Ngày 20/4, Hiệp hội Điều Việt Nam (Vinacas) cho biết: một doanh nghiệp thuộc Vinacas đang có nguy cơ bị mất trắng lô hàng 5 container hạt điều xuất khẩu sang Algeria (châu Phi) vì tin vào đơn vị môi giới.
Trao đổi với Tuổi Trẻ Online, đại diện Hiệp hội Điều Việt Nam (Vinacas) cho biết thông tin "hải quan Algeria đã hủy đấu giá 5 container điều nhân" được phát đi trước đó chưa chính xác.
Theo đó, hiện 5 container trên đã bị hải quan nước này đưa ra đấu giá.
Tới thời điểm hiện tại, trong số 5 container này, có 2 container là người trúng đấu giá đã lấy hàng ra và bán; 3 container còn lại, nhờ Vinacas và Thương vụ Việt Nam tại Algeria tác động kịp thời nên tạm thời Hải quan Algeria đang niêm phong tại kho. Doanh nghiệp vẫn đang cố gắng làm việc với các cơ quan chức năng Việt Nam và chính quyền Algeria để yêu cầu giải quyết, hoàn trả lại cho chủ sở hữu. Tuy nhiên, khả năng thu hồi được là rất thấp.
Đại diện công ty xuất khẩu điều nói trên chia sẻ:
"Hải quan cảng Mostaganem làm sai thông lệ quốc tế khi tự ý đấu giá lô hàng mà không thông báo với chủ sở hữu. Chúng tôi chỉ nhận được thông tin về sự vụ sau khi hải quan đấu giá công khai lô hàng. Nhận thấy lô hàng có nguy cơ mất nên chúng tôi đã gửi công văn để cầu cứu tới các cơ quan liên quan, đồng thời đã bay sang Algeria làm việc trực tiếp với hải quan cảng Mostaganem từ 28/3/2023. Ngoài ra chúng tôi đã gửi công văn đề nghị gặp và làm việc với các cơ quan chính quyền của Algeria thông qua: Tổng cục Hải quan, Bộ Ngoại giao, Bộ Tài chính, Bộ Thương mại Việt Nam cũng như Đại sứ quán Việt Nam và Thương vụ Việt Nam tại Algeria, Đại sứ quán Algeria tại Việt Nam, yêu cầu phía Algeria gửi văn bản chính thức làm rõ về quy trình đấu giá của hải quan, nguyên tắc xử lý và luật áp dụng".
Tuy nhiên, cho đến thời điểm hiện tại, doanh nghiệp này chưa nhận được phản hồi từ chính quyền Algeria và toàn bộ số hàng đã bị hải quan cảng Mostaganem bán đấu giá đồng thời người mua hàng đã di dời 2/5 containner hàng ra khỏi cảng.
Trước đó, tháng 8/2022, doanh nghiệp này đã xuất khẩu 5 container hạt điều sang Algeria, qua trung gian là một công ty đặt tại Nam Phi. Công ty trung gian đã đặt cọc 10% giá trị tiền hàng, nhưng khi hàng đến cảng Mostaganem (Algeria), khách hàng là công ty Eurl ATS Food của Algeria không thể làm thủ tục thông quan vì công ty này bị Bộ Thương mại Algeria đưa vào danh sách các doanh nghiệp gian lận thương mại từ tháng 6/2022.
Chủ hàng là doanh nghiệp Việt Nam và hãng tàu đã làm thủ tục đổi người nhận hàng là công ty khác (cũng ở Algeria) theo đề nghị của trung gian tại Nam Phi, song hải quan Algeria không chấp nhận. Theo hải quan cảng Mostaganem, công ty Eurl ATS Food mất năng lực pháp lý để thực hiện các thủ tục như nhập khẩu, cũng như đổi doanh nghiệp nhận hàng thay thế hay tái xuất hàng. Theo hải quan nước sở tại, hơn 5 tháng nằm ở cảng, hải quan Algeria được quyền bán đấu giá lô hàng này.