Trong phần đối đáp sáng 21/7, đại diện Viện Kiểm sát nhân dân đã nêu quan điểm trước các ý kiến của luật sư và bị cáo Phạm Trung Kiên - cựu Thư kí Thứ trưởng Bộ Y tế.
Bị cáo Kiên bị Viện Kiểm sát nhân dân Hà Nội đề nghị mức án tử hình về tội "Nhận hối lộ".
Thể hiện quan điểm của mình, luật sư của bị cáo Phạm Trung Kiên cho rằng:
"Viện kiểm sát căn cứ vào gia cảnh của người khác để xem số tiền 42 tỷ nhận hối lộ là lớn, luật sư thấy đánh giá này chưa thực sự chính xác, phải xem xét ở hai góc độ:
Thứ nhất, doanh thu của các doanh nghiệp qua các chuyến bay là bao nhiêu, 42 tỷ đồng là con số tổng hợp của 18 doanh nghiệp, chia trung bình ra xác định mỗi doanh nghiệp những khoản tiền đó chiếm bao nhiêu phần trăm, từ đó mới xác định số tiền đưa là lớn hay nhỏ.
Thứ hai, bản chất hơn 42 tỷ bị cáo Kiên nhận là phép cộng trên 30 nghìn công dân ở nước ngoài, mỗi công dân chỉ bỏ ra khoảng 500 - 2 triệu đồng để trở về. Vậy con số này là lớn hay nhỏ? Có lớn không khi bỏ ra số tiền đó để bảo đảm tính mạng, sức khoẻ của bản thân và gia đình? Có lớn không để phải ở lại nước ngoài mắc Covid-19? Có lớn không để so với thu nhập trung bình của số đông người Việt đang sinh sống làm việc ở nước ngoài đó là chưa kể giá trị tinh thần vô giá họ nhận được khi trở về đoàn tụ gia đình?"
Đối đáp lại nội dung này, Viện Kiểm sát cho rằng, quan điểm bào chữa này gây phẫn nộ, thể hiện sự thờ ơ trước những nỗi đau, mất mát của đồng bào, nhân loại.
Hành vi của các bị cáo diễn ra trong thời kỳ bùng phát dịch COVID-19, hết sức nguy hiểm, phức tạp, lấy đi sinh mạng hàng triệu người, theo Tuổi Trẻ.
Ở Việt Nam trên trang thông tin của Bộ Y tế thống kê đến 19/7/2023, xác định hơn 43 nghìn người mất đi. Trong khi dịch bao trùm toàn thế giới, số người mắc bệnh tăng lên rất lớn, cả hệ thống chính trị Việt Nam vào cuộc, chung sức đồng lòng với quan điểm chống dịch như chống giặc. Hơn ai hết, tình dân tộc, tình đồng bào cảm thấy ý nghĩa thiêng liêng, xuất hiện nhiều tấm gương ở tuyến đầu chống dịch, những chuyến xe không đồng trải dài từ Bắc vào Nam, chuyến hàng không tính tiền kể cả các doanh nghiệp chung sức đồng lòng trước nguy cơ phá sản đã cùng Đảng, Chính phủ, cơ quan chức năng đồng hành cùng người dân ủng hộ phòng chống dịch, mua vắc xin…
Hành vi của các bị cáo, trong đó có Kiên đã làm đi mất đi ý nghĩa tốt đẹp, chủ trương của Đảng, Nhà nước trong việc tổ chức các chuyến bay giải cứu, gây bất bình trong nhân dân, phản bội lại sự cố gắng của cả hệ thống chính trị.
"Quan điểm của luật sư là sự xúc phạm đối với người dân đã trải qua đại dịch COVID-19 khi coi 42 tỉ đồng là không lớn nếu chia cho 30.000 người dân được đưa về Việt Nam", Viện Kiểm sát nói.
Viện Kiểm sát cho hay, sẽ không dùng lời lẽ nặng nề, mà để cho người dân, dư luận, xã hội đánh giá.
Viện kiểm sát khẳng định Kiên là người có chức vụ, quyền hạn khi cùng Thứ trưởng Bộ Y tế tham gia tổ công tác 5 Bộ và được giao nhiệm vụ tiếp nhận văn bản, công văn từ các đơn vị khác.
Phạm Trung Kiên là người có nhiệm vụ, quyền hạn được giao thực hiện một công đoạn trong chuỗi quy trình cấp phép chuyến bay. Nếu Kiên không thực hiện đúng quy trình, chậm hay khi có phê duyệt của Bộ Y tế nhưng giữ lại chưa đóng dấu gửi Bộ Ngoại giao sẽ ảnh hưởng đến thời hạn cấp phép chuyến bay của doanh nghiệp.
Theo đối đáp của Viện kiểm sát, vụ án này rất nhiều bị cáo là doanh nghiệp sợ Kiên. Nếu không gặp gỡ sẽ bị gây khó khăn như không trình, trả văn bản để “ép” các doanh nghiệp phải chi tiền theo yêu cầu.
Bản thân Kiên không chỉ có hành vi yêu cầu, đòi hỏi các doanh nghiệp phải đưa tiền, mà sau khi khởi tố vụ án, bị cáo đã gọi điện cho các doanh nghiệp, yêu cầu phải khai báo là tiền vay mượn, góp vốn, để che giấu hành vi của mình.
Thực tế có 12/19 doanh nghiệp được Kiên yêu cầu đưa 150-200 triệu đồng/chuyến bay, 2 triệu đồng/khách lẻ.
Viện Kiểm sát nêu ví dụ, bị cáo Hoàng Diêu Mơ - Tổng Giám đốc Công ty TNHH Thương mại Du lịch Dịch vụ Hàng không An Bình khai: Qua điện thoại, Kiên đòi 150 triệu đồng/chuyến, khi nào nhận được tiền thì mới có văn bản đã ký.
Rất nhiều lời khai tại tòa cũng thể hiện điều này, và đã được thẩm tra công khai. Trong số 7/19 doanh nghiệp Kiên không yêu cầu, thì doanh nghiệp phải tự cân đối để chuyển tiền cho Kiên, hoặc đưa tiền ở hình thức khách lẻ…
Với chứng cứ nêu trên, hành vi "nhận hối lộ" của Kiên có phải là công khai, trắng trợn, luật sư và bị cáo ngồi đây đã rõ nên Viện Kiểm sát giữ nguyên đánh giá với bị cáo.
Quá trình điều tra, Kiên không khai báo quanh co về dòng tiền đổ về tài khoản, sau khi động viên bị cáo mới khai báo hành vi phạm tội. Đây là tình tiết duy nhất bị cáo được xem xét giảm nhẹ hình phạt.