Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) đang hoàn thiện dự thảo Nghị quyết quy định tiêu chí, điều kiện, trình tự, thủ tục xác định vùng phát thải thấp (LEZ) trên địa bàn thành phố (nghị quyết). Trong đó, quận Hoàn Kiếm sẽ là đơn vị đầu tiên được chọn thí điểm.
Theo đại diện quận Hoàn Kiếm, để triển khai thi hành Luật Thủ đô, UBND TP Hà Nội đã giao Sở TN&MT chủ trì soạn thảo nghị quyết và tin tưởng sẽ giao UBND quận Hoàn Kiếm triển khai thí điểm trước.
Để hoàn chỉnh nghị quyết, quận Hoàn Kiếm đã phối hợp với các đơn vị liên quan, các chuyên gia để xin ý kiến, làm cơ sở để quận có thể áp dụng thực hiện thí điểm một cách thuận lợi, góp phần sớm đưa vùng phát thải thấp vào hiện thực.
Đại diện quận Hoàn Kiếm cho hay, trước khi Luật Thủ đô 2024 có hiệu lực, quận đã chủ động phối hợp với các đơn vị có liên quan, các chuyên gia để nghiên cứu, đề xuất các giải pháp để giảm thiểu tác hại của môi trường, trong đó có khí thải, rác thải, tiếng ồn...
"Dự kiến sau khi nghị quyết được ban hành, quận sẽ nghiên cứu tại khu vực phố cổ, khu vực hồ Gươm và phụ cận. Sẽ còn nhiều việc phải làm trước khi áp dụng chính thức, chúng tôi sẽ làm kỹ từng bước như xin ý kiến người dân, các cơ quan liên quan dựa trên các tiêu chí mà nghị quyết quy định...", đại diện quận Hoàn Kiếm cho biết.
Theo vị này, trong thời gian tới, quận sẽ nghiên cứu đề xuất hình thành khu vực hạn chế tốc độ, vùng hạn chế tối đa phương tiện cá nhân (Zone 20-30), mở rộng các không gian đi bộ. Đồng thời, phát triển hệ thống giao thông theo hướng xanh, sạch, an toàn (hiện đang nghiên cứu đề án "Mô hình xây dựng xanh - sạch - an toàn trên địa bàn quận Hoàn Kiếm").
Vùng LEZ áp dụng nhiều biện pháp để hạn chế giao thông và kinh tế để giảm ô nhiễm, trong đó cấm lưu thông xe tải hạng nặng chạy bằng dầu diesel, ưu tiên ôtô đáp ứng tiêu chuẩn khí thải mức 4 và xe máy đáp ứng tiêu chuẩn mức 2. Tỷ lệ vận tải hành khách công cộng tại khu vực phát thải thấp đạt 45-50%, 100 xe buýt sử dụng điện, năng lượng xanh.
Những cá nhân, tổ chức sinh sống và làm việc tại vùng LEZ sẽ được ưu tiên lộ trình 12 tháng để chuyển đổi phương tiện đạt tiêu chuẩn khí thải cho phép lưu thông ở vùng này.
Giai đoạn tiếp theo từ năm 2031 đến 2035, thành phố khuyến khích các quận huyện xác lập vùng LEZ và từ năm 2036 trở đi bắt buộc các vùng ô nhiễm không khí phải đầu tư nguồn lực, đảm bảo điều kiện để thực hiện vùng LEZ.
Mục tiêu chính của xây dựng vùng LEZ là hạn chế phương tiện giao thông gây ô nhiễm, cải thiện chất lượng không khí. Tuy nhiên, Sở Tài nguyên và Môi trường thừa nhận việc áp dụng sẽ gặp nhiều khó khăn do hiện chưa có tiêu chuẩn/quy chuẩn khí thải áp dụng cho môtô, xe máy đang lưu hành.
Hà Nội cũng chưa có mạng lưới cơ sở kiểm tra khí thải đối với phương tiện giao thông đang lưu hành. Mạng lưới trạm quan trắc chất lượng môi trường không khí tại thành phố chưa đầy đủ. Thành phố chưa có số liệu kiểm kê phát thải cập nhật và thường kỳ, đặc biệt từ nguồn khí thải giao thông để làm cơ sở đánh giá thực thi chính sách.
Dự thảo Nghị quyết quy định tiêu chí, điều kiện, trình tự, thủ tục xác định vùng phát thải thấp trên địa bàn Hà Nội dự kiến được xem xét thông qua tại kỳ họp HĐND thành phố vào tháng 12 và có hiệu lực từ 1/1/2025.