Phát biểu tại tổ, Phó thủ tướng Trần Lưu Quang nêu rõ dự thảo nghị quyết thể hiện các cơ chế mạnh mẽ chưa từng có và các cán bộ phải làm "ngày đêm" để có.
"Nếu Quốc hội bấm nút thông qua, cho dù có lựa chọn phương án nào, chúng tôi vẫn cho là thành công. Bởi 8 cơ chế trình đều khác với luật, vượt lên trên luật. Thực tế, 3 chương trình mục tiêu quốc gia tổng hợp từ rất nhiều chính sách, vấn đề, quy định nên cực kỳ phức tạp, đan xen, thậm chí xung đột với nhau. Nếu không gỡ không làm được. Nếu thông qua nghị quyết cơ bản chỉ còn nợ một chuyện của chương trình phát triển kinh tế xã hội của đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi vì phải thay đổi chủ trương đầu tư nhưng làm chưa kịp...", Phó thủ tướng nói.
Theo Phó Thủ tướng, nguyên tắc lớn nhất của 8 cơ chế là phân cấp mạnh, tăng cường năng lực của cơ sở và đi kèm với kiểm tra, giám sát. Từ ý kiến của đại biểu Quốc hội đặt ra về việc phân cấp cho huyện, xã, ông đặt vấn đề, cấp cho huyện, xã có kham nổi hay không? Bởi nếu không khéo sẽ mất cán bộ.
“Điện thoại của tôi nhận được rất nhiều tin nhắn của các cán bộ ở huyện, xã “xin Phó Thủ tướng đừng giao cho em”. Nên đâu đó cũng có sự phân vân về phân cấp đến đâu”, ông Quang nêu.
Ông cũng chia sẻ thêm thực tế trình, đi xin nhưng không phải xin cái gì cũng được.
"Mình về xin ba mẹ mình chưa chắc xin được (hết). Vì thế mới có chuyện phải lựa cái gì được, cái gì không và người cho cũng lựa cái gì cho được cái gì không. Ví dụ liên quan ngân sách nhà nước, dù một đồng cũng phải cực kỳ chặt chẽ và rất nhiều người đi về nơi xa lắm vì coi thường việc này”, ông Quang chia sẻ.
Bên cạnh đó, Phó thủ tướng cũng nhấn mạnh 8 nội dung Chính phủ trình không phải cơ chế thí điểm mà là cơ chế đặc thù. Thí điểm là cho áp dụng phạm vi nhỏ sau đó rút kinh nghiệm, có thể mở rộng. Còn ở đây, chỉ thí điểm ở phương án thứ 7 liên quan lựa chọn một huyện thực hiện thí điểm cơ chế phân cấp trong giai đoạn 2024 - 2025.
Liên quan ý kiến của đại biểu đề nghị phân cấp mạnh, giao luôn cho HĐND cấp huyện, ông Quang nhắc lại việc không phải nội dung nào cũng dám giao.
"Giao mà anh em căng quá có khi là buông luôn. Thêm vào đó, hiện nay, HĐND cấp tỉnh rất linh hoạt, họp bất thường liên tục. Tôi không biết anh Châu (ông Lê Tiến Châu, Bí thư Hải Phòng) họp mấy phiên bất thường. Trước đây, tôi mỗi tháng họp 1 phiên bất thường để kịp thời giải quyết các vấn đề", Phó thủ tướng nói.
Ông cũng cho rằng việc giao cho HĐND cấp tỉnh thì với cách nhìn bao quát của cấp tỉnh sẽ cân đối đầy đặn, hài hòa hơn giữa các địa phương. Nếu như giao cho huyện, có thể phân bì huyện này ít, huyện này nhiều...