Trong Thông điệp gửi Hội đồng Liên bang 2024, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã trình bày cho toàn nước Nga, thế giới một cái nhìn về tương lai, không chỉ nói về những kế hoạch trước mắt mà còn về những nhiệm vụ chiến lược, về những vấn đề mang tính giải pháp nền tảng quan trọng cho sự phát triển lâu dài, tự tin của nước Nga.
8 vấn đề chính mang tính chất bao trùm
Theo nhà phân tích Nguyễn Minh Tâm, Thông điệp 2024 của người đứng đầu nhà nước Nga bao gồm 8 vấn đề chính có tính chất bao trùm trên tất cả các lĩnh vực đối nội, đối ngoại, quốc phòng, an ninh, kinh tế, xã hội và quan trọng nhất là xây dựng con người. Khác với cuộc trả lời phỏng vấn đối với phóng viên Mỹ Tucker Carlson, Tổng thống Vladimir Putin đã dành phần lớn thông điệp này cho đồng bào của ông, cho những người dân Nga, những người sẽ thực hiện những công việc phục vụ cho đất nước Nga trong 6 năm tới và cũng là những người sẽ được thụ hưởng những thành quả từ sự phục vụ của họ.
Điểm nổi bật đầu tiên là Tổng thống Nga đã đề cập sâu sắc đến niềm tự hào dân tộc, đến việc duy trì và tăng cường đoàn kết trong xã hội Nga trên các địa hạt dân tộc và tôn giáo. Những luận điểm về chủ nghĩa yêu nước, về tinh thần xả thân vì Tổ Quốc, làm việc hết mình vì đất nước đã được ông đặc biệt nhấn mạnh trong phần lớn dung lượng của bức thông điệp dài hơn 2 giờ đồng hồ. Trong đó, những tấm gương chiến đấu, hy sinh, cống hiến cho sự trường tồn và sự hùng mạnh của nước Nga được đề cập đến không chỉ một lần.
Điểm nổi bật thứ hai là ông đã nói đến một khái niệm mới, đó là lớp tinh hoa mới của xã hội Nga. Và ông cũng nói ngay rằng khái niệm này hoàn toàn trái ngược với những gì được hiểu trước đó là một đẳng cấp bậc cao của xã hội được hưởng những đặc quyền đặc lợi. Ngược lại, đó là những người sẽ đi đầu thực hiện 4 dự án xã hội lớn của nước Nga trong 6 năm tới và những năm tiếp theo bao gồm gia đình, tuổi trẻ, tuổi thọ và sự năng động. Các dự án này sẽ phục vụ cho dự án thứ tư đặc biệt quan trọng là “Nhân sự”. Điều đó có ý nghĩa như một chiến lược phát triển giáo dục, đào tạo nhân lực của nước Nga. Trong đó gia đình là nền tảng, tuổi trẻ và sự năng động là động lực và tuổi thọ là cần thiết, các giá trị truyền thống là bệ đỡ.
“Hiếm có quốc gia nào trên thế giới có một chiến lược tổng hợp để phát triển con người một cách toàn diện và lâu dài như vậy”, - Nhà phân tích Nguyễn Minh Tâm nhấn mạnh với Sputnik.
Theo Nhà phân tích Nguyễn Minh Tâm, điểm đáng chú ý thứ ba là tập trung phát triển công nghệ, bao gồm cả công nghệ quân sự quốc phòng và công nghệ dân dụng dân sinh. Tổng thống Nga nhấn mạnh, mục tiêu là làm chủ công nghệ để xác định chủ quyền về công nghệ. Điều này trở thành một trong các tiêu chí quan trọng trong bộ tiêu chí về quyền độc lập, tự chủ đa phương diện mà tổng thống Nga đã đề cập đến khi trả lời các câu hỏi của nhà báo Mỹ Tucker Carlson.
“Tổng thống Nga đã nêu ra một cơ chế vận hành hoàn toàn mới, đó là sàn giao dịch công nghệ. Điều đó có nghĩa là sự hình thành một thị trường hoàn toàn mới: “thị trường công nghệ”. Ở đó, “chất xám” sẽ được mua bán trao đổi và khuếch trương tác dụng của nó bằng nhiều cách khác nhau. Ở đó, có đơn đặt hàng và có các công ty đứng ra thực hiện những đơn đặt hàng đó theo cơ chế thị trường. Đây sẽ là một bước đột phá về cơ chế vận hành các hoạt động nghiên cứu khoa học và công nghệ của nước Nga”, - Nhà phân tích Nguyễn Minh Tâm phát biểu với Sputnik.
Điểm đáng chú ý thứ tư là về đối ngoại, tổng thống Nga tiếp tục nhấn mạnh không chỉ đến chính sách “hướng Đông” mà còn tới chính sách “hướng Nam”. Trong đó, ông đặt trọng tâm vào hai đối tác lớn của Nga là ASEAN và “Lục địa đen”. Cùng với chính sách đó là tăng cường vai trò của Liên bang Nga tại các cơ chế BRICS, SCO, EAEU cũng như tham gia sáng kiến “Vành đai – Con đưòng” của Trung Quốc. Các chính sách vĩ mô này là cơ sở để ông tin tưởng rằng nền kinh tế Nga sẽ phát triển lên quy mô lớn thứ tư thế giới (xét theo sức mua tương đương – PPP).
Đối với “hướng Tây”, tổng thống Nga chỉ có một cảnh báo duy nhất rằng sẽ không bao giờ có được sự ổn định chiến lược trong quan hệ với Mỹ nếu như người Mỹ tiếp tục phớt lờ lợi ích của Nga trong các quan hệ quốc tế. Thông điệp này cũng gián tiếp gửi đến các đồng minh của Mỹ trong NATO. Thậm chí, ông còn cảnh báo về một hậu quả thê thảm sẽ diễn ra nếu NATO đưa quân đội của họ vào Ukraina.
“Đây không phải là một lời cảnh báo cho có mà là viễn cảnh đáng sợ khi Tổng thống Nga đề cập đến một loạt các phương tiện chiến đấu tầm xa mới được trang bị cho quân đội Nga. Đây quả thực là một gáo nước lạnh dội vào cái đầu nóng của các thế lực hiếu chiến ở Brussels để họ cần hiểu rõ một cách sâu sắc rằng: “không thể và không bao giờ đánh bại được nước Nga”, - Nhà phân tích Nguyễn Minh Tâm bình luận.
Bản dự thảo sơ bộ kế hoạch hành động
Theo chuyên gia quan hệ quốc tế Nguyễn Hoàng, ông Vladimir Putin không cần đến những cuộc tranh luận ầm ỹ như các ứng viên tranh cử tổng thống Mỹ, thủ tướng Anh, thủ tướng Đức.v.v… để PR cho bản thân mình khi ra tranh cử tổng thống Nga nhiệm kỳ 2024-2026. Thông điệp của ông chính là bản dự thảo sơ bộ kế hoạch hành động trong nhiệm kỳ ấy. Ở đây cũng cần nói đến việc ông có trúng cử trong cuộc bầu cử ngày 17/3/2024 tới đây hay không. Bởi với các số liệu thăm dò dư luận Nga hiện nay thì có thẻ nói thẳng rằng ông Putin không có đối thủ xứng tầm.
“Chính vì vậy, bản thông điệp của tổng thống Nga chiều ngày 29/2/2024, ngày mà 4 năm mới có một lần cho thấy tầm nhìn chiến lược của ông đã định hình cho chính sách đối nội và đối ngoại của nước Nga trong 6 năm tới đây và không loại trừ cả những năm sau năm 2030. Đó là một dự án khổng lồ để đưa nước Nga vượt lên một tầm cao mới, bất chấp hàng rào phong tỏa, cấm vận và trừng phạt tầng tầng lớp lớp của Mỹ và phương Tây, bất chấp việc “Chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraina” còn chưa đạt được tới những mục tiêu chiến lược. Khi xưa, Johann Wolfgang von Goethe kêu gọi: “Phải hành động !”. Còn Vladimir Lenin thì khuyên: “Nên biết ước mơ !” là thế”, - Chuyên gia quan hệ quốc tế Nguyễn Hoàng đánh giá về Thông điệp 2024 với Sputnik.
Bằng bản thông điệp có giá trị như một cương lĩnh tranh cử, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã thổi một luồng gió đầy lạc quan và ấm áp vào xã hội Nga, vào nhân dân Nga ngay khi mùa Đông Nga còn chưa kết thúc. Luồng gió lạc quan ấy, niềm tin ấy hoàn toàn có cơ sở nếu chúng ta nhìn lại xem trong 10 năm qua, người Nga đã vượt qua những “trận bão ngược chiều” như thế nào.