Hiệp hội Hồ tiêu Việt Nam (VPA) đề nghị Đại sứ quán UAE tại Việt Nam xem xét, yêu cầu các cơ quan chức năng liên quan của UAE và Dubai nói riêng có biện pháp xử lý sự việc.
“Sự việc này phải được giải quyết sớm để một mặt giúp thu hồi tiền hàng cho 4 doanh nghiệp Việt Nam nhưng quan trọng hơn để kịp thời ngăn chặn các trường hợp tương tự khác xảy tiếp tục xảy ra mà ngay trước mắt là một container hoa hồi dự kiến sẽ cập cảng Jebel Ali ngày 26/7/2023”, VPA nêu rõ.
Việt Nam gửi công hàm đề nghị UAE điều tra
Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn đã gửi công hàm đến Đại sứ quán Các tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất (UAE) tại Hà Nội đề nghị hỗ trợ ngăn chặn, điều tra nghi vấn doanh nghiệp nước này lừa đảo nhiều lô hàng gia vị, nông sản xuất khẩu của Việt Nam
Trong công hàm, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn cho biết, đã nhận được báo cáo của Hiệp hội Hồ tiêu Việt Nam (VPA) về các lô hàng tiêu đen, hoa hồi, hạt điều, quế xuất khẩu sang UAE có dấu hiệu gian lận thương mại.
Qua phản ánh từ các doanh nghiệp, người mua hàng là Công ty Bab Al Rehab Foodstuff Trading LLC (BARFT), có trụ sở tại số 1006. Mai Tower, Al Nahda, Dubai, UAE. Người giao dịch trực tiếp là ông Naeem Chaudhry. Ngân hàng thu hộ người mua: Ajman Bank PJSC.
Trong đó, 4 lô hàng trị giá gần 400.000 USD được báo cáo bị thất lạc sau khi cập cảng Jebel Ali, UAE. Một container hoa hồi có nguy cơ bị mất nếu các cơ quan có liên quan của Dubai không kịp thời ngăn chặn hành động thông quan để giải phóng lô hàng tại cảng Jebel Ali trước ngày dự kiến cập cảng vào ngày 26/7/2023.
Đến nay, các doanh nghiệp Việt Nam chưa được trả tiền hàng. Ngoài ra, 1 lô hàng hoa hồi trị giá 126.300 USD dự kiến cập cảng Jebel Ali trong ngày 26-7.
Vì vậy, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn đề nghị Đại sứ quán UAE trao đổi với cơ quan chức năng sở tại tạm giữ lô hàng này tại cảng.
Đồng thời tiến hành điều tra 4 lô hàng bị thất lạc để ngăn chặn, xử lý hành vi gian lận thương mại.
Phi vụ lừa đảo
Theo Hiệp hội Hồ tiêu Việt Nam, 5 container hàng hồ tiêu, quế, hoa hồi, điều của các doanh nghiệp Việt Nam có tổng trị giá 516.761 USD, đang có dấu hiệu bị lừa đảo tại UAE.
Trình bày tóm tắt vụ việc, VPA cho biết các doanh nghiệp ký với khách hàng theo hình thức nhờ thu hộ D/P (tức là bộ chứng từ xuất khẩu sẽ được ngân hàng người bán giao tới ngân hàng người mua, sau đó người mua tới ngân hàng người mua thanh toán tiền.
Sau khi ngân hàng người mua nhận đủ tiền sẽ đồng thời chuyển tiền hàng về ngân hàng người bán và giao phát bộ chứng từ xuất khẩu cho người mua để người mua tiến hành thủ tục nhập khẩu và kéo container ra khỏi cảng nhập).
Các ngân hàng Việt Nam dùng dịch vụ DHL chuyển phát bộ chứng từ gốc tới ngân hàng Ajman Bank và nhân viên ngân hàng Ajman Bank đã xác nhận ký nhận thành công 5 bộ chứng từ.
Tuy nhiên, sau đó không rõ vì lý do gì các bộ chứng từ gốc không còn lưu tại ngân hàng Ajman nên các ngân hàng Việt Nam đã liên tục yêu cầu ngân hàng Ajman thanh toán.
Nhận thấy sự trì hoãn, chây ì từ phía cả ngân hàng và người mua nên các công ty xuất khẩu đã kiểm tra trên hệ thống hãng tàu thì phát hiện cả 4 containers hàng đều đã biến mất khỏi cảng.
Khi phát hiện vụ việc hàng đã được lấy ra khỏi cảng, người mua không liên hệ được và nay công ty cũng đã đóng cửa tại trụ sở đăng ký.
Vì vậy, các công ty đã yêu cầu ngân hàng Việt Nam điện đòi ngân hàng Ajman trả lại bộ chứng từ gốc và liên tục có điện truy vấn, kể cả qua các hình thức khác là email và điện thoại trực tiếp nhưng đến nay ngân hàng này vẫn chưa trả lời và chỉ thông báo là đã chuyển thông tin về trụ sở chính để giải quyết.
Sau khi các doanh nghiệp trình báo sự việc, VPA đã nhanh chóng báo cáo cơ quan chức trách liên quan và đề nghị phối hợp hỗ trợ giúp doanh nghiệp thu hồi được tiền hàng.
Ngày 20/7, VPA tiếp tục có công văn báo cáo các Bộ, Ban, ngành (Bộ Công Thương, Bộ Ngoại giao, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Ngân hàng Nhà nước) Việt Nam về tình hình khẩn cấp của sự việc và đề nghị các cơ quan này hỗ trợ và phối hợp giúp thu hồi được tiền hàng về cho doanh nghiệp đối với 4 lô hàng trị giá gần 400.000 USD đã bị lấy ra khỏi cảng, đồng thời, hỗ trợ và khẩn trương làm việc với các cơ quan chức năng của Dubai để bằng mọi cách chặn người mua/đại diện người mua đã lấy được bộ chứng từ gốc của lô hàng làm thủ tục thông quan và lấy hàng ra khỏi cảng theo lịch hàng đến cảng là ngày 26/7.
“Nếu không kịp can thiệp với hãng tàu, với cảng vụ, với cảnh sát Dubai UAE trước ngày 26/7 là ngày hàng cập cảng thì chắc chắn công hàng Hoa Hồi trị giá 126,3 ngàn USD sẽ tiếp tục bị mất trắng như 4 lô hàng trước”, Hiệp hội cảnh báo.
Vụ việc tinh vi, nghiêm trọng
Ngày 21/7,, Bộ Công Thương có công hàm gửi Đại sứ quán UAE tại Hà Nội thông báo sự việc và đề nghị Đại sứ quán hợp tác hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam.
Thương vụ Việt Nam tại UAE cũng đã liên hệ làm việc với Cảng vụ Dubai để hỗ trợ các doanh nghiệp Việt Nam tìm lại các lô hàng.
Ngày 24/7, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn gửi công hàm cho Đại sứ quán UAE tại Hà Nội đề nghị hợp tác vì tính chất vụ việc nghiêm trọng.
Ngày 24/7, Hiệp hội Hồ tiêu Việt Nam đã liên hệ làm việc Đại sứ quán UAE tại Việt Nam và liên hệ Ngân hàng Nhà nước để làm việc và đề nghị hỗ trợ.
Nhằm giảm tổn thất của doanh nghiệp, VPA đề nghị Đại sứ UAE tại Việt Nam khẩn trương yêu cầu các cơ quan chức năng tại UAE, các cơ quan thực thi pháp luật hỗ trợ các doanh nghiệp Việt Nam và các cơ quan liên quan của Việt Nam tại UAE.
Trong đó, Hiệp hội yêu cầu cảng vụ Jebel Ali Port Authority tại UAE giữ lại lô hàng hoa hồi trị giá 126.300 USD và không cho lấy hàng ra khỏi cảng. Yêu cầu cảnh sát Dubai - Local Police Office In Jebel mở chuyên án điều tra để bắt giữ người mua, điều tra và trả lại 4 lô hàng đã bị lấy trước đó cho các doanh nghiệp và giúp thu hồi số tiền hàng cho doanh nghiệp Việt Nam.
Đồng thời sớm có biện pháp tạm giữ người đến nhận lô hàng hoa hồi theo lịch trình sẽ đến cảng vào ngày 26/7/2023 để điều tra; yêu cầu hãng tàu tại Dubai phối hợp hỗ trợ với Cảng vụ Jebel Ali và cảnh sát để tạm giữ lô hàng dự kiến đến cảng vào ngày 26/7 và không cho phép lấy hàng.
Đồng thời yêu cầu Ngân hàng Trung ương Dubai - UAE xem xét, giám sát thanh tra ngân hàng Ajman Bank PJSC là bên liên đới phải chịu trách nhiệm thu tiền hàng về cho doanh nghiệp Việt Nam theo đúng điều khoản thanh toán D/P.
“Khi bị các ngân hàng Việt Nam truy vấn và yêu cầu cung cấp thông tin thì ngân hàng Ajman không tích cực hợp tác, không phản hồi thông tin và yêu cầu của ngân hàng Việt Nam”, VPA lưu ý.
Do tính chất vụ việc tinh vi, nghiêm trọng, có sự liên đới trách nhiệm của cùng một người mua với cùng một ngân hàng Ajman thực hiện nghiệp vụ nhờ thu D/P đồng thời với tất cả các giao dịch với các ngân hàng Việt Nam nên nếu không nhận được sự xem xét, hỗ trợ, cùng phối hợp để có tác động hơn nữa ở cấp chính phủ gồm Đại sứ, Bộ Ngoại giao, Ngân hàng Nhà nước, Bộ Công Thương thì chắc chắn Hiệp hội và các doanh nghiệp xuất khẩu cùng với các ngân hàng Việt Nam riêng lẻ khó có khả năng lấy lại được gần 400 ngàn USD giá trị lô hàng đã bị mất.
Để ngăn chặn các vụ việc tương tự có thể tiếp tục xảy ra, Hiệp hội Hồ tiêu Việt Nam nhấn mạnh rất cần sự quan tâm, phối hợp kịp thời, chặt chẽ giữa các Bộ, ban, ngành nhằm hỗ trợ doanh nghiệp hạn chế được tổn thất.