"Nói điều này không phải tự khen đất nước mình nhưng những kết quả đạt được rất ấn tượng. Vừa qua tôi tham gia một số hoạt động đa phương, gặp gỡ một số lãnh đạo các nước thì cơ bản đánh giá rất cao nỗ lực, kết quả của chúng ta", ông Thưởng nêu rõ.
Tuy nhiên, Chủ tịch nước cũng chỉ rõ hạn chế, khó khăn của đất nước còn rất nhiều, rất lớn. Trong đó có rất nhiều công việc cần giải quyết nhưng khả năng giải quyết của các cơ quan nhà nước chưa đáp ứng được.
“Thị trường bất động sản trong gần 2 năm qua, chúng ta đã tháo gỡ được dự án nào lớn hay chưa? Điển hình như Đà Nẵng vô cùng khó khăn. Hay thị trường trái phiếu doanh nghiệp, xử lý các tổ chức tín dụng yếu kém chưa giải quyết được cái nào cho ra hồn, thậm chí đã có chủ trương cơ cấu lại các ngân hàng 0 không đồng nhưng đến giờ vẫn chúng ta cũng chưa xử lý dứt điểm được cái nào và điều đó làm cho rủi ro tiềm ẩn rất là lớn mà những hệ quả cũng chưa thể đánh giá một cách đầy đủ”, Chủ tịch nước dẫn chứng.
Cũng theo Chủ tịch nước, chúng ta có chủ trương nhiều, kỳ vọng rất lớn nhưng khả năng thực hiện chậm mà tại diễn đàn Quốc hội có đại biểu Quốc hội cũng có nói là con đường dài nhất là con đường giữa nói và làm, hay là trong các cái kết luận của Đảng vẫn thường hay nói là tổ chức thực hiện vẫn là một khâu yếu.
Đi vào cụ thể, ông chỉ rõ chương trình phục hồi phát triển kinh tế - xã hội sau COVID-19, kỳ vọng rất lớn, quyết tâm rất cao nhưng triển khai rất chậm.
Bên cạnh đó đầu tư công tưởng chừng khó nhất không có tiền nhưng mà có tiền rồi thì chi tiêu vẫn chậm.
"Hôm qua báo cáo tại Quốc hội cũng đã nói rõ bao nhiêu bộ, ngành, bao nhiêu địa phương giải ngân dưới 50%. Đó là những cái thật sự là khó khăn. Nhưng dĩ nhiên cũng phải nói công bằng là tình hình thế giới và khu vực đã tác động rất nhiều đến khó khăn của chúng ta", ông Thưởng nói thêm.
Về nguyên nhân, bên cạnh tác động từ bên ngoài, Chủ tịch nước cho rằng tổ chức thực hiện vẫn là khâu yếu. Ông nhận định phân cấp, phân quyền đạt kết quả chưa cao, chưa rõ ràng, chưa khích lệ trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức và cá nhân trong hệ thống chính trị.
Theo Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng, Đảng đã có chủ trương phải đẩy mạnh phân cấp, phân quyền theo hướng từng cấp cần xác định rõ thẩm quyền và trách nhiệm của mình. Việc này để cấp dưới không đi hỏi cấp trên chuyện của mình và để cấp trên không phải với tay xuống làm những việc của cấp dưới.
“Nhưng điều này chúng ta chưa thực hiện được”, ông nói và nêu thực tế quyền hạn không rõ, cứ mỗi lần đi hỏi thì mất tối thiểu là 3 tháng, trung bình là 6 tháng và thậm chí có vấn đề 9 tháng để nhận được một văn bản trả lời là “làm theo quy định của pháp luật”.
Ông nêu nguyên nhân từ tư duy thích ôm đồm quyền trong xây dựng chính sách. Lĩnh vực nào cũng muốn mình có quyền trong đó nên nhiều chuyện không chịu phân cấp, hoặc kể cả những vấn đề đã thấy rõ nhưng phân cấp rất khó khăn.
"Trong hệ thống, chúng ta thấy cán bộ làm sai bị xử rất nặng. Cán bộ nói sai đường lối, chủ trương, cũng từng bước xem xét xử lý kỷ luật. Nhưng cán bộ ban hành một nghị định, thông tư, thậm chí cao hơn là một luật, khi triển khai gặp nhiều vướng mắc, rắc rối thì chưa ai bị làm sao", Chủ tịch nước nêu vấn đề.
Vấn đề tiếp theo được Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng đề cập là tình trạng cán bộ né tránh, sợ trách nhiệm. Theo ông, đó là khuyết điểm.
"Là cán bộ, anh không thể né tránh, sợ trách nhiệm. Nhưng sợ sai thì đúng, làm không sợ sai mới chết. Nhưng sợ sai để mình làm kỹ hơn, nghiên cứu pháp luật đầy đủ hơn, sợ sai để mình cân nhắc lợi - hại đến quốc kế dân sinh trước khi quyết định, đó là một phẩm chất cần thiết của cán bộ", theo Chủ tịch nước.
Người đứng đầu Nhà nước cho rằng từng địa phương phải thực sự làm, thực sự nghiên cứu, tháo gỡ xem vướng mắc, khó khăn từ đâu. Còn chỗ nào cũng nói vướng, gặp ai cũng nói vướng, chậm tháo gỡ thì dân biết kêu ai?