Tạm thời EU sẽ tăng cường kiểm soát chính thức và các biện pháp quản lý việc đưa một số hàng hóa nhất định từ một số nước thứ 3 vào Liên minh châu Âu.
Liên tục bị cảnh báo
Ngày 2/8, Văn phòng Thông báo và điểm hỏi đáp quốc gia về vệ sinh an toàn thực phẩm và kiểm dịch động thực vật (SPS) – Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thông tin cho biết, nhiều loại hàng hóa của Việt Nam, trong đó có một số sản phẩm nông sản, trái cây có thể bị kiểm soát chặt chẽ hơn khi vào thị trường châu Âu (EU).
Cụ thể, thông tin tại hội nghị “Tăng cường thực thi các quy định và cam kết về an toàn thực phẩm và kiểm dịch động, thực vật”, ông Ngô Xuân Nam, Phó Giám đốc Văn phòng SPS cho hay, trong 6 tháng đầu năm 2024, EU phát đi 2.700 cảnh báo, trong đó có 57 cảnh báo (tỷ lệ 2,1%) đối với nông sản, thực phẩm, thủy sản xuất khẩu của Việt Nam.
Các mặt hàng như rau, quả, gia vị; thanh long, ớt, quế, đậu bắp, chôm chôm; cá, mực, tôm, ếch, ngao... cùng một số sản phẩm chế biến khác như: tinh dầu húng quế, mứt dừa, bánh phở... có dấu hiệu vượt mức dư lượng thuốc bảo vệ cho phép, kiểm soát vi sinh vật gây hại, kiểm soát các nguồn tác động hoặc một số nguyên nhân khác.
“Việt Nam nhận 57 cảnh báo từ EU về tồn dư chất cấm, kháng sinh trong sản phẩm nông sản xuất sang thị trường EU”, - theo đại diện SPS.
Số này tăng hơn 80% so với cùng kỳ năm ngoái. TP HCM là địa phương nhận nhiều nhất, với 23 thông báo.
Theo nhà chức trách, số lượng thông báo và dự thảo các biện pháp kiểm dịch động thực vật (SPS) của Liên minh châu Âu (EU) tăng nhiều nhất trong các đối tác thương mại nông sản của Việt Nam. Trong khi đó, một số thị trường, như Trung Quốc, gần như không có cảnh báo nào.
Việc bị phát cảnh báo đã làm tăng tần suất kiểm tra biên giới của nông sản Việt. Hiện tại, 4 mặt hàng phải chịu tần suất kiểm tra cao, gồm thanh long 30%, ớt và đậu bắp là 50% và sầu riêng 10%.
Tạm thời EU sẽ tăng cường kiểm soát chính thức và các biện pháp quản lý việc đưa một số hàng hóa nhất định từ một số nước thứ 3 vào Liên minh châu Âu.
Theo đó, EU sẽ rà soát 6 tháng/lần và áp dụng các biện pháp tăng cường, kiểm tra bổ sung, quản lý nhập khẩu.
Thói quen sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, kháng sinh và phân bón
Ông Lương Ngọc Quang, Cục Bảo vệ thực vật, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn lưu ý, nông sản thực phẩm và thủy sản của Việt Nam xuất khẩu sang EU có nguy cơ bị tăng tần suất kiểm tra biên giới theo quy định của EU nếu không có giải pháp kịp thời.
Ông Quang nhấn mạnh, các quốc gia EU luôn rà soát và sửa đổi thường xuyên, chính vì vậy mà các doanh nghiệp xuất khẩu trong thời gian tới, trước khi dự định xuất hàng thì cũng nên truy cập vào các trang thông tin để cập nhật, rà soát lại... để nắm thông tin chính xác hơn. Bởi các thông số liên tục được cập nhật và thay đổi theo tháng.
Phó Giám đốc Văn phòng Thông báo và điểm hỏi đáp quốc gia về vệ sinh an toàn thực phẩm và kiểm dịch động thực vật (SPS) lưu ý thêm về lý do nông sản Việt bị gia tăng cảnh báo, là vì chưa tuân thủ các quy định của nhà nhập khẩu. H
Hiện mức giới hạn tối đa dư lượng thuốc bảo vệ thực vật (MRL) khác nhau ở mỗi nước. Thói quen sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, kháng sinh và phân bón không đúng hướng dẫn ở nhiều nơi cũng là nguyên nhân dẫn tới tình trạng trên.
Chẳng hạn có tới 95% hộ nuôi tôm sử dụng kháng sinh và nhiều vùng trồng sầu riêng vẫn tồn dư thuốc bảo vệ thực vật.
Cạnh đó, trách nhiệm kiểm tra, giám sát của cơ quan quản lý cũng là một yếu tố cần lưu ý.
Tỷ lệ giám sát mã số vùng trồng và cơ sở đóng gói chưa đạt yêu cầu. Ví dụ, hiện mới có khoảng một nửa vùng trồng, cơ sở đóng gói sầu riêng trên cả nước được giám sát tồn dư thuốc bảo vệ thực vật.
Để giảm thiểu ảnh hưởng khi nông sản Việt xuất sang EU, chuyên gia cho rằng, doanh nghiệp cần tuân thủ quy định của nước nhập khẩu về sử dụng thuốc, kháng sinh và giám sát chặt vùng trồng, cơ sở đóng gói.
“Văn phòng SPS Việt Nam cam kết hỗ trợ thông tin về kiểm dịch và an toàn thực vật, giúp doanh nghiệp đáp ứng tốt các quy định trong các hiệp định thương mại tự do (FTA) thế hệ mới, gồm Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP) và FTA giữa Việt Nam – EU”, - đại diện SPS khẳng định.