Theo ông Bùi Quốc Dũng, Phó Tổng Kiểm toán Nhà nước, qua kiểm toán tại Ngân hàng Nhà nước (NHNN), Kiểm toán Nhà nước đã chỉ ra SCB tăng trưởng tín dụng vượt mức cho phép, thiếu hụt vốn khả dụng dẫn đến vi phạm tỷ lệ dự trữ bắt buộc, phải vay thanh khoản đặc biệt từ NHNN. Kiểm toán Nhà nước cũng kiến nghị NHNN đánh giá lại chất lượng tài sản bảo đảm, khả năng thu hồi nợ của SCB.
"Có thể nói, với vai trò và chức năng nhiệm vụ trong phạm vi, thẩm quyền theo quy định, Kiểm toán Nhà nước đã rất chủ động nỗ lực đóng góp trong việc đảm bảo an toàn hệ thống ngân hàng. Tuy nhiên, do các ngân hàng thương mại cổ phần không có vốn nhà nước không thuộc đối tượng kiểm toán nên Kiểm toán Nhà nước không thể kiểm toán, đối chiếu, kiểm tra hồ sơ trực tiếp với các ngân hàng này. Kiểm toán Nhà nước chỉ có thể tiếp cận hồ sơ, tài liệu thông qua các báo cáo của Ngân hàng Nhà nước dẫn đến các kết quả kiểm tra, đánh giá, cảnh báo và khuyến nghị chỉ mang tính gián tiếp, hiệu quả còn hạn chế", ông Dũng nêu rõ.
Vì vậy, Kiểm toán Nhà nước đề xuất sửa đổi pháp luật để tạo điều kiện cho việc giám sát chặt chẽ hơn đối với nhóm ngân hàng này, xử lý nghiêm các vi phạm.
Cạnh đó, cần xử lý nghiêm minh các hành vi vi phạm pháp luật trong hoạt động ngân hàng do Kiểm toán Nhà nước phát hiện; theo dõi đôn đốc kịp thời, thường xuyên các kết luận và kiến nghị kiểm toán; có chế tài đủ mạnh đối với trường hợp các đơn vị được kiểm toán không thực hiện hoặc thực hiện không đầy đủ các kết luận, kiến nghị của Kiểm toán Nhà nước.
"Ngoài ra, cần tăng cường các cuộc kiểm toán hoạt động, kiểm toán chuyên đề liên quan đến hoạt động ngân hàng; tập trung kiểm toán đánh giá hiệu lực, hiệu quả cơ chế, chính sách; chú trọng phát hiện các kẽ hở trong cơ chế, chính sách, pháp luật, những rào cản ảnh hưởng đến hoạt động ngân hàng để kiến nghị các cơ quan nhà nước hoàn thiện hệ thống pháp luật, bảo đảm chặt chẽ, tăng cường kỷ luật, kỷ cương pháp luật", ông Dũng nói.
Mặc dù vướng một số rào cản về cơ sở pháp lý, Kiểm toán Nhà nước vẫn nỗ lực tham gia giám sát các ngân hàng tư nhân trong phạm vi thẩm quyền. Về hoạt động kiểm toán trong lĩnh vực ngân hàng, kết quả kiểm toán lũy kế giai đoạn từ năm 2015 đến nay cho thấy, Kiểm toán Nhà nước đã kiến nghị xử lý tài chính khoảng 18.107 tỉ đồng, kiến nghị sửa đổi 45 văn bản; đóng góp tích cực trong việc đẩy mạnh công tác phòng, chống tham nhũng.
Tính riêng giai đoạn từ năm 2012 đến nay, Kiểm toán Nhà nước đã chuyển hồ sơ cho cơ quan điều tra đối với 5 vụ việc liên quan đến lĩnh vực kiểm toán ngân hàng.
Về SCB, từ giữa tháng 10/2022, NHNN đưa ngân hàng này vào diện kiểm soát đặc biệt. Việc này để ổn định hoạt động, hạn chế tác động tiêu cực đến ngân hàng và hệ thống các tổ chức tín dụng.
Từ sau khi SCB được NHNN đưa vào diện kiểm soát đặc biệt, nhà băng này đã thực hiện đóng cửa nhiều phòng giao dịch tại các tỉnh, thành cả nước.
Tại buổi họp báo thông tin kết quả hoạt động ngân hàng quý I/2024, Phó Thống đốc NHNN Đào Minh Tú cho biết:
“SCB là một trong những ngân hàng có quy mô và tổng tài sản lớn nên việc đưa ra những giải pháp xử lý đòi hỏi thủ tục và quy mô hỗ trợ lớn. Đến nay, ngân hàng SCB vẫn đang hoạt động ổn định và NHNN sẽ tiếp tục xây dựng một lộ trình để từng bước tái cơ cấu ngân hàng này, tạo điều kiện cho ngân hàng từng bước ổn định và phục hồi hoạt động”.