Các phương tiện bay cũng tham gia chiến đấu với các trận cháy rừng, đó là các loại máy bay và trực thăng chữa cháy chuyên dụng. Các máy bay chiến đấu mang theo nước cũng có thể được huy động để dập tắt đám cháy rừng.
Những chi tiết - trong tài liệu của Sputnik.
Ở Nga có một phiên bản đặc biệt của máy bay vận tải Il-76 có thể mang theo 42 tấn nước, đó là máy bay cứu hỏa lưỡng cư Be-200 (các khoang hút nước tự động được mở ra ngay khi phi cơ bay trên mặt nước - sông, hồ, biển) và máy bay trực thăng chữa cháy Ka-32 với hệ thống thùng chữa cháy hoặc các thùng chứa nước với chất tạo bọt. Các máy bay trực thăng thuộc họ Mi-8/17 cũng có thể được trang bị các thùng như vậy.
Tuy nhiên, các phương tiện này không thể đảm bảo hiệu quả 100%. Nguyên nhân mang tính khách quan, đó là các định luật vật lý. Trong nhiều trường hợp, các luồng không khí nóng xoáy đang tăng lên với tốc độ cao từ đám cháy không cho phép nước đổ từ máy bay hoặc trực thăng rơi xuống mặt đất vào ổ lửa. Nước bốc hơi mà không đạt được mục tiêu. Vì thế cần phải phát triển những thiết bị chữa cháy khác để trang bị cho máy bay.
Trong khuôn khổ Triển lãm Quốc tế về ngành công nghiệp trực thăng HeliRussia 2023 diễn ra gần đây tại khu vực Matxcơva đã tổ chức hội thảo chuyên đề "Chữa cháy bằng máy bay trực thăng". Tại hội thảo này Hiệp hội nghiên cứu và sản xuất Basalt đã giới thiệu dự án bom "thể tích nước" ASP-500 - phương tiện dập lửa đường không calíp 500kg.
Giới thiệu về dự án này, ông Sergei Ozeryakov, Cố vấn của Tổng Giám đốc Xí nghiệp Bazalt, cho biết:
"Để nâng cao hiệu quả của các phương pháp chữa cháy, xí nghiệp của chúng tôi đã chế tạo nguyên mẫu phương tiện dập lửa đường không ASP-500. Đây là phương tiện dập lửa đầu tiên, tức là trước khi tấn công vào một đám cháy nào đó, các chuyên gia sẽ thả quả bom này từ máy bay xuống ổ lửa để dập tắt đám cháy rừng hoặc hỏa hoạn do con người gây ra. Chúng tôi cho rằng, để giảm thiểu những thiếu sót của thiết bị chữa cháy đường không truyền thống, cần phải sử dụng thiết bị chứa chất lỏng chữa cháy ASP-500 kết hợp với chúng. Nó "hoạt động" tương tự như quả bom được thả ra từ máy bay".
Theo ông Sergei Ozeryakov, "quả bom mang tính chất hòa bình" bao gồm vỏ nhựa nhiệt dẻo với hệ thống treo chứa hơn 300 lít nước hoặc chất chữa cháy an toàn về mặt hóa học khác, chất ổn định polymer, thiết bị phân tán và một lượng nhỏ thuốc nổ. ASP-500 được treo trên máy bay vận tải. Khi được thả từ máy bay hoặc trực thăng, quả bom được kích hoạt. Khi bom chạm xuống mặt đất sẽ phát nổ tạo thành đám mây gồm hỗn hợp thủy khí. Nhờ sóng xung kích, hỗn hợp 300 lít chất lỏng này sẽ tỏa ra khắp khu vực cháy với bán kính lên tới 18 mét và cao 6 m. Đám mây này ngăn không cho oxy tới khu vực cháy, dập tắt đám cháy trên diện tích lên tới 1000 m2. Theo yêu cầu của khách hàng, ASP-500 cũng có thể được trang bị cầu chì độ cao.
Ông Sergei Ozeryakov thu hút sự chú ý đến thực tế là phương pháp phát nổ phun ra chất chữa cháy cũng tạo ra sóng xung kích trên không chứa hỗn hợp khí với các hạt của chất chữa cháy. Điều này tự nó trở thành một yếu tố bổ sung trong việc dập tắt đám cháy.
"Việc sử dụng ASP-500 cho phép chữa cháy mà không cần thêm lực lượng mặt đất, không gây nguy hiểm cho người và thiết bị. ASP-500 mang lại hiệu quả cao nhất khi được sử dụng ở những khu vực khó tiếp cận, ở những nơi có nhiều khí độc được sinh ra trong khói của đám cháy, những khu vực bị ô nhiễm phóng xạ và hóa chất. Hệ thống này có thể được sử dụng ở nhiệt độ không khí tại khu vực cất cánh từ -5 độ C đến +50 độ C, trong bất kỳ điều kiện thời tiết nào. ASP-500 có thể được nạp cả tại nhà máy và ngoài hiện trường. Nó có thể được lưu trữ ở trạng thái được nạp sạc hoặc không nạp sạc trong một khoảng thời gian gần như không giới hạt".
Theo đại diện của xí nghiệp Bazalt, tài liệu thiết kế đã được phát triển. Các chuyên gia đã soạn thảo hướng dẫn sử dụng ASP-500 trên trực thăng dân sự Mi-8 và Ka-32, trực thăng chiến đấu Mi-24 và máy bay cường kích Su-25. Các phiên bản khác nhau của nguyên mẫu đã được thử nghiệm trên sân tập của Bộ Tình trạng Khẩn cấp Liên bang Nga trong điều kiện mô phỏng đám cháy rừng khi ngọn lửa cháy lan tràn theo tất cả các tầng tán rừng, từ lớp thảm tươi đến tán rừng. Các chuyên gia đang chuẩn bị thử nghiệm bom "thể tích nước" trên đám cháy thật.
Tiềm năng xuất khẩu
"Bằng sáng chế cho thiết kế và ứng dụng ASP-500 đã được cấp ở 8 quốc gia. Trong số đó có Nga, Úc, Mỹ, Hàn Quốc. Trong số các quốc gia bày tỏ sự quan tâm đến việc mua ASP-500 có Australia, Bulgaria, Hy Lạp, Mỹ, Thổ Nhĩ Kỳ", - ông Sergei Ozeryakov lưu ý.
Tuy nhiên, hầu hết các quốc gia này đã áp đặt các biện pháp trừng phạt nghiêm khắc đối với Nga, tức là họ đã đóng cửa với các sản phẩm của Nga. Có thể là đóng cửa mãi mãi. Khi được phóng viên Sputnik hỏi liệu các quốc gia có nhiều khu rừng, vẫn thân thiện với Liên bang Nga, có quan tâm đến sản phẩm của xí nghiệp Bazalt hay không, ông Sergei Ozeryakov trả lời ngắn gọn:
"Có. Các nước Đông Nam Á, ví dụ, Indonesia. Cũng như một số quốc gia ở Nam Mỹ".
Theo thông tin nội bộ mà phóng viên Sputnik nhận được từ những người tham gia hội thảo, Việt Nam cũng quan tâm đến "bom chống cháy để ngăn hỏa hoạn" của Nga.