Tài liệu vừa được công bố xem xét việc đổi mới cơ cấu lực lượng hải quân đến năm 2052. Khái niệm này được hoàn thiện theo yêu cầu của Quốc hội, đề ra ba con đường phát triển. Hải quân Mỹ đang phát triển theo kịch bản thứ nhất - thay thế các tàu khu trục Arleigh Burke Flight III bằng chiến hạm DDG (X) đầy hứa hẹn, nhưng chỉ vào năm 2032. Trong khi đó, các chuyên gia đang điều chỉnh các tàu mới để tất cả các bộ phận và cụm lắp ráp của chúng hoạt động ổn định và không có sự cố, để các tàu được sản xuất hàng loạt không bị hỏng hóc. Ngoài ra, kể từ năm 2026, Mỹ sẽ chế tạo các khinh hạm tên lửa lớp Constellation đầy hứa hẹn: 1-2 chiếc mỗi năm. Đối với hạm đội tàu ngầm, tại đây kế hoạch chuyển đổi từ tàu ngầm hạt nhân đa năng lớp Virginia sang SSN (X) đầy hứa hẹn được hoãn lại đến giữa những năm 2030. Lý do rất đơn giản – kế hoạch này là rất tốn kém.
Con đường thứ hai là mua cả các tàu ngầm đa năng Virginia và các tàu ngầm dự án SSN (X) để thay thế dần các tàu ngầm hạt nhân cũ. Thay vì các tàu khu trục, trọng tâm là các tàu không người lái. Các tác giả thừa nhận rằng, nếu thực hiện đầy đủ hai kế hoạch đầu tiên thì khó có thể nhận được 355 tàu chiến mới trong 30 năm tới.
Hải quân Hoa Kỳ có khoảng 300 tàu chiến các loại. Việc tăng quy mô lực lượng hải quân đang bị cản trở bởi một số yếu tố. Đầu tiên, kế hoạch này đòi hỏi ngân sách rất lớn liên tục gây ra sự tranh cãi tại Thượng viện. Thứ hai, Hoa Kỳ thiếu năng lực sản xuất. Ví dụ, theo kịch bản thứ ba về sự phát triển của Hải quân, các tác giả của tài liệu đề xuất... quên đi những hạn chế này, "đầu tư tối đa" và đạt được mục tiêu này vào năm 2042. Theo kịch bản này, mỗi 4 năm Hải quân sẽ mua một tàu sân bay. Còn tàu ngầm đầy hứa hẹn SSN(X) và tàu khu trục DDG(X) - 2 chiếc tàu mỗi năm.
Chướng ngại vật chính – ngành đóng tàu
Mỹ đang loại biên “những di sản” được cho là “không còn vai trò tại những vùng biển cạnh tranh”. Hải quân Mỹ sẽ loại biên 2 tàu tác chiến cận bờ USS Montgomery và USS Jackson vào năm 2024. Trong năm tới họ sẽ nói lời tạm biệt với các tàu khu trục cũ nhất thuộc lớp Ticonderoga - USS Antietam, USS Leyte Gulf và USS Shiloh. Tổng cộng, 13 tàu chiến sẽ bị loại biên vào năm 2024, 13 tàu chiến - vào năm 2025, 14 tàu chiến- vào năm 2027 và 13 tàu chiến - vào năm 2027.
Tất nhiên, chúng sẽ được thay thế. Nhưng, những con tàu mới sẽ được đóng tại cơ sở sản xuất nào? Năm ngoái, Đô đốc Daryl Caudle, người đứng đầu Bộ tư lệnh các lực lượng hạm đội của Mỹ, cho biết: năng lực đóng tàu của Hoa Kỳ không đủ để sửa chữa các thiết bị tàu hiện có, chứ đừng nói đến việc đóng tàu chiến mới.
Vào những năm 2015-2019, Hải quân Hoa Kỳ đã chi 2,8 tỷ USD để tái trang bị và tăng năng suất của các nhà máy đóng tàu. Tuy nhiên, theo một báo cáo của chính phủ, trong những năm đó, 4 doanh nghiệp nhà nước đã không hoàn thành đúng hạn 75% công việc bảo dưỡng tàu sân bay và tàu ngầm hạt nhân. Tình hình tại các nhà máy tư nhân cũng tương tự như vậy, nhưng các xưởng này chủ yếu bảo dưỡng các tàu vừa và nhỏ.
Các xưởng đóng tàu rất cũ. Ví dụ, xưởng đóng tàu hải quân ở Boston đã hơn 200 năm tuổi. Tất nhiên, trang thiết bị ở đó đã nhiều lần được thay thế, nhưng cơ sở hạ tầng không còn đáp ứng được yêu cầu hiện đại. Đô đốc Daryl Caudle kêu gọi tài trợ thêm cho các xưởng hải quân tại Portsmouth, Puget Sound và Trân Châu Cảng.
Các tàu chiến cần phải được bảo trì sửa chữa
Tình trạng kỹ thuật của các tàu chiến Mỹ cũng có nhiều điều đáng chê trách. Vào mùa thu năm 2020, nhiều vấn đề với tàu nổi đã được báo cáo trước Quốc hội. Trong mấy thập kỷ qua, khả năng chiến đấu của các tàu chiến Mỹ đã giảm.
Vấn đề lớn nhất liên quan đến động cơ thường xuyên hỏng hóc, và thủy thủ đoàn phải sửa chữa ở ngoài khơi. Trong 5 năm qua, hiệu suất động cơ đã giảm 20% trên hơn 30 con tàu. Trên thực tế, Hải quân Hoa Kỳ đã ngừng nhận các tàu cao tốc lớp Freedom vì chúng không đáng tin cậy, thường xuyên bị hỏng máy trong các chuyến ra biển. Các khiếm khuyết được coi là một vấn đề mang tính hệ thống, và năm 2021, Hải quân Mỹ chính thức cho loại biên các tàu lớp Freedom.
Hải quân Mỹ cũng nhận ra “lỗ hỏng” của hệ thống kiểm soát và thông tin chiến đấu Aegis, trong số những thứ khác, chịu trách nhiệm về phòng không. Các tàu khu trục lớp Arleigh Burke và các tàu tuần dương lớp Ticonderoga được trang bị hệ thống này. Tuy nhiên, hệ thống thường xuyên gặp sự cố. Nếu điều kiện lý tưởng của thiết bị bằng một, thì chỉ số sẵn sàng chiến đấu trung bình của Aegis không vượt quá 0,75.
Một vấn đề riêng là các thiết bị cất cánh và hạ cánh của máy bay trực thăng trên tàu. Khả năng phục vụ của chúng đã giảm từ 0,77 xuống 0,68, và các hỏng hóc nhiều lần dẫn đến tai nạn. Ví dụ, vào tháng 10 năm 2019, một trực thăng MH-60 Seahawk của Hải quân Mỹ đã gặp sự cố khi cất cánh từ tàu sân bay USS Ronald Reagan. May mắn thay, không có thương vong. Nguyên nhân của vụ tai nạn là do lỗi trong hệ thống điện tử trên tàu đã cung cấp dữ liệu hạ cánh không chính xác cho phi công.
Chi phí duy trì hạm đội Mỹ ngày càng tăng. Nhưng theo quân đội, tiền thôi là không đủ. Vấn đề cần được xử lý toàn diện, trong đó có việc nâng cấp cơ sở hạ tầng. Nếu không, Hải quân Hoa Kỳ sẽ sớm mất khả năng chiến đấu.
Trong khi đó, Bắc Kinh - đối thủ địa chính trị chính của Washington - đề ra mục tiêu đến năm 2040 đổi mới hoàn toàn Hải quân và Lực lượng Vũ trang nói chung. Trung Quốc đã cho thế giới thấy khả năng đóng tàu chiến phức tạp nhất và uy lực nhất. Rất có thể Trung Quốc sẽ vượt được Mỹ và trở thành siêu cường hải quân.