Thông tin này, cũng như nhiều thông tin khác về chương trình nguyên tử của Mỹ, đã được tình báo nước ngoài của Liên Xô thu nhận được dưới sự lãnh đạo của người đứng đầu xuất sắc Pavel Fitin.
"Kurchatov đã đọc báo cáo"
Cục Tình báo nước ngoài đã công bố trên trang web của mình một bản sao bản báo cáo được lập không muộn hơn ngày 2 tháng 7 năm 1945.
“Vụ nổ bom nguyên tử đầu tiên dự kiến vào tháng 7 năm nay”, - tài liệu này mở đầu như vậy.
Tiếp đó là mô tả về thiết kế điện tích hạt nhân của Mỹ.
“Hoạt chất của quả bom này là nguyên tố 94 (plutonium) không sử dụng uranium-235… Vụ nổ dự kiến vào ngày 10 tháng 7 năm nay”, - nội dung báo cáo cho biết. Người ta dự đoán rằng lực nổ của quả bom sẽ là 5 kiloton TNT và hiệu suất của nó là 5-6%.
Ngoài ra, tài liệu còn cung cấp thông tin mô tả tình trạng của ngành công nghiệp hạt nhân Hoa Kỳ vào thời điểm đó. Theo ghi chú, tài liệu được biên soạn “để định hướng bằng miệng” của giám đốc khoa học dự án nguyên tử Liên Xô, Viện sĩ Igor Kurchatov.
Trên tài liệu có dòng chữ viết tay: “T. Kurchatov đã đọc ngày 2.VII.45,” do sĩ quan tình báo nổi tiếng của Liên Xô, lúc đó là người đứng đầu đơn vị tình báo khoa học kỹ thuật của cơ quan an ninh nhà nước Liên Xô, Đại tá Lev Vasilevsky viết.
Cuộc thử nghiệm điện tích nguyên tử đầu tiên trên thế giới diễn ra vào ngày 16 tháng 7 năm 1945 ở Mỹ tại địa điểm thử nghiệm Alamogordo, bang New Mexico.
Sau khi có được thông tin về việc bắt đầu chế tạo bom nguyên tử ở phương Tây, tình báo đã đưa ra động lực đầu tiên “khởi động” dự án nguyên tử của Liên Xô. Sau đó, dữ liệu tình báo đã giúp các nhà khoa học hạt nhân trong nước so sánh mình với kinh nghiệm nước ngoài về những ý tưởng và phát triển ban đầu mà chính họ thực hiện và đạt được kết quả tốt nhất. Đồng thời, thời gian cần thiết để phát triển các ý tưởng và công nghệ mới đã giảm xuống, tránh lãng phí kinh phí không cần thiết trong điều kiện áp lực thời gian nghiêm trọng trong bối cảnh Mỹ đang xây dựng kho vũ khí hạt nhân của họ.
Theo các chuyên gia, vụ thử thành công quả bom nguyên tử đầu tiên RDS-1của Liên Xô vào ngày 29/8/1949 đã trở thành một trong những sự kiện chính trong lịch sử nước Nga, đảm bảo sự tồn tại của nước này như một cường quốc hùng mạnh, độc lập.
Bản thân các sĩ quan tình báo chưa bao giờ tự cho mình đóng vài trò tiên phong trong việc chế tạo vũ khí hạt nhân trong nước. Ý kiến của các chuyên gia rất rõ ràng: không có ích gì khi đặt ra so sánh sự đóng góp của tình báo và khoa học đối với việc lập lá chắn hạt nhân của Liên Xô, bởi vì họ cùng nhau hợp tác để tạo thành các bộ phận của một cơ chế nhà nước duy nhất hoạt động rất hiệu quả trong điều kiện cực kỳ khó khăn của những năm đầu hậu chiến.