Dự án tái định cư sân bay Long Thành được phân bổ hơn 22.855 tỷ đồng, nhưng tới cuối 2022, 2.500 tỷ chưa giải ngân đã bị hủy dự toán và chưa có nguồn thay thế.
Theo kế hoạch đầu tư công 2020, dự án này được phân bổ hơn 22.855 tỷ đồng, nhưng tới cuối 2022 chưa giải ngân hết. Chính phủ trình Quốc hội cho phép kéo dài thời gian hơn giải ngân hơn 2.510 tỷ đồng tới hết năm 2024 để hoàn thành dự án.
Báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội tại phiên họp chiều 15/11, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho biết theo Luật Đầu tư công, kế hoạch đầu tư công 2020-2021 chỉ được giải ngân tương ứng đến hết năm 2021 và 2022. Như vậy, 2.510 tỷ đồng còn lại chưa giải ngân hết đã bị hủy dự toán theo quy định.
Về nguyên tắc, UBND tỉnh Đồng Nai phải nộp toàn bộ số vốn chưa giải ngân hết của năm 2020, 2021 về ngân sách trung ương. Do đó, số tiền hơn 2.500 tỷ đồng (gồm hơn 1.540 tỷ đồng thuộc kế hoạch vốn năm 2021 và 960 tỷ kế hoạch vốn năm 2020) đã hủy dự toán.
"Phương án Chính phủ đề xuất không thể thực hiện được, vì không còn tiền để chuyển nguồn", ông Thanh nói.
Mặt khác, Chính phủ hiện chưa trình đề xuất chuyển nguồn để bổ sung kế hoạch đầu tư công trung hạn 2021-2025 và bố trí dự toán hằng năm. Vì thế, theo Thường trực Ủy ban Kinh tế, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định ngay trên cơ sở ý kiến đại biểu Quốc hội "là chưa chặt chẽ". Dù Chính phủ có tờ trình về nguồn vốn, cũng cần có cơ quan thẩm tra báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội để bảo đảm đầy đủ quy trình, thủ tục.
Được biết, trong 2.510 tỷ đã hủy dự toán, hơn 960 tỷ thuộc kế hoạch trung hạn 2016-2020.
"Kế hoạch trung hạn này kết thúc từ lâu. Tiền này vẫn còn, giờ muốn cấp lại 966 tỷ phải bổ sung vào trung hạn 2021-2025. Muốn vậy, phải có nguồn tương ứng và phải trình với Quốc hội cho phép trích dự phòng", Thứ trưởng Kế hoạch và Đầu tư Trần Quốc Phương nói thêm.
Để tháo gỡ, ông Phương đề xuất trích nguồn dự phòng ngân sách trung ương của năm 2023. Hiện nay vẫn còn một khoản chưa tiêu hết có thể đủ đáp ứng 2.510 tỷ này nhưng phải trình Quốc hội cho ý kiến.
Phương án khác là bố trí bằng nguồn dự phòng ngân sách trung ương của 2024, song nguồn này về mặt tiêu chí thì chưa đúng về luật ngân sách. Nhưng trường hợp cấp bách, ông Phương cho hay có thể xem xét.
Sân bay Long Thành công suất 100 triệu hành khách, 5 triệu tấn hàng hóa mỗi năm. Toàn bộ vốn đầu tư dự án khoảng 336.630 tỷ đồng (16 tỷ USD), trong đó 34% cho giai đoạn một.
Trước đó, Thường vụ Quốc hội đã có Kết luận hồi tháng 10, đề cập bố trí vốn cho dự án và đề nghị Chính phủ làm rõ số kinh phí chưa giải ngân hết của năm 2020, năm 2021 đã hủy bỏ theo quy định chưa, hay đang cho phép chuyển nguồn.
Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho hay, số vốn chưa giải ngân hết đã hủy, về nguyên tắc, Chính phủ cần đề xuất nhưng đến nay chưa đề xuất phương án cụ thể để Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Quốc hội cho ý kiến; còn việc cân đối nguồn để phân bổ thuộc thẩm quyền Chính phủ.
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nói, những vướng mắc này đã được Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề cập tại phiên họp tháng 10. Nhưng đến giờ Chính phủ cũng chưa có tờ trình về việc bổ sung nguồn thì "Ủy ban Thường vụ Quốc hội không có cơ sở để bàn".
Ông Huệ đề nghị lãnh đạo Chính phủ làm việc với bộ, ngành xây dựng phương án và trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến.