có kiến nghị Bộ GTVT trình cấp có thẩm quyền cho phép được điều chỉnh thời gian hoàn thành dự án thành phần 3 - dự án đầu tư xây dựng cảng hàng không quốc tế (sân bay) Long Thành sang năm 2026.
Lý giải cụ thể hơn về kiến nghị này với báo Thanh niên, ông Bình cho biết, việc đảm bảo tiến độ hoàn thành công trình với mốc cuối năm 2025 là "không khả thi".
Theo đại diện ACV, nhà ga là hạng mục lớn nhất, trọng yếu nhất nhưng tiến độ yêu cầu quá ngắn như vậy, rất khó để thu hút các nhà thầu tham gia, đặc biệt là các nhà thầu nước ngoài.
Ông Đỗ Tất Bình dẫn thực tế, trong quá trình ACV làm tiền đấu thầu cũng có nhà thầu nước ngoài quan tâm. Thế nhưng, họ lại phản hồi rằng mốc thời gian 33 tháng theo đúng Nghị quyết của Quốc hội, chỉ đạo của Chính phủ là "quá gấp, không khả thi".
"Chúng tôi hy vọng việc giãn thời gian đến 2026 sẽ là yếu tố hấp dẫn các nhà thầu", - ông Bình kỳ vọng.
Thêm vào đó, điều kiện gói thầu đề ra hiện nay khá nhiều thách thức. Đơn cử, nhà ga hành khách sân bay Long Thành là công trình cấp đặc biệt, quy mô lớn. Theo đúng hướng dẫn về quy định đấu thầu thì yêu cầu các nhà thầu phải có kinh nghiệm đã từng thi công ít nhất 1 dự án cấp đặc biệt.
"Đây là điều kiện tiên quyết và rất khó để các nhà thầu qua được "vòng gửi xe" bởi những dự án quy mô như vậy trong nước hiện không nhiều, chưa kể tình trạng "sức khỏe" của các doanh nghiệp xây dựng hiện cũng không còn mạnh như giai đoạn trước", - ông Bình nói và cho biết, chỉ có thể định hướng trông chờ vào các nhà thầu nước ngoài.
Mặt khác, quy trình đấu thầu hiện nay phải tuân thủ tuyệt đối theo quy định, thông tư, nghị định. Nhà thầu buộc phải đáp ứng được những điều kiện khó và chủ đầu tư không thể can thiệp, điều chỉnh.
"Trước mắt, ACV sẽ tiếp tục mở thầu lại theo đúng quy định cho đến khi tìm được nhà thầu thích hợp. Song song, cùng ngồi lại, rà soát các điều kiện bởi nguyên tắc khi đấu thầu không thành công nhiều lần, không nhà thầu nào đạt yêu cầu thì phải xem xét lại hồ sơ mời thầu. Ưu tiên khi xem xét là vẫn phải tuân thủ quy định của pháp luật", - đại diện ACV nêu cụ thể.
Dự án thành phần 3 sân bay Long Thành
Dự án thành phần 3 - các công trình thiết yếu trong sân bay Long Thành giai đoạn 1 có tổng mức đầu tư hơn 98.500 tỷ đồng. Trong các hạng mục của dự án thành phần 3, công trình nhà ga hành khách là quan trọng nhất và quyết định đến tiến độ chung của toàn dự án.
ACV cho rằng, nhằm thu hút các nhà thầu đủ năng lực, kinh nghiệm tham gia dự thầu gói thầu 5.10, với các phân tích về đề xuất của liên danh tư vấn, Ban Quản lý Dự án sân bay Long Thành cũng như các yêu cầu tại thông báo Kết luận số 35, ACV đã báo cáo và kiến nghị Bộ Giao thông vận tải về thời gian hoàn thành gói thầu 5.10 và toàn bộ dự án thành phần 3.
Cụ thể, ACV kiến nghị Bộ Giao thông vận tải tổng hợp, trình cấp có thẩm quyền cho phép ACV với thẩm quyền được giao người quyết định đầu tư dự án thành phần 3 được điều chỉnh thời gian hoàn thành dự án thành phần 3 trong năm 2026. Trên cơ sở đó, ACV sẽ tiến hành điều chỉnh thời gian thực hiện hợp đồng gói thầu 5.10 từ 33 tháng lên 39 tháng và hoàn thiện, điều chỉnh các nội dung tương ứng của hồ sơ mời thầu gói thầu 5.10 theo đúng quy định của pháp luật.
Dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành có tổng mức đầu tư khái toán khoảng 336.630 tỷ đồng, chia làm ba giai đoạn. Giai đoạn 1 xây một đường cất hạ cánh, nhà ga hành khách cùng các hạng mục phụ trợ với công suất 25 triệu khách/năm.
Theo kế hoạch, giai đoạn 1 của dự án dự kiến hoàn thành và đưa vào khai thác trong năm 2025.
Giai đoạn 2, sân bay được xây thêm một đường cất hạ cánh cấu hình mở và nhà ga để đạt công suất 50 triệu khách/năm; giai đoạn 3 hoàn thành hạng mục còn lại để sân bay đạt công suất 100 triệu khách/năm.