Báo Thanh niên dẫn lời chuyên gia Nguyễn Trí Hiếu nhận định, có thể lực lượng xuất khẩu lao động tăng nhanh đã làm kiều hối gia tăng. Dù vậy, tỷ lệ chuyển tiền về Việt Nam của kiều bào ở các nước vẫn chiếm tỷ lệ lớn hơn cả.
Kiều hối đổ về TP.HCM trong 9 tháng cao hơn cả năm 2023
Báo Thanh niên dẫn thông tin từ Ngân hàng Nhà nước (NHNN) chi nhánh TP.HCM cho biết, đến cuối tháng 9, lượng kiều hối chuyển về TP.HCM đạt 6,687 tỷ USD.
Lượng kiều hối chuyển về thành phố trong 9 tháng năm 2023 ghi nhận mức tăng trưởng cao, tăng 40% so với cùng kỳ năm 2022 và bằng 101,3% so với cả năm 2022.
Chỉ tính riêng quý 3/2023, lượng kiều hối chuyển về đạt 2,353 tỷ USD, tăng 6,2% so với quý 2/2023. Con số này cao hơn thời điểm quý 2/2023, với mức 4,5%. Có thể thấy, kiều hối chuyển về TP.HCM đang tiếp tục xu hướng tăng trưởng tích cực, quý sau tăng cao hơn quý trước, duy trì mức tăng khá.
NHNN chi nhánh TP.HCM ghi nhận, trong 5 năm qua, nguồn kiều hối đổ về thành phố luôn chiếm tỷ trọng cao so với cả nước. Theo đó, kiều hối chuyển qua các tổ chức tín dụng, tổ chức kinh tế ở TP.HCM năm 2018 chiếm 44,1%, năm 2019 tỷ lệ này chiếm 48%, năm 2020 chiếm 53,8%, năm 2021 chiếm 52,8%, năm 2022 chiếm 55,03% trên tổng lượng kiều hối vào Việt Nam.
Theo thông lệ, lượng kiều hối sẽ tăng tốc mạnh vào quý 4 trong năm, đặc biệnt là thời điểm Giáng sinh, đầu năm mới. Do đó, nhiều khả năng lượng kiều hối về TP.HCM năm nay sẽ ở mức cao.
"Lượng kiều hối chuyển về từ khu vực châu Á tiếp tục chiếm tỷ trọng cao nhất trong tổng lượng kiều hối chuyển về thành phố, chiếm 53,1% và tăng 19,8% so với quý trước", báo Thanh niên dẫn lời ông Nguyễn Đức Lệnh, Phó giám đốc NHNN chi nhánh TP.HCM.
Kiều hối từ kiều bào vẫn chiếm tỷ lệ lớn nhất
Ngân hàng Thế giới (WB) dự báo, kiều hối năm 2023 có thể chỉ đạt 14 - 15 tỷ USD. Trong khi đó, lượng kiều hối năm 2022 đạt tới 19 tỷ USD. Lý do cho dự báo lượng kiều hối giảm là vì các nước hiện đang tăng lãi suất lên cao, nhất là ở Mỹ đã lên trên 5%/năm.
Điều này ảnh hưởng đến thu nhập của kiều bào, đặc biệt là với những người đang có những khoản vay tại ngân hàng phải trả lãi nhiều hơn trước. Lạm phát cao cũng khiến người dân phải chi tiêu nhiều hơn. Như vậy, thu nhập khả dụng của kiều bào sẽ giảm so với trước đây.
Nếu ngày trước có tình trạng kiều bào gửi tiền về để gửi tiết kiệm thì hiện nay khó xảy ra bởi lãi suất đồng USD tại Mỹ đang cao hơn Việt Nam, nên việc chuyển tiền về gửi không có lợi.
Trong trường hợp kiều bào gửi USD về, bán lấy tiền đồng để hưởng lãi cao hơn thì chỉ có thể ở những tháng đầu năm, khi lãi suất tiền đồng ở mức cao. Hiện lãi suất tiết kiệm tiền đồng đã giảm xuống nên việc gửi tiết kiệm không có lợi nhiều. Các chuyên gia nhận định, với sự ổn định về chính trị, kinh tế của Việt Nam, lượng kiều hối chuyển về nước dùng để đầu tư, sản xuất kinh doanh là chủ yếu.
Ngoài kiểu bào Việt Nam nhập cư sang các nước như Mỹ, Anh, Úc, Canada…, nguồn kiều hối về nước còn có lực lượng xuất khẩu lao động gửi về, góp phần gia tăng lượng tiền kiều hối.
Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội ghi nhận số liệu thống kê cho biết, số lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài trong 9 tháng qua đã vượt kế hoạch của cả năm 2023.
Cụ thể, từ tháng 1 đến tháng 9/2023, tổng số lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài là 111.507 lao động, đạt 101,37% kế hoạch năm 2023. Nhật Bản vẫn thị trường số 1 tiếp nhận lao động Việt Nam sang làm việc, với 55.690 lao động. Thị trường Đài Loan xếp tiếp theo, với 46.166 lao động Việt Nam sang làm việc.
Ngoài ra, còn có một số thị trường xuất khẩu lao động khác như Hàn Quốc, Trung Quốc, Hungary, Singapore, Romania, Ba Lan, Ả Rập Xê Út… Lượng kiều hối từ người lao động chuyển về nước hằng năm trung bình khoảng 3 - 4 tỷ USD.
Báo Thanh niên dẫn lời chuyên gia tài chính Nguyễn Trí Hiếu đánh giá, có thể lực lượng xuất khẩu lao động gia tăng nhanh thời gian qua đá khiến lượng kiều hối gia tăng. Tuy vậy, tỷ lệ chuyển tiền về Việt Nam của kiều bào ở các nước vẫn chiếm tỷ lệ lớn nhất.
Ông Hiếu dẫn chứng, số người Việt sinh sống tại Mỹ lên đến vài triệu người nên chỉ cần một lượng người gửi tiền về cho người thân tại Việt Nam thì con số cũng đã khả quan. Theo ông, lượng kiều hối về TP.HCM đạt gần 6,7 tỷ USD trong vòng 9 tháng đầu năm 2023 là con số khá tích cực ở thời điểm này.
Nhu cầu đầu tư bất động sản
Về phần mình, TS. Lê Đạt Chí, Trưởng khoa Tài chính - Trường ĐH Kinh tế TP.HCM, cho biết từ trước đến nay, khi nhắc đến kiều hối, nhiều người vẫn liên tưởng đến việc kiều bào và lao động xuất khẩu gửi tiền về nước hỗ trợ thân nhân.
Tuy nhiên, nếu chỉ cho mục đích này thì số tiền hằng năm không thể nào tăng lên hàng tỷ USD. Trong khi đó, khoảng hơn 10 năm này, lượng kiều hối chuyển về nước đã vượt qua con số 10 tỷ USD.
"Nếu chỉ dùng hỗ trợ người thân chi tiêu trong cuộc sống thì xài sao cho hết. Đây là con số không hề nhỏ, đặc biệt dòng tiền chuyển đơn phương theo hướng 1 chiều về Việt Nam", báo Thanh niên dẫn lời ông Lê Đạt Chí.
Do vậy, theo ông, ngoài 2 mục đích trên, nhu cầu đầu tư của kiều bào ở nước ngoài về nước cũng luôn ở mức cao, nhất là trong bối cảnh hơn 1 năm qua, dù rằng lãi suất ở các nước, đặc biệt là Mỹ tăng cao.
Dù vậy, điều này cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro cho các ngân hàng ở các nước sở tại. Một số ngân hàng Mỹ lâm vào tình cảnh khó khăn, thậm chí phá sản. Điều này ít nhiều tác động đến người có tiền gửi tiết kiệm.
Chuyên gia Lê Đạt Chí cho rằng, trong bối cảnh thị trường bất động sản hiện nay đang ở mức thấp, giá dễ mua, đây cũng là kênh đầu tư mà kiều bào thường hướng đến từ nhiều năm nay. Ngoài ra, nhu cầu kinh doanh hay hỗ trợ người thân làm ăn trong nước tăng lên đã góp phần thu hút dòng tiền này đổ về nước.
Được biết, năm 2022, Việt Nam là một trong 10 nước nhận kiều hối hàng đầu thế giới với khoảng 19 tỷ USD. Từ năm 2012 đến nay, lượng kiều hối đổ về Việt Nam đã vượt qua mức 10 tỷ USD/năm và mỗi năm mỗi tăng khoảng 7 - 10%.
Trong báo cáo "Điểm lại tháng 8/2023" mà Ngân hàng Thế giới đã công bố, nguồn kiều hối dự kiến của Việt Nam trong năm nay 2023 ước đạt 14 tỷ USD, và sẽ tăng lên mức 14,4 tỷ USD năm 2024.