Diễn đàn kéo dài hai ngày và có sự tham dự của hơn 500 đại biểu đến từ 20 quốc gia - đại diện Bộ Khoa học và Giáo dục Đại học Liên bang Nga, các chuyên gia, nhà khoa học, đại diện các công ty đổi mới, các trường đại học, các tổ chức phi chính phủ và tổ chức phi lợi nhuận từ Nga, các nước BRICS, Trung Đông và các nước không gian hậu Xô Viết.
Các diễn giả sau đây đã phát biểu khai mạc diễn đàn: Loginov Andrey Viktorovich – quyền Hiệu trưởng Trường Đại học Nhân văn Quốc gia Nga, đồng chủ tịch Diễn đàn; Sergey Konstantinovich Krikalev - Đại diện đặc biệt của Tổng thống Nga về hợp tác quốc tế trong lĩnh vực vũ trụ, đồng chủ tịch Diễn đàn; Mogilevsky Konstantin Ilyich – Thứ trưởng Bộ Khoa học và Giáo dục Đại học Liên bang Nga; Fadeev Valery Aleksandrovich – Cố vấn của Tổng thống Liên bang Nga; Vasilyeva Olga Yuryevna, Chủ tịch Học viện Giáo dục Nga; Peskov Dmitry Nikolaevich - Đại diện đặc biệt của Tổng thống Nga về phát triển kỹ thuật số và công nghệ; Chubaryan Alexander Oganovich - Viện sĩ Viện Hàn lâm Khoa học Nga, giám đốc khoa học Viện Lịch sử Đại chúng thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Nga; Bashankaev Badma Nikolaevich - Chủ tịch Ủy ban Bảo vệ sức khỏe của Duma Quốc gia (Hạ viện Nga); Karyakin Sergey Aleksandrovich - đại kiện tướng cờ vua Nga; Santishri Dhulipudi Pandit - Hiệu trưởng Đại học Jawaharlal Nehru, thành viên Hội đồng Phát triển Khoa học và Công nghiệp Chính phủ Ấn Độ; Daoud Al-Shezzawi - Chủ tịch quỹ đầu tư AIM Global Foundation (Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất); Hazem Zaki – đại diện của Ai Cập tại BRICS; Pirani Shuhra Firouz - Cố vấn về các vấn đề phụ nữ của người đứng đầu Tổ chức Năng lượng nguyên tử Iran; Wu Yuhua - chủ tịch điều hành Shanghai Zhangjiang Hightech Park Development, thành phố khoa học Yangtze River Delta Sci-tech City, Chủ tịch Hội đồng doanh nghiệp đầu tư nước ngoài Trung Quốc SYIFA; Marcos Pontes – thượng nghị sĩ bang Sao Paulo (Brazil); Hussein Eyvazlu – thành viên ban điều hành Quỹ Phát triển Quốc gia Iran; Sandeep Marwah - Chủ tịch Phòng Công nghiệp Truyền thông và Giải trí Quốc tế Ấn Độ, Chủ tịch Học viện Điện ảnh và Truyền thông Ấn Độ; George Al-Zraikat - người đứng đầu tổ chức phi lợi nhuận "Hiệp hội Hữu nghị và Kinh doanh Bahrain-Á-Âu" (Bahrain); Rudolph Laterza - Chủ tịch Hiệp hội Cảnh sát Brazil.
Khai mạc diễn đàn, ông Andrey Loginov nhấn mạnh tầm quan trọng của mối liên hệ có hệ thống giữa các trường đại học các nước BRICS và việc hình thành các tiêu chuẩn đảm bảo sự phát triển của hệ thống giáo dục quốc gia: “Trường Đại học Nhân văn Quốc gia Nga (RGGU) thực hiện các dự án giáo dục và khoa học với hầu hết các nước BRICS. Ngoài ra, trong kế hoạch còn có các dự án mới, bao gồm các chương trình thạc sĩ hai văn bằng với Đại học Liên bang Fluminense, Rio de Janeiro và Rio Grande do Sul ở Brazil, các chương trình sau đại học quốc tế cùng với các trường đại học ở Iran (ví dụ, với Đại học Imam Sadiq ), biên soạn và xuất bản Bách khoa toàn thư về Tôn giáo Chính thống ở Ethiopia với sự cộng tác của Đại học Addis Ababa. Dự kiến sẽ phát triển hơn nữa các kênh liên lạc chuyên môn và phân tích với các trường đại học ở các nước BRICS để trao đổi ý tưởng. BRICS cần cơ sở hạ tầng nhân văn của riêng mình, liên kết các dự án nhân văn của các nước trong hiệp hội.”
Ông Valery Fadeev bày tỏ ý tưởng về sự cần thiết phải tạo ra các bảng xếp hạng để đánh giá trình độ của xã hội dân sự cũng như tình trạng nhân quyền và dân chủ. Ông Fadeev cho rằng trật tự thế giới mới phải tính đến đặc điểm của tất cả các quốc gia và dân tộc trên hành tinh: “Chúng ta đang nói về các nền văn minh, về sự đa dạng của thế giới, về sự đa dạng của các nền văn hóa, về sự độc đáo của các nền văn hóa. Quan điểm chủ đạo về tương lai ngày nay phần lớn là quan điểm của phương Tây, không cho phép có sự đa dạng như vậy. Và chúng ta cần đưa ra một giải pháp thay thế.”
Trong báo cáo của mình, bà Olga Vasilyeva nhấn mạnh tầm quan trọng chiến lược hệ thống giáo dục đối với khả năng cạnh tranh toàn cầu của các nước BRICS: “Một nền văn minh thông minh đòi hỏi phải có hệ thống giáo dục chất lượng cao và nhân vật trung tâm trong đó sẽ luôn là giáo viên”.
Ông Sergei Krikalev lưu ý tính chất mới mẻ của BRICS với tư cách là liên minh các quốc gia trong lịch sử thế giới: trước đây là các liên minh quân sự chống lại kẻ thù chung hoặc liên minh với một quốc gia lãnh đạo áp đặt ý chí của mình lên các nước khác. BRICS là một liên minh bình đẳng, không nhằm mục đích chống lại bất kỳ ai: “Nếu chúng ta so sánh hành tinh của chúng ta với con tàu, thì nó không nên có các cabin thuộc các hạng khác nhau. Tất cả các dân tộc đều có những tài năng độc đáo và có thể đóng góp to lớn cho tương lai chung của nhân loại. Nhiệm vụ của chúng ta là cho phép các tài năng ở các nước BRICS được cởi mở và mang đến cho họ cơ hội phát triển. Một trong những công cụ cho sự phát triển đó là sáng kiến nhân văn quốc tế “Nền văn minh thông minh”.
Ông Krikalev cũng tuyên bố thành lập Câu lạc bộ Hàng không Vũ trụ BRICS, được thiết kế để đưa sự hợp tác nhân văn giữa các quốc gia thành viên của hiệp hội trong lĩnh vực hàng không và vũ trụ lên một tầm cao mới.
Ông Dmitry Peskov chúc những người tham gia Diễn đàn có những ý tưởng táo bạo và ghi nhận tầm quan trọng của việc phát huy giá trị của đối thoại bình đẳng.
Những người tham gia Diễn đàn từ các quốc gia khác cũng nhấn mạnh trong bài phát biểu của mình về tính không thể đảo ngược của sự thay đổi trật tự thế giới đa cực dựa trên sự tôn trọng lẫn nhau về bản sắc và lợi ích của các quốc gia và dân tộc. Hiệu trưởng Santishri Dhulipudi Pandit của Đại học Jawaharlal Nehru cho biết: “Quyền bá chủ dưới bất kỳ hình thức nào sẽ không còn tồn tại”. Ông Wu Yuhua, chủ tịch điều hành Hội đồng doanh nghiệp đầu tư nước ngoài Trung Quốc (SYIFA), đánh giá BRICS là tổ chức B-20 tiềm năng, hiệu quả và hấp dẫn hơn nhiều so với G-20.
Trong bài phát biểu của mình, đại diện của Ai Cập tại BRICS, ông Hazem Zaki đã tập trung vào các thách thức mà các nước BRICS và Nam bán cầu phải đối mặt, đồng thời vạch ra những cách để đối phó với chúng thông qua hợp tác giữa các quốc gia trong các lĩnh vực phát triển năng lượng, sinh học và các công nghệ khác.
Tổng biên tập tạp chí đổi mới “Stimul” Dan Medovnikov coi sự hợp tác sâu rộng giữa các nước BRICS trong phát triển công nghệ là cần thiết. Ông Medovnikov nhấn mạnh tầm quan trọng chiến lược của hợp tác công nghệ trong khuôn khổ BRICS, vì những thách thức và cơ hội mới trong lĩnh vực công nghệ hiện đang xuất hiện nhanh hơn và thường xuyên hơn bao giờ hết trong lịch sử.
Người đứng đầu “Hiệp hội hữu nghị và kinh doanh Bahrain-Á-Âu” George Al-Zraikat bày tỏ ý tưởng về sự cần thiết phải thành lập các trung tâm nhân đạo của các nước BRICS, là nền tảng cho hợp tác và hình thành chương trình nghị sự có tính đến lợi ích và bản sắc của các nước tham gia. Giám đốc Trung tâm Chính sách BRICS của Brazil, bà Marta Fernandez cũng nói về nhu cầu hợp tác giữa các trường đại học và tổ chức phi chính phủ của các nước BRICS để tạo ra và thúc đẩy các đề án thay thế: “Chúng ta phải coi hiện đại hóa là một lựa chọn tự do chứ không phải là một hình mẫu áp đặt lên chúng tôi theo đúng tiêu chuẩn của Mỹ và phương Tây."
Chủ tịch Hiệp hội Cảnh sát Brazil, ông Rudolf Laterza đã đưa ra đề xuất hợp tác thiết thực, khuyến nghị thành lập Hội đồng hợp tác thường trực của các tổ chức công của các nước BRICS, tạo ra một nền tảng thông tin chung để trao đổi kinh nghiệm.
Trong khuôn khổ phiên họp toàn thể về chủ đề: “Tương lai các nước BRICS trong thế giới đa cực. Các chiều kích nhân đạo và lâu dài”, “Con người và nền văn minh. Vai trò của cơ sở hạ tầng nhân đạo và cơ sở hạ tầng đầu tư dài hạn của các nước BRICS đối với các dự án trong tương lai”, hơn 20 chuyên gia Nga và nước ngoài đến từ các nước BRICS, Trung Đông, các nước Liên Xô cũ đã trình bày ý kiến của mình. Những người điều hành các cuộc thảo luận là bà Olga Vyacheslavovna Pavlenko – Phó Hiệu trưởng phụ trách Công tác Khoa học của Đại học Nhân văn Quốc gia Nga; ông Remizov Mikhail Vitalievich - Trưởng Hội đồng chuyên gia Tổ chức phi lợi nhuận "Nền văn minh thông minh", Phó Tổng Giám đốc phụ trách Chiến lược và Phát triển tổ chức Công ty Cổ phần "Tập đoàn động cơ thống nhất", ông Kostin Oleg Aleksandrovich - Chủ tịch Hội đồng quản trị Tổ chức phi lợi nhuận "Nền văn minh thông minh".