Vào năm Nga chính thức đảm nhận chức Chủ tịch luân phiên Nhóm các nền kinh tế mới nổi hàng đầu thế giới (BRICS), Thống đốc Ngân hàng Trung ương Nga Elvira Nabiullina nói với Sputnik về tỷ trọng của các thành viên BRICS trong hoạt động giao thương với Liên bang Nga và trả lời câu hỏi: liệu Ngân hàng Trung ương có đưa những đồng tiền mới vào kho dự trữ quốc gia.
Sputnik: Năm nay, Nga đảm nhiệm cương vị Chủ tịch luân phiên BRICS. Bà đánh giá thế nào về triển vọng của tổ chức này trong nền kinh tế toàn cầu? Trọng lượng của BRICS có thể so sánh với G7 không?
Elvira Nabiullina: Nền kinh tế của các quốc gia BRICS đang phát triển khá nhanh. Với việc gia nhập các thành viên mới, tỷ trọng của BRICS trong nền kinh tế toàn cầu đã tăng từ 31% lên 35%, theo kết quả năm 2023 được đo lường thông qua sức mua tương đương. Và con số này cao hơn một chút so với tỷ trọng của các nước G7. Vì vậy, vai trò của BRICS trên thế giới là rất quan trọng.
Sputnik: Năm nay, các mục tiêu chính của các ngân hàng trung ương BRICS là gì?
Elvira Nabiullina: Chúng tôi sắp công bố một lịch trình bận rộn. Tất nhiên, chúng tôi cũng tuân thủ nguyên tắc hoạt động liên tục và phát triển các sáng kiến mà các đối tác của chúng tôi đã đề xuất trong những năm trước. Trong số đó, tôi sẽ nêu bật bốn mục tiêu chính.
Mục tiêu đầu tiên là phát triển các hệ thống thanh toán. Một nhóm chuyên gia của chúng tôi đang thảo luận về nhiều vấn đề khác nhau, bao gồm tiền kỹ thuật số và sự tương tác giữa các hệ thống thanh toán. Năm nay chúng tôi muốn tập trung nhiều hơn vào thanh toán bằng tiền tệ quốc gia.
Chủ đề thứ hai là an ninh mạng trong lĩnh vực tài chính, vấn đề này đang được nhiều ngân hàng trung ương quan tâm. Tất nhiên, điều quan trọng ở đây là phải chia sẻ dữ liệu về rủi ro mạng. Ngoài ra, chúng tôi muốn mời các đối tác tiến hành các cuộc tập trận an ninh mạng xuyên biên giới. Chúng tôi sẽ thảo luận vấn đề này vào tháng 2 tại Diễn đàn An ninh mạng Ural.
Hướng thứ ba là phát triển các công nghệ tài chính. Chúng tôi muốn thảo luận về việc tự động hóa các hệ thống nhận dạng xuyên biên giới. Đây là một giải pháp rất thiết thực, nó sẽ giúp mọi người nhận được dịch vụ tài chính nhanh hơn ở một quốc gia BRICS khác. Cũng cần thảo luận về việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong lĩnh vực tài chính. Có một số chủ đề khác mà chúng tôi và các đối tác của chúng tôi đang quan tâm.
Chủ đề thứ tư là chương trình nghị sự về phát triển bền vững và các hoạt động nhằm tăng cường khả năng của các nền kinh tế thích ứng với biến đổi khí hậu. Các nước BRICS rất quan tâm đến vấn đề này và chúng tôi muốn tích cực thúc đẩy chủ đề đó. Ví dụ, chúng tôi muốn thảo luận với các đồng nghiệp về cách lồng ghép nội dung ứng phó với biến đổi khí hậu vào quy định tài chính và cách xây dựng các tiêu chuẩn cho trái phiếu xanh và trái phiếu thích ứng biến đổi khí hậu.
Sputnik: Nga sẽ đưa ra những sáng kiến mới chứ?
Elvira Nabiullina: Vâng. Đầu tiên, chúng tôi muốn thúc đẩy chủ đề công nhận lẫn nhau về xếp hạng. Điều này rất quan trọng đối với thương mại và đầu tư chung. Cả BRICS và Liên minh Kinh tế Á Âu (EAEU) đều đang thảo luận về việc thành lập các cơ quan xếp hạng siêu quốc gia. Vấn đề này đầy hứa hẹn, nhưng có rất nhiều câu hỏi khó được đặt ra: ai nên là người sáng lập, cần phải thu xếp nguồn vốn như thế nào để một cơ quan như vậy là độc lập và chuyên nghiệp. Theo quan điểm của chúng tôi, việc công nhận lẫn nhau về xếp hạng sẽ nhanh hơn và thiết thực hơn. Chủ đề thứ hai mà Nga dự định nêu ra trong BRICS là chống rửa tiền. Chúng tôi có kinh nghiệm tốt trong việc tạo ra nền tảng “Biết khách hàng của bạn” chống rửa tiền mà chúng tôi sẵn sàng chia sẻ. Chúng tôi muốn xem những giải pháp nền tảng chung nào trong lĩnh vực này có thể được phát triển ở cấp độ BRICS. Điều này sẽ đơn giản hóa đáng kể sự hợp tác kinh doanh giữa các quốc gia thành viên BRICS. Một lĩnh vực khác mà chúng tôi muốn phát triển là xây dựng cơ sở hạ tầng thanh toán và lưu ký. Và cuối cùng, hướng đi mới thứ tư - chúng tôi dự định tạo ra một nền tảng chung cho các nước BRICS trên cơ sở Đại học Ngân hàng Nga để đào tạo nhân sự và trao đổi kinh nghiệm. Chúng tôi dự định công bố chương trình nghị sự vào cuối tháng Hai.
Sputnik: Các quốc gia BRICS đang phát triển những công cụ nào cho các hệ thống thanh toán không phụ thuộc vào SWIFT? Các nước BRICS đã sẵn sàng hướng tới việc tích hợp các hệ thống quốc gia để truyền tải thông điệp tài chính và hệ thống thanh toán theo gương của Liên bang Nga và Iran hay chưa?
Elvira Nabiullina: Nga có Hệ thống truyền tải thông điệp tài chính (SPFS), đây là một giải pháp thay thế cho SWIFT, chúng tôi đề nghị kết nối với nó. Hiện có 159 đối tác từ 20 quốc gia kết nối với nền tảng của Nga. Một số nước khác cũng có cơ sở hạ tầng tương tự. Chúng tôi đang thảo luận về sự tương tác giữa các nền tảng đó, nhưng ở đây sự quan tâm và sẵn sàng về mặt kỹ thuật của các đối tác rất quan trọng.
Sputnik: Nhìn chung, các nước khác có quan tâm không?
Elvira Nabiullina: Có, bởi vì đã xuất hiện những rủi ro phát sinh trong quá trình thực hiện hoạt động thanh toán quốc tế khi sử dụng cơ sở hạ tầng hiện có, và nhiều quốc gia đang nghĩ đến giải pháp thay thế với cơ chế thanh toán xuyên biên giới của riêng họ.
Sputnik: Nhiều nước cũng đang rời xa đồng đô la.
Elvira Nabiullina: Tất cả đều được kết nối - quá trình chuyển đổi sang tiền tệ quốc gia và cơ sở hạ tầng thanh toán không bị ảnh hưởng bởi các lệnh trừng phạt.
Sputnik: Liệu có vấn đề gì về thực hiện thanh toán giữa các nước BRICS và Nga sau gói trừng phạt tháng 12 của Mỹ? Những giải pháp nào đang được xem xét?
Elvira Nabiullina: Đúng vậy, hiện có một số vấn đề nhất định trong việc thanh toán xuyên biên giới với nhiều quốc gia, vì nguy cơ bị trừng phạt thứ cấp đã gia tăng. Nhưng, tình trạng này dẫn tới điều gì? Theo tôi, đã đến lúc tăng cường nỗ lực tạo ra các phương thức thanh toán thay thế. Các doanh nghiệp ở tất cả các nước đang cố gắng giải quyết vấn đề này. Nếu doanh nghiệp quan tâm đến việc phát triển các mối quan hệ kinh tế, thương mại và đầu tư còn hệ thống thanh toán quốc tế hiện có trở nên rủi ro thì rõ ràng là doanh nghiệp phải bắt đầu tích cực tìm kiếm các cơ hội thay thế.
Sputnik: Bà đã đề cập đến tiền kỹ thuật số. Ngân hàng Trung ương Nga có kế hoạch thí điểm thanh toán xuyên biên giới bằng tiền kỹ thuật số hay chưa? Thời gian thực hiện kế hoạch là khi nào?
Elvira Nabiullina: Nhiều quốc gia hiện ít nhất đang nghĩ đến việc giới thiệu các loại tiền kỹ thuật số của ngân hàng trung ương. Một số nước vẫn đang nghiên cứu, một số khác đã đạt đến giai đoạn thử nghiệm. Trong quá trình phát triển nền tảng đồng rúp kỹ thuật số, chúng tôi cung cấp khả năng tích hợp nó với các nền tảng tương tự của nước ngoài. Chúng tôi đang tiến hành tham vấn và đàm phán với nhiều quốc gia thân thiện, tất nhiên, trong đó có cả các quốc gia BRICS, về thanh toán xuyên biên giới bằng tiền kỹ thuật số. Và tôi nghĩ rằng trong tương lai các loại tiền kỹ thuật số sẽ phát triển.
Sputnik: Còn tiền điện tử có triển vọng phát triển như thế nào?
Elvira Nabiullina: Đối với tiền điện tử, quan điểm của chúng tôi được biết rõ: chúng tôi chống lại việc sử dụng tiền điện tử để thanh toán nội địa. Đồng thời, chúng tôi ủng hộ việc sử dụng tiền điện tử trong ngoại thương. Nhưng, Viện Duma Quốc gia vẫn đang thảo luận một dự luật mở ra cơ hội như vậy.
Sputnik: Việc tạo ra một loại tiền tệ chung của BRICS vẫn là một vấn đề cấp bách hay không?
Elvira Nabiullina: Sáng kiến này phát sinh định kỳ. Nhưng, trước hết phải nói rằng, không phải tất cả các quốc gia BRICS đều ủng hộ đề xuất này, và thứ hai, dự án này rất phức tạp trong việc thiết kế và thực hiện. Vì vậy, ngay ở giai đoạn đầu tiên, dự án này phải được nghiên cứu rất cẩn thận.
Sputnik: Theo bà, nền kinh tế toàn cầu đang phát triển theo quy đạo nào?
Elvira Nabiullina: Tăng trưởng kinh tế toàn cầu đang chậm lại. Nhưng chúng ta vẫn tránh được “hạ cánh cứng”. Và năm nay xác suất để xảy ra “hạ cánh cứng” là thấp hơn một chút so với năm ngoái.
Sputnik: Vậy là chúng ta đã tránh được suy thoái kinh tế toàn cầu?
Elvira Nabiullina: Vâng. Tôi nghĩ rằng nhiều nước được hướng dẫn bởi điều này. Nhiều người kỳ vọng các ngân hàng trung ương hàng đầu sẽ hạ lãi suất chủ chốt, điều này sẽ hỗ trợ tăng trưởng kinh tế toàn cầu.
Sputnik: Loại tiền tệ nào là đồng tiền chính trong thương mại của Nga với các nước BRICS?
Elvira Nabiullina: Tiền tệ quốc gia, bao gồm cả đồng rúp. Tỷ trọng của tiền tệ quốc gia trong thương mại với các quốc gia BRICS hiện là khoảng 85%. Hai năm trước đây là 26%.