Các đối tượng lập pháp nhân được Bộ Công thương, Sở Công thương TP.HCM cấp giấy phép kinh doanh hóa chất hạn chế sản xuất, kinh doanh trong lĩnh vực công nghiệp để nhập khẩu xyanua rồi tuồn ra thị trường mà không lập phiếu mua bán kiểm soát.
Cái chết bất ngờ phơi bày đường dây buôn chất độc xyanua ở TPHCM
Sau khi ghi nhận nhiều vụ giết người, cướp tài sản hoặc tự tử có nguyên nhân từ việc mua bán trái phép chất xyanua, Công an TPHCM đã mở chuyên án.
Chuyên án nằm trong kế hoạch “Tăng cường công tác phòng ngừa, quản lý, đấu tranh xử lý các hành vi vi phạm pháp luật liên quan kinh doanh hóa chất nguy hiểm, độc hại trên địa bàn thành phố”.
Ngày 22-10, Cơ quan CSĐT Công an TP.HCM cho biết vừa bắt Phan Minh Trung (SN 1990; ngụ xã Tân Kiên, huyện Bình Chánh), Nguyễn Thành Tài (SN 1994; ngụ phường Phú Mỹ, Quận 7), Hà Văn Việt (SN 1983; phường Tân Phong, Quận 7), Khúc Văn Hiếu (SN 1988; ngụ phường Hiệp Tân, quận Tân Phú) về tội tàng trữ, mua bán trái phép chất độc.
Trước khi bắt Trung, Tài, Việt và Hiếu, hôm 12-9-2024, Công an quận Bình Thạnh tiếp nhận tin báo về vụ việc một phụ nữ tử vong tại nhà nghi tự tử bằng xyanua.
Thiếu tướng Mai Hoàng, Phó Giám đốc, Thủ trưởng Cơ quan CSĐT Công an TP.HCM đã chỉ đạo Công an quận Bình Thạnh phối hợp Công an huyện Bình Chánh truy xét, làm rõ nguồn cung cấp xyanua trái phép.
Chỉ sau một ngày, lực lượng phối hợp bắt giữ Trung, người bán xyanua cho nạn nhân.
Tiếp tục mở rộng điều tra, truy ngược về, Công an huyện Bình Chánh phát hiện đường dây mua bán xyanua số lượng lớn, núp bóng các công ty kinh doanh hóa chất.
Trinh sát phát hiện, Tài cấu kết với Việt, Hiếu thành lập ba pháp nhân được Bộ Công Thương, Sở Công Thương TP.HCM cấp giấy phép kinh doanh hóa chất hạn chế sản xuất, kinh doanh trong lĩnh vực công nghiệp để nhập khẩu, kinh doanh xyanua.
Sau khi có nguồn xyanua nhập khẩu theo Giấy phép được cấp, nhóm này bán trái phép cho khách hàng không có giấy phép kinh doanh mua, bán xyanua; không lập phiếu kiểm soát mua bán hóa chất độc nhằm tăng doanh thu.
Tiến hành khám xét khẩn cấp kho chứa hàng của ba công ty tại TP.HCM, tỉnh Long An, công an phát hiện, thu giữ gần 4 tấn (3.950 kg xyanua).
Bước đầu, cơ quan điều tra kết luận, nhóm đã bán hơn 400 kg xyanua trái phép cho bốn trường hợp tại TP.HCM, thu lợi 40 triệu đồng. Hiện Công an mới chỉ thu hồi hơn 27 kg xyanua đã tiêu thụ trái phép ra thị trường.
Chợ hóa chất Kim Biên “vào tầm ngắm”
Thời gian gần đây, Phòng Cảnh sát Kinh tế (PC03) đã chủ trì, phối hợp, tổng rà soát, kiểm tra, xử lý các doanh nghiệp, hộ kinh doanh, đối tượng nghi vấn mua bán hóa chất độc trên địa bàn.
Lực lượng chức năng đổ về quận 5 - nơi tập trung nhiều các cơ sở xi mạ, chế tác kim loại và kinh doanh hóa chất, đặc biệt là chợ hóa chất Kim Biên.
Ngày 25-9-2024, Công an TP.HCM đã thành lập 7 Tổ công tác kiểm tra đồng loạt tại 21 địa điểm kinh doanh hóa chất nguy hiểm, độc hại xung quanh chợ Kim Biên, Quận 5.
Công an phát hiện, thu giữ 433 chai nhựa dung dịch hóa chất xyanua; 179 kg xyanua và tám hũ hóa chất độc Potassium Gold Cyanide 62,8% (Kali vàng Xyanua).
Nhà chức trách phát hiện các sai phạm liên quan đến hành vi kinh doanh hóa chất không có hóa đơn chứng từ, không rõ nguồn gốc xuất xứ, không có Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh hóa chất sản xuất, kinh doanh có điều kiện trong lĩnh vực công nghiệp.
Công an Quận 5 đã củng cố tài liệu chứng cứ khởi tố ba vụ án tàng trữ, mua bán trái phép chất độc tại Chi nhánh Công ty TNHH Tiến Phát, hộ kinh doanh xi mạ Điệp Xi và hộ kinh doanh Ngân Lợi; khởi tố sáu bị can về tội tàng trữ, mua bán trái phép chất độc.
Từ đầu tháng 9, Công an quận Bình Thạnh đã triệt phá đường dây bán trái phép hơn 2,5 tấn xyanua, bắt Ngô Thị Như Huệ (39 tuổi, Trưởng phòng kinh doanh Công ty TNHH hóa chất Nam Phương) đã lập khống hợp đồng mua bán với đối tác để “tuồn” chất độc xyanua ra ngoài, bán lại cho hàng chục khách hàng tại nhiều tỉnh, thu lợi bất chính hơn 378 triệu đồng.
Cảnh sát cũng bắt Nguyễn Đức Thành Huy sau khi mua xyanua từ bị can Ngô Thị Như Huệ và tiếp tục bán lại cho khoảng 326 khách hàng tại 9 tỉnh, thành phố; thu lợi bất chính hơn 253 triệu đồng.
Việc quản lý mua bán xyanua còn lỏng lẻo, nhiều sơ hở
Chỉ sau hơn một tháng triển khai thực hiện, Công an TP.HCM đã phát hiện, khởi tố 5 vụ án/17 bị can về các tội mua bán, tàng trữ trái phép chất độc; thu giữ 9.488,5 kg xyanua, 315 kg axit sulfuric, 105 kg axit cholhidric cùng nhiều tang vật khác có liên quan.
Hiện lực lượng chức năng đang khẩn trương truy xét các đầu mối tiêu thụ xyanua tại 11 tỉnh, thành trên cả nước để thu hồi hơn 318,5 kg xyanua mua bán trái phép.
Công an TP.HCM nhận định, việc quản lý hoạt động kinh doanh hóa chất độc hại (đặc biệt là chất độc xyanua) thời gian qua còn nhiều sơ hở, thiếu sót; hoạt động mua bán trái phép diễn ra phổ biến, dễ dàng tại các địa điểm kinh doanh hóa chất và cả trên không gian mạng.
Trong khi đó, một bộ phận người dân mua xyanua trái phép để phục vụ nhu cầu khai khoáng, xi mạ, chế tác kim loại, thì còn ghi nhận nhiều vụ giết người, cướp tài sản hoặc tự tử có nguyên nhân từ việc mua bán trái phép chất xyanua, do đó, cần phải kiểm soát chặt chẽ và xử lý nghiêm minh các hành vi buôn bán tràn lan hoá chất độc hại.