Hà Nội đã nhanh chóng nhận ra tiềm năng thực sự của trí tuệ nhân tạo cả hiện tại và trong tương lai, cũng như tầm quan trọng ngày càng tăng của AI trong cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4.
Chính phủ đầu tư mạnh vào phát triển AI, cũng như các công nghệ kỹ thuật số tiên tiến khác. Năm 2021, Việt Nam đã thông qua Chiến lược quốc gia về nghiên cứu, phát triển và ứng dụng Trí tuệ nhân tạo đến năm 2025 với định hướng đến năm 2030, trong đó đặt mục tiêu phát triển 10 thương hiệu hàng đầu trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo của Việt Nam, thành lập 3 trung tâm lưu trữ dữ liệu lớn quốc gia và kết nối chúng với các trung tâm tương tự quốc tế, đồng thời có ít nhất 1 dự án phát triển AI quốc gia lọt vào top 20 dự án ASEAN. Trong bản báo cáo Oxford Insights, chỉ số sẵn sàng cho AI của các nước trên thế giới, Việt Nam xếp thứ 57 trên 183 quốc gia, tăng 5 bậc sau 1 năm.
Robot được kỹ sư của Sberbank Robotics Laboratory thiết kế
© Sputnik / Evgeniy Biyatov
Theo Chương trình chuyển đổi kỹ thuật số quốc gia được thông qua gần đây của đất nước, tốc độ tăng trưởng của nền kinh tế kỹ thuật số dự kiến sẽ tăng gấp đôi vào năm 2025 và thiết lập nền tảng vững chắc cho các quá trình chuyển đổi kỹ thuật số sẽ dần dần chuẩn bị cho Việt Nam trong việc áp dụng trí tuệ nhân tạo. Các doanh nghiệp Việt Nam cũng tích cực quan tâm đến phát triển AI. Theo số liệu từ Statista, chỉ trong 3 năm từ 2018 đến 2021, khối lượng đầu tư mạo hiểm vào AI ở Việt Nam đã tăng 14 lần, từ 1,6 triệu USD lên 23 triệu USD.
Trí tuệ nhân tạo có thể mang lại gì cho Việt Nam?
Khả năng của AI rất lớn trong từng lĩnh vực của nền kinh tế và đời sống xã hội. Một trong những lợi ích quan trọng nhất của AI là khả năng tự động hóa lao động thủ công thông thường, giải phóng nguồn nhân lực quý giá cho công việc sáng tạo hơn. Điều này chắc chắn sẽ làm tăng hiệu quả và năng suất của tất cả các doanh nghiệp, từ sản xuất và hậu cần đến dịch vụ y tế chăm sóc sức khỏe và tài chính. Với khả năng xử lý lượng lớn dữ liệu nhanh hơn nhiều và đưa ra dự đoán chính xác hơn con người, AI có thể giúp các nhà lãnh đạo doanh nghiệp phân tích tình hình tốt hơn và đưa ra quyết định có cơ sở vững chắc hơn, dẫn đến kết quả tốt hơn và tăng doanh thu.
Việt Nam đã trở thành một trung tâm sản xuất lớn về hàng điện tử và hàng tiêu dùng, và AI đang giúp những ngành này trở nên hiệu quả hơn. Robot với trí tuệ nhân tạo hoạt động suốt ngày đêm, giúp tăng năng suất của doanh nghiệp. Chúng được thiết lập để nhanh chóng xác định và khắc phục vấn đề, cắt giảm thời gian không hoạt động và giảm số lượng sai sót.
Việt Nam là một trong những nước sản xuất nông nghiệp lớn nhất thế giới và AI có thể giúp cải thiện năng suất cây trồng. Sử dụng dữ liệu từ cảm biến, máy bay không người lái và các nguồn khác, AI phân tích điều kiện đất đai, điều kiện thời tiết, sản lượng, nước sử dụng và các khía cạnh khác và đưa ra quyết định tối ưu về gieo hạt, bón phân, kiểm soát sâu bệnh và các quy trình nông học khác để đạt được năng suất cao và giảm chất thải.
Trong lĩnh vực tài chính, các công nghệ trí tuệ nhân tạo đang được sử dụng để phát hiện gian lận, cải thiện dịch vụ khách hàng và tăng tốc giao dịch, cũng như phân tích dữ liệu và đưa ra quyết định đầu tư mang lại lợi nhuận cao hơn cho các tổ chức tài chính.
AI có thể đóng một vai trò lớn trong lĩnh vực dịch vụ vận tải. Nó được sử dụng để quản lý giao thông, dự đoán sự chậm trễ chuyến bay và cải thiện an toàn và hiệu quả của giao thông hàng hải, cũng như để kiểm soát các phương tiện không người lái.
Trong lĩnh vực y tế chăm sóc sức khỏe, các hệ thống hỗ trợ AI có thể cho phép chẩn đoán chính xác hơn và chữa bệnh cho bệnh nhân hiệu quả hơn. Chẳng hạn, dựa trên tiền sử bệnh án, AI có thể đưa ra dự đoán chính xác về khả năng bệnh nhân mắc các bệnh mãn tính: tim mạch, tiểu đường, hen suyễn, bệnh phổi, giúp phát hiện sớm các bệnh lao, ung thư, cho phép bác sĩ can thiệp kịp thời trong giai đoạn sớm và tránh các bệnh nghiêm trọng hơn xuất hiện.
Trong giáo dục, AI có thể tự động chấm điểm, giúp giáo viên có nhiều thời gian hơn. Nó có thể đánh giá sinh viên và thích ứng với nhu cầu của họ, giúp họ làm việc theo tốc độ của riêng họ. Gia sư AI có thể hỗ trợ thêm cho học sinh.
Trong giáo dục, AI có thể tự động chấm điểm, giúp giáo viên có nhiều thời gian hơn. Nó có thể đánh giá học viên và thích ứng với nhu cầu của họ, giúp họ làm việc theo tốc độ của riêng họ. Gia sư AI có thể hỗ trợ thêm cho học sinh.
Chúng tôi chỉ nêu tên một số ứng dụng hiện tại và tiềm năng của AI. Hiện tại, AI đang có nhu cầu cao nhất ở Việt Nam trong lĩnh vực thương mại điện tử, vận tải và hậu cần, giáo dục, bất động sản, tài chính và nông nghiệp. Vấn đề chính trong phát triển AI tại Việt Nam là thiếu nhân sự. Theo Tổ chức Sở hữu Trí tuệ Thế giới, có khoảng 2.000 người Việt Nam học tập và làm việc trong các lĩnh vực liên quan đến AI và chỉ khoảng 300 người trong số họ được coi là chuyên gia trong chuyên ngành này. Việt Nam rất quan tâm phát triển nguồn nhân lực trong lĩnh vực AI.
Hợp tác Nga-Việt trong lĩnh vực Trí tuệ Nhân tạo
Trung tâm Trí tuệ Nhân tạo Nga-Việt, sẽ khai trương tại Hà Nội trên cơ sở Viện Công nghệ Thông tin của Đại học Quốc gia Hà Nội, sẽ giúp Việt Nam trong việc này. Thỏa thuận về việc thành lập trung tâm đã được ký kết tại cuộc họp của Ủy ban Liên Chính phủ Nga-Việt về Hợp tác Thương mại, Kinh tế, Khoa học và Kỹ thuật tại Hà Nội vào tháng 4 năm nay.
Về phía Nga, Sberbank và Đại học Tổng hợp Liên bang Viễn Đông (FEFU) sẽ tham gia Trung tâm Trí tuệ Nhân tạo Nga-Việt. Quá trình hợp tác thành công lâu dài trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo đã liên kết họ. Năm ngoái, Trung tâm Trí tuệ nhân tạo Viễn Đông đã được khai trương và kể từ năm 2018, trường đại học đã triển khai chương trình thạc sĩ chung "Trí tuệ nhân tạo và Dữ liệu lớn".
"Ngay từ năm học tới, sinh viên từ Việt Nam sẽ có thể tham gia chương trình đào tạo thạc sĩ của Đại học Tổng hợp Liên bang Viễn Đông ực tế của Trung tâm Trí tuệ nhân tạo Nga-Việt, chúng tôi dự định thiết lập các mô hình về nguồn gốc và sự di chuyển của các cơn bão nhiệt đới", - Hiệu Phó FEFU Evgeny Vlasov cho biết.
"Giai đoạn tiếp theo là phát triển công nghệ AI trong nông nghiệp. Chúng tôi dự định áp dụng các giải pháp này tại Việt Nam và sau đó là các nước Đông Nam Á khác", - ông nêu thêm.
Chủ tịch Sberbank German Gref và Phó Thủ tướng Nga Dmitry Chernyshenko trước hình ảnh AI tạo ra
© Sputnik / Evgeny Biyatov
/ Sberbank - một trong những trung tâm phát triển và ứng dụng AI hàng đầu của Nga.
Alexandr Vedyakhin, Phó Chủ tịch thứ nhất Hội đồng quản trị Sberbank, cho biết trong cuộc phỏng vấn với Sputnik:
"Các phát triển của Sber bao gồm tất cả các lĩnh vực công nghệ trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo. – Sber đang tích cực triển khai AI trong nhiều khía cạnh công việc của mình, từ cơ chế phát hành khoản vay đến phân tích giọng nói cho các trung tâm cuộc gọi. Chúng tôi cũng đang tích cực phát triển trí tuệ nhân tạo tổng quát. Ví dụ: mạng thần kinh Kandinsky 2.1 của chúng tôi, vẽ hình ảnh từ mô tả văn bản, đã thu hút được 1 triệu người dùng trong thời gian ngắn kỷ lục - chỉ trong 4 ngày".
"Sber cũng hoạt động như một trung tâm năng lực trong khuôn khổ dự án liên bang về phát triển trí tuệ nhân tạo. Chúng tôi đang tích cực tham gia vào các vấn đề giáo dục, thể thức, điều chỉnh về trí tuệ nhân tạo và các công nghệ liên quan ở cấp quốc gia và sẵn sàng chia sẻ những năng lực này với các quốc gia khác, bao gồm cả Việt Nam", - ông Vedyakhin nói.
"Trong khuôn khổ Trung tâm Trí tuệ nhân tạo Nga-Việt, chúng tôi dự định tiến hành nghiên cứu và phát triển ứng dụng với sự tham gia của các công ty công nghệ Việt Nam và nghiên cứu chung trong lĩnh vực thể thức và điều chỉnh AI. Nếu bất kỳ ngân hàng Việt Nam nào cũng muốn thực hiện sự phát triển chung trong trung tâm, chúng tôi sẽ sẵn lòng xem xét khả năng đó", - ông nói.
"Là một phần của Trung tâm trí tuệ nhân tạo Nga-Việt, chúng tôi dự định tiến hành nghiên cứu và phát triển chung về bản chất ứng dụng. Nếu bất kỳ công ty Việt Nam nào muốn thực hiện các dự án phát triển chung với trung tâm, chúng tôi sẽ sẵn lòng xem xét cơ hội đó", - ông kết luận.
Tương lai đang đứng về phía trí tuệ nhân tạo. Nga và Việt Nam đang cùng nhau tiến tới tương lai này.