Chuyên gia Trần Hoàng Sơn đến từ CTCP Chứng khoán VPBankS đã đánh giá khả năng việc tỷ giá đồng USD tăng cao có thể ảnh hưởng thế nào đến thị trường chứng khoán Việt Nam.
Giá USD tự do lập đỉnh
TTXVN ghi nhận tại các điểm thu đổi ngoại tệ trên thị trường tự do ở TP.HCM sáng nay 5/3, giá giao dịch USD phổ biến dao động quanh 25.540 - 25.670 đồng/USD theo chiều mua vào - bán ra.
Các chuyên gia kinh tế nhận định, đây là vùng giá cao nhất của giá USD trên thị trường tự do từ trước đến nay, thậm chí phá vỡ kỷ lục cũ là 25.500 đồng/USD hồi tháng 10/2022.
Theo đó, giá USD tự do hôm nay đã tăng 60 đồng/USD ở chiều mua vào, tăng 90 đồng ở chiều bán ra. Phiên trước đó ngày 4/3, giá USD tự do cũng tăng mạnh lên đến 110 - 140 đồng/USD chiều mua vào - bán ra.
Vậy là qua 2 phiên giao dịch, giá USD tự do đã tăng 170 đồng/USD ở chiều mua vào, tăng 230 đồng chiều bán ra. Còn từ đầu năm đến nay, giá USD tự do đã tăng khoảng 920 đồng và 970 đồng lần lượt theo chiều mua vào – bán ra.
Tại các ngân hàng, giá USD niêm yết duy trì quanh mức 24.900 đồng/USD. Đến gần 12h ngày 5/3, giá USD được Vietcombank niêm yết ở mức 24.480 - 24.850 đồng/USD (mua vào - bán ra), tăng 10 đồng mỗi chiều so với sáng 4/3.
Trong khi đó, VietinBank niêm yết đồng USD ở mức 24.448 - 24.868 đồng/USD (mua vào - bán ra), tăng 7 đồng ở cả 2 chiều so với sáng 4/3.
Các chuyên gia tài chính - kinh tế cho biết, giá USD giữa thị trường tự do và ngân hàng đang có sự chênh lệch khá lớn. Mỗi đồng USD mà ngân hàng mua vào đang thấp hơn 1.000 đồng so với thị trường tự do. Trong khi đó, giá USD ở chiều bán ra cũng kém hơn khoảng 700 - 800 đồng.
Vì sao giá USD tăng cao?
Nguyên nhân dẫn đến sự chênh lệch này có thể do hiện tượng găm giữ ngoại tệ trong bối cảnh đồng USD liên tục tăng tại thị trường trong nước lẫn thế giới.
Chỉ số US Dollar Index (đo lường biến động của USD với 6 đồng tiền chủ chốt) vẫn duy trì dưới 104 điểm. Thời điểm gần 12h trưa nay 5/3, chỉ số DXY ở mức 103,86 điểm, tăng 0,03% so với phiên liền trước.
Nói với báo Tiền phong, bà Lê Thị Hương Trà (Viện Nghiên cứu Khoa học Ngân hàng, Học viện Ngân hàng) ghi nhận, mức giá trên đã lọt vào vùng giá cao nhất của giá USD trên thị trường tự do Việt Nam từ trước đến nay.
Theo bà Trà, nguyên nhân đầu tiên khiến USD tăng giá đến từ việc, chỉ số USD mới đây đã tăng từ 102-103 lên 104 điểm. Trong khi đó chỉ số USD quý III/2023 chỉ ở mức 100,3 điểm.
Ngoài ra, giá USD tăng mạnh có thể do ảnh hưởng nhiều bởi giá vàng. Theo Hội đồng Vàng thế giới, vài năm gần đây, Việt Nam đã tiêu thụ khoảng 50-60 tấn vàng nguyên liệu/năm, gấp hơn 20 lần tổng lượng vàng khai thác trong nước.
"Việt Nam phải chi hàng tỷ USD/năm để nhập lượng vàng lớn, điều này cũng đã gây áp lực lên tỷ giá hối đoái. Ngoài ra, đây cũng có thể là lỗ hổng cho việc buôn lậu vàng qua biên giới. Vấn nạn vàng lậu này do đó đòi hòi sự quản lý nghiêm ngặt, chặt chẽ từ các cơ quan quản lý nhà nước, cơ quan chức năng, từ đó có thể mới quản lý tốt hơn cả thị trường vàng và thị trường đô la Mỹ tự do", - báo Tiền phong dẫn lời bà Trà.
Có ảnh hưởng đến thị trường chứng khoán?
Ông Trần Hoàng Sơn, Giám đốc Chiến lược thị trường, CTCP Chứng khoán VPBankS, cho rằng trong trường hợp tỷ giá biến động quá khoảng 2,7 - 3% có thể tạo ra nhịp điều chỉnh đối với thị trường chứng khoán.
Các yếu tố tác động đến tỷ giá hiện nay chủ yếu là từ chênh lệch lãi suất giữa VND và USD duy trì ở mức rất cao, khoảng 500 điểm cơ bản. Yếu tố thứ hai có thể do chênh lệch ở những tài sản khác như vàng.
Thời gian qua, chênh lệch giá vàng thế giới và giá vàng trong nước ở mức khá cao, tạo ra nhu cầu rất lớn để nhập khẩu vàng, trong đó có vàng trang sức, vàng nhẫn.
Ngày 5/3, giá vàng thế giới tăng mạnh thêm 28 USD, dao động quanh mốc 2.112 USD/ounce, từ đó khiến giá vàng trong nước tăng từ 500.000 - 700.000 đồng/lượng, qua đó nâng giá vàng niêm yết lên từ 78,90 - 80,90 triệu đồng/lượng lần lượt theo chiều mua vào - bán ra. Điều này đã làm nhu cầu USD tăng cao trong ngắn hạn, ảnh hưởng đến tỷ giá.
Bên cạnh đó, việc các nhà đầu tư nước ngoài rút bớt vốn trên thị trường chứng khoán trong nửa cuối năm 2023 cũng góp phần làm cho nhu cầu USD trên thị trường trở nên căng thẳng hơn.
Chưa hết, nhiều dấu hiệu cho thấy Fed có thể sẽ hạ lãi suất vào giữa năm nay. Thông tin này tác động tích cực đến thị trường tỷ giá vì nó làm giảm bớt chênh lệch lãi suất giữa VND và USD.
Ngoài ra, trước tình trạng giá vàng tăng quá cao trong thời gian gần đây, Chính phủ có thể sẽ sớm sửa đổi quy định quản lý thị trường vàng trong thời gian tới nhằm đảm bảo cung ứng vàng cho nhu cầu mua tiêu dùng, giảm bớt sự chênh lệch. Điều này có thể sẽ làm giảm bớt áp lực lên tỷ giá.
Theo ông Sơn, xuất khẩu đang trên đà tăng tốc trở lại và thặng dư từ xuất khẩu vẫn được duy trì ở mức tốt. Dòng vốn FDI đổ vào Việt Nam vẫn tăng trưởng dương cùng dòng vốn kiều hối là những nguồn cung USD trên thị trường. Đây cũng là một trong những yếu tố giúp duy trì ổn định tỷ giá USD/VND trong năm nay, mặc dù có thể vẫn mất giá nhẹ.
Từ những lý do trên, ông Trần Hoàng Sơn cho rằng, tỷ giá các năm đều thường mất giá ổn định dưới 2%. Nếu vẫn tiếp tục giữ ổn định ở mức này, thị trường chứng khoán sẽ không bị tác động quá nhiều.
Tuy nhiên, nếu để tỷ giá bị mất trên 3% sẽ tác động đến nền kinh tế, làm ảnh hưởng đến dòng vốn ngoại đang giao dịch trên thị trường chứng khoán. Trong bối cảnh này, nhà đầu tư nước ngoài có thể sẽ rút bớt vốn nếu tỷ giá biến động mạnh.