Nghị quyết có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2025. Thời gian thực hiện thí điểm các cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP Đà Nẵng là 5 năm.
Theo Ủy ban Thường vụ Quốc hội, việc thí điểm thành lập khu thương mại tự do là chủ trương lớn đã có đủ căn cứ chính trị, căn cứ pháp lý; nếu thực hiện thành công sẽ tạo tiền đề thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của thành phố Đà Nẵng và của cả vùng.
Tuy nhiên, đây là chính sách mới, chưa được thực hiện tại Việt Nam nên tinh thần chung là vừa làm, vừa rút kinh nghiệm để hoàn thiện dần. Do vậy, Ủy ban Thường vụ Quốc hội lưu ý, quá trình thực hiện cần thận trọng, có bước đi chắc chắn, không quy định những vấn đề chưa được đánh giá kỹ lưỡng, mang tính rủi ro cao.
Theo nghị quyết, Khu thương mại tự do Đà Nẵng gắn với Cảng biển Liên Chiểu với mục tiêu thu hút đầu tư, tài chính, thương mại, du lịch và dịch vụ chất lượng cao.
Khu thương mại tự do Đà Nẵng có các khu chức năng được quy định tại quyết định thành lập của Thủ tướng, bao gồm khu sản xuất, trung tâm logistics, khu thương mại - dịch vụ và các loại hình khu chức năng khác theo quy định pháp luật.
Các khu chức năng thuộc khu thương mại tự do được ngăn cách với khu vực bên ngoài bằng hàng rào cứng, bảo đảm hoạt động kiểm tra, giám sát, kiểm soát hải quan của cơ quan hải quan và hoạt động quản lý Nhà nước theo lĩnh vực tương ứng của các cơ quan có liên quan theo quy định của pháp luật. Quan hệ mua bán, trao đổi hàng hóa giữa khu chức năng thuộc Khu thương mại tự do Đà Nẵng với khu vực bên ngoài là quan hệ xuất khẩu, nhập khẩu theo quy định của pháp luật Việt Nam về hải quan, thuế và xuất khẩu, nhập khẩu.
Nghị quyết cũng quy định nhiều chính sách ưu đãi đầu tư trong Khu thương mại tự do Đà Nẵng. Cụ thể, nhà đầu tư được miễn, giảm tiền thuê đất đối với dự án đầu tư xây dựng, kinh doanh kết cấu hạ tầng các khu chức năng thuộc Khu thương mại tự do Đà Nẵng được áp dụng như dự án đầu tư xây dựng, kinh doanh kết cấu hạ tầng các khu chức năng trong khu kinh tế.
Mức ưu đãi, thời hạn áp dụng ưu đãi về thuế thu nhập doanh nghiệp đối với dự án đầu tư trong khu thương mại tự do được áp dụng như ưu đãi đối với dự án đầu tư trong khu kinh tế theo quy định của pháp luật;
Việc áp dụng thuế đối với hàng hóa, dịch vụ được mua bán, cung ứng trong các khu chức năng thuộc khu thương mại tự do; giữa nội địa và nước ngoài với các khu chức năng thuộc khu thương mại tự do được áp dụng theo quy định của pháp luật về thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu, thuế giá trị gia tăng, thuế tiêu thụ đặc biệt như khu phi thuế quan trong khu kinh tế;
Ngoài ra, các dự án đầu tư tại các khu chức năng thuộc khu thương mại tự do được hưởng ưu đãi như ưu đãi đầu tư đối với dự án đầu tư tại khu kinh tế theo quy định của pháp luật về thuế, pháp luật về đất đai, pháp luật về tín dụng, pháp luật về kế toán và quy định khác của pháp luật có liên quan;
Doanh nghiệp có dự án đầu tư trong các khu chức năng thuộc khu thương mại tự do được hưởng chế độ ưu tiên theo quy định của pháp luật về hải quan đối với hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu tại địa bàn thành phố khi đáp ứng các điều kiện áp dụng chế độ ưu tiên theo quy định của pháp luật về hải quan, thuế, tài chính và pháp luật có liên quan, trừ điều kiện về kim ngạch xuất khẩu, nhập khẩu.
Trước khi Quốc hội bấm nút biểu quyết, có ý kiến không đồng ý quy định:
"Nhà đầu tư nước ngoài thành lập tổ chức kinh tế tại Khu thương mại tự do Đà Nẵng không phải có dự án đầu tư và không phải thực hiện thủ tục cấp, điều chỉnh giấy chứng nhận đăng ký đầu tư trước khi thành lập tổ chức kinh tế".
Giải trình, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng quy định trên nhằm tạo điều kiện thuận lợi thu hút các tập đoàn đa quốc gia, doanh nghiệp lớn thiết lập trụ sở hoặc thành lập văn phòng đại diện, văn phòng khu vực tại Khu thương mại tự do Đà Nẵng.
Áp dụng trong giai đoạn đầu khi muốn nghiên cứu thị trường, xem xét điều chỉnh mạng lưới chuỗi cung ứng, dịch chuyển nhanh dòng vốn và tham gia đầu tư trực tiếp khi hội đủ điều kiện.
Tuy nhiên, để bảo đảm tính chặt chẽ, nghị quyết quy định nhà đầu tư nước ngoài vẫn phải thực hiện trình tự, thủ tục thành lập tổ chức kinh tế áp dụng đối với nhà đầu tư trong nước theo quy định của pháp luật về doanh nghiệp, pháp luật khác tương ứng với từng loại hình tổ chức kinh tế.
Liên quan đến chính sách ưu đãi thuế, theo Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các khu thương mại tự do trên thế giới đều áp dụng nhiều hình thức chính sách ưu đãi đầu tư, trong đó có ưu đãi miễn thuế. Thuế thu nhập doanh nghiệp ở các khu thương mại tự do đều thấp so với quy định áp dụng trên toàn quốc.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội khẳng định, Việt Nam đã từng bước tiếp cận tới mô hình mới này và có ưu đãi thuế tại các khu chế xuất, khu phi thuế quan, kho ngoại quan, cửa hàng miễn thuế.
Ngoài ra, để tăng cường quản lý, kiểm soát chặt chẽ của cơ quan quản lý Nhà nước trong áp dụng chính sách đặc thù, ưu tiên trong điều kiện về kim ngạch xuất khẩu, nhập khẩu, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị quá trình triển khai thực hiện, Chính phủ chỉ đạo TP Đà Nẵng, các cơ quan có liên quan tăng cường thanh tra, kiểm tra, không để diễn ra tình trạng lạm dụng, trục lợi chính sách.