Giới phân tích cho rằng, bất kể Donald Trump hay Kamala Harris làm Tổng thống Mỹ, đều sẽ có những ảnh hưởng nhất định đến Việt Nam và chính trường thế giới bởi mỗi ứng cử viên theo đuổi chính sách đặc thù của riêng mình.
Bầu cử Tổng thống Mỹ và tác động đến Việt Nam
Trump hay Harris làm Tổng thống Mỹ đều được đánh giá sẽ có tác động đến thị trường tài chính, tín dụng toàn cầu, nền kinh tế của nhiều nước và chính sách tiền tệ.
Ông Tống Quốc Đạt, Trưởng phòng Phân tích thị trường cấp cao Exness Investment Bank bình luận với Thời báo Tài chính của Bộ Tài chính Việt Nam, trường hợp nếu ông Trump đắc cử thì các chính sách sẽ có xu hướng tăng các rào cản thuế quan.
Theo vị chuyên gia, Donald Trump cũng không muốn duy trì chính sách mở về nhập cư và điều này cũng sẽ ảnh hưởng thị trường lao động, các chi phí lao động sẽ tăng cao và điều đó có thể gây áp lực về lạm phát.
Trong khi đó, đối với Việt Nam, Mỹ hiện đang là thị trường xuất khẩu lớn nhất của hàng hóa Việt Nam.
Để minh chứng, chỉ cần nhìn vào kết quả thương mại song phương Việt – Mỹ năm vừa qua. Theo đó, năm 2023, tổng giá trị kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang thị trường Mỹ đạt gần 97 tỷ USD, chiếm tỷ trọng 27,5% tổng kim ngạch xuất khẩu cả Việt Nam.
Chưa dừng lại ở đó, tỷ trọng này tiếp tục được nâng lên trong năm 2024, cụ thể kim ngạch xuất khẩu Việt Nam sang Mỹ trong 9 tháng đầu năm 2024 đạt 89,5 tỷ USD, chiếm tới 29,8%.
Trong bối cảnh thương mại tăng cao, chuyên gia Lê Đức Khánh, Giám đốc phân tích Công ty cổ phần Chứng khoán VPS cho biết, nếu Mỹ thực hiện chính sách gia tăng các hàng rào bảo hộ về thuế quan thì các mặt hàng xuất khẩu của Việt Nam sang Mỹ có thể bị ảnh hưởng.
Đối với thị trường tiền tệ, Trump có thái độ bảo vệ giá trị đồng USD, khi trong một số luận điểm tranh cử vừa qua đã tuyên bố sẽ đấu tranh để giành lại vị thế của đồng đô la Mỹ trở lại là đồng tiền dự trữ của thế giới.
Liên kết việc này với thị trường tiền tệ của Việt Nam, diễn biến sức mạnh của đồng USD luôn luôn có sự liên hệ với tỷ giá VND/USD trong nước.
Theo đó, tỷ giá của VND so với USD trong thời gian qua luôn biến động đồng pha với diễn biến giá của đồng USD trên thị trường quốc tế.
Khi chỉ số DXY đo lường sức mạnh đồng USD tăng thì tỷ giá trong nước của Việt Nam cũng biến động tăng theo và ngược lại.
Diễn biến riêng trong tháng 10 cho thấy, chỉ số DXY đã tăng khoảng 3%, trong khi đó tỷ giá VND/USD bán ra tại các ngân hàng thương mại trong nước của Việt Nam đã tăng khoảng 2,7%.
‘Không ảnh hưởng nhiều’?
Theo chuyên gia Nguyễn Thế Minh, Giám đốc phân tích Công ty chứng khoán Yuanta, kết quả bầu cử Mỹ sẽ không có nhiều ảnh hưởng ở tầm vĩ mô với kinh tế Việt Nam, khi hai ứng cử viên Tổng thống Mỹ đều cam kết thúc đẩy kinh tế như những người tiền nhiệm, dù hướng tiếp cận khác nhau.
Ông Michael Kokalari, Giám đốc Phân tích Kinh tế vĩ mô và nghiên cứu thị trường tại VinaCapital cho rằng, kết quả cuộc bầu cử có lẽ không ảnh hưởng nhiều tới Việt Nam, bất kể ứng viên nào chiến thắng.
Vnexpress cũng dẫn lời ông Kokalari nêu quan điểm, cách tiếp cận của hai ứng viên đều có những điểm tích cực và hạn chế nhất định.
Điển hình, khuynh hướng của đảng Dân chủ, đạo luật "CHIPS" của Tổng thống Biden năm 2022 đã thúc đẩy sản xuất công nghệ tại Mỹ, khiến số tiền đầu tư xây dựng nhà máy mới tăng gấp 4 lần. Tuy nhiên, chi phí sản xuất sản phẩm lại tăng rất cao, do thiếu hụt công nhân có tay nghề.
Như thế, theo chuyên gia của VinaCapital, việc đưa sản xuất trở lại Mỹ khó có thể là mối đe dọa nghiêm trọng với các loại sản phẩm sản xuất tại Việt Nam.
Tương tự với cách tiếp cận mang tính bảo hộ của cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump. Thuế được xem là giải pháp được nhắc tới liên tục trong chiến dịch tranh cử của chính trị gia này.
Trump đề xuất áp thuế 10-20% với hàng nhập từ các nước, riêng Trung Quốc là 60%. Mức này cao hơn nhiều so với thuế trung bình 2% đang áp dụng với hàng hóa phi nông nghiệp xuất sang Mỹ.
Chuyên gia của VinaCapital cũng đồng tình rằng, nếu đắc cử, ông Trump có thể tập trung vào việc giảm giá trị đồng USD, thay vì tăng thuế quan đáng kể, dù ông đã nhiều lần cam kết sẽ làm ngược lại.
Việc tiếp tục áp thuế cao có thể làm tăng giá trị đồng đô la, nên ứng viên đảng Cộng hòa sẽ phải lựa chọn giữa việc áp thuế và thực hiện các biện pháp giảm giá trị đồng USD vốn mang lại nhiều lợi ích hơn.
Đối với Việt Nam, để tăng khả năng “phòng vệ” trước yếu tố xuất khẩu có thể sẽ bị ảnh hưởng trong thời gian tới, VinaCapital cho rằng, tiêu dùng chiếm hơn 60% nền kinh tế Việt Nam nên việc thúc đẩy tiêu dùng mạnh mẽ hơn sẽ là yếu tố có thể bù đắp cho những ảnh hưởng có thể có đối với tăng trưởng xuất khẩu.
“Chính phủ Việt Nam cho biết sẽ tăng cường đầu tư đáng kể cho cơ sở hạ tầng vào năm 2025, và kỳ vọng rằng việc này cũng sẽ làm người tiêu dùng cảm thấy tự tin hơn để tăng chi tiêu”, báo cáo mới công bố của VinaCapital khuyến nghị.
Tổng thể là tích cực
Tổng thể, các chuyên gia nhìn nhận tích cực về kết quả bầu cử Mỹ đối với Việt Nam.
Theo ông Nguyễn Thế Minh của Yuanta, chiến tranh thương mại Mỹ - Trung khởi đầu từ quyết định đánh thuế hàng Trung Quốc năm 2018 của cựu Tổng thống Donald Trump đã khiến nhiều doanh nghiệp phải dịch chuyển chuỗi sản xuất ra khỏi Trung Quốc và Việt Nam là một trong những điểm đến.
Đại diệnVinaCapital cũng cho rằng, dù tăng áp thuế hay giảm giá trị đồng bạc xanh, xuất khẩu có thể không bị ảnh hưởng. Đồng USD yếu sẽ thúc đẩy xuất khẩu hàng Việt sang các nước ngoài Mỹ và việc áp thuế 10-20% với hàng nhập khẩu từ các nước ngoài Trung Quốc dự kiến cũng không làm giảm tính cạnh tranh của Việt Nam.
Như Sputnik đã thông tin, phát biểu mới đây tại họp báo thường kỳ Bộ Ngoại giao về tác động của cuộc bầu cử Mỹ đến quan hệ song phương Việt – Hoa Kỳ, phó phát ngôn Đoàn Khắc Việt cho biết, Việt Nam mong muốn hợp tác chặt chẽ với chính quyền Mỹ trong thời gian tới để tiếp tục đưa quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam - Mỹ phát triển vững mạnh, toàn diện, ổn định lâu dài, vì lợi ích và mong muốn của nhân dân hai nước, vì hoà bình, ổn định, hợp tác và phát triển của khu vực và thế giới.
Sau gần 30 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam - Mỹ, quan hệ hai nước đã đạt được những bước phát triển mạnh mẽ, sâu sắc, thực chất, hiệu quả, trong đó hai nước đã nâng cấp quan hệ lên Đối tác chiến lược toàn diện năm 2023.
“Hiện tại, hai nước Việt Nam và Mỹ đang phối hợp chặt chẽ để triển khai hiệu quả phương hướng hợp tác lớn trong 10 năm tới và xa hơn nữa như đã nêu trong tuyên bố chung về nâng cấp quan hệ Việt Nam - Mỹ lên Đối tác chiến lược toàn diện vì hòa bình, hợp tác và phát triển bền vững”, phó phát ngôn Bộ Ngoại giao nhấn mạnh.