Gặp gỡ thí sinh Việt Nam giành HCV tại Olympic Dự án Hóa học Quốc tế 2025
Hóa học không chỉ là những công thức phức tạp, mà còn là một hành trình khám phá và sáng tạo. Đó chính là câu chuyện của Trần Tuấn Thành, chàng trai lớp 10 chuyên Hóa của Trường THPT Chuyên Khoa học Tự nhiên, ĐHQG Hà Nội, người vừa xuất sắc giành Huy chương Vàng tại Olympic Dự án Hóa học Quốc tế 2025 tổ chức tại Trường Đại học Quốc gia Moskva, Nga.
SputnikKỳ thi Olympic Dự án Hóa học quốc tế (Project Chemistry Olympiad - PCO) được tổ chức cho học sinh từ lớp 8 đến 11 tại khoa Hóa học, Đại học Quốc gia Moskva (
MGU) kể từ năm 2019. Đây là lần thứ hai Việt Nam tham gia kỳ thi và chỉ có thí sinh Việt Nam vượt qua vòng loại trong số các thí sinh nước ngoài dự thi.
Hành trình chinh phục đỉnh cao
Cuộc thi này không chỉ thử thách tư duy mà còn đòi hỏi kỹ năng thực nghiệm, sáng tạo trong nghiên cứu. Trong số 2.500 thí sinh từ nhiều quốc gia, đoàn Việt Nam có 8 thí sinh lọt vào chung kết, Tuấn Thành đã tỏa sáng với thành tích ấn tượng, khẳng định tài năng trẻ Việt Nam trên đấu trường khoa học quốc tế.
Chia sẻ cảm xúc với Sputnik sau khi quay lại lịch học bận rộn tại Việt Nam, chàng trai lớp 10 chuyên Hóa của Trường THPT Chuyên Khoa học Tự nhiên, ĐHQG Hà Nội, không giấu nổi xúc động.
“Em cảm thấy rất hạnh phúc vì công sức và thời gian chuẩn bị đã được đền đáp xứng đáng. Hơn hết, em tự hào vì đã mang vinh quang về cho Việt Nam.”
Olympic Dự án Hóa học không chỉ là một cuộc thi lý thuyết mà còn yêu cầu thí sinh phải thực hiện dự án nghiên cứu, thiết kế thí nghiệm và bảo vệ ý tưởng khoa học trước hội đồng giám khảo. Điều này đòi hỏi kiến thức chuyên sâu, khả năng
tư duy sáng tạo và kỹ năng thực hành vững vàng.
Trong
kỳ thi năm nay, thí sinh phải trải qua hai giai đoạn: vòng loại (thi lý thuyết, tổ chức tại các địa phương) và vòng chung kết (thi thực hành, diễn ra tại Nga).
Ở vòng thi lý thuyết, thí sinh phải giải quyết các bài tập chuyên sâu về hóa học vô cơ, hóa lý và hóa hữu cơ. Chỉ những thí sinh có kết quả xuất sắc mới được bước tiếp vào vòng chung kết.
Thử thách trên đấu trường quốc tế
Đối với một học sinh lớp 10 như Trần Tuấn Thành, lần đầu tham gia một kỳ thi quốc tế quy mô lớn, việc vượt qua hàng ngàn đối thủ để giành suất vào chung kết tại Nga đã là một thành công ngoài mong đợi. Theo PGS.TS. Vũ Quốc Trung, Trưởng đoàn Việt Nam, khoảng cách trình độ giữa học sinh Việt Nam và học sinh Nga – nước chủ nhà – là khá lớn:
“Hệ thống giáo dục phổ thông của Nga chỉ có 11 lớp, trong khi cùng một độ tuổi, học sinh Nga đã được học chương trình nâng cao hơn một bậc so với Việt Nam. Những kiến thức mà học sinh Việt Nam mới làm quen ở lớp 10, các bạn Nga đã tiếp cận từ lớp 8.”
Dù vậy, các thí sinh Việt Nam vẫn thể hiện tinh thần kiên trì và bản lĩnh. Tuấn Thành bày tỏ:
“Khi nhận dự án, em thấy nội dung hoàn toàn mới, chưa từng gặp trước đây, nên ban đầu khá lo lắng. Nhưng nhờ sự hướng dẫn của các thầy cô, em đã tìm cách tra cứu tài liệu khoa học về các nghiên cứu tương tự. Trên cơ sở đó em đã đề xuất được quy trình nghiên cứu phù hợp với dự án của mình.”
Đằng sau thành tích của Tuấn Thành là sự hỗ trợ không quản ngày đêm của Hội Hóa học Việt Nam và sự hướng dẫn tận tình của PGS. TS. Vũ Quốc Trung, đội ngũ giáo viên giàu kinh nghiệm Trường THPT Chuyên Khoa học Tự nhiên, Trường ĐH Khoa học tự nhiên, ĐHQG Hà Nội; Khoa Hóa học, trường Đại học Sư phạm Hà Nội. Các thầy cô không chỉ hỗ trợ về kiến thức mà còn giúp các em rèn luyện kỹ năng thực hành trong phòng thí nghiệm.
“Thời gian chuẩn bị không nhiều, chỉ vỏn vẹn 10 ngày sau khi nhận được dự án từ Ban tổ chức. Chúng tôi gợi ý cho Tuấn Thành cách tìm các tài liệu có liên quan. Với đam mê tìm hiểu các vấn đề khoa học, rất nhanh Tuấn Thành đã đề xuất được quy trình để giải quyết dự án mà ban tổ chức yêu cầu. Đây là dự án liên quan đến việc tổng hợp và phân tích phức chất, lĩnh vực rất mới đối với học sinh Việt Nam nói chung và Tuấn Thành nói riêng", PGS. TS. Võ Quốc Trung nhấn mạnh.
Đặc biệt, Thành phải thực hiện một thí nghiệm phức tạp – tổng hợp một hợp chất từ hỗn hợp chưa tinh khiết, với yêu cầu khắt khe về độ chính xác và hiệu quả. Điều này đòi hỏi khả năng suy luận, ứng dụng linh hoạt lý thuyết vào thực tế.
Nước Nga và những kỷ niệm khó quên
Lần đầu tiên đặt chân đến Nga, Tuấn Thành không khỏi choáng ngợp trước vẻ đẹp của xứ sở bạch dương.
“Em ấn tượng nhất với Quảng trường Đỏ và những công trình kiến trúc lâu đời. Các bạn thí sinh quốc tế cũng rất thân thiện, luôn hỏi han và động viên nhau trong suốt cuộc thi", Tuấn Thành chia sẻ với Sputnik.
Tuy không cùng chung ngôn ngữ, nhưng tình yêu hoá học và đam mê khoa học đã giúp Tuấn Thành cùng các bạn thí sinh nước chủ nhà và quốc tế xích lại gần nhau hơn. Bên cạnh niềm vui chiến thắng, Thành cũng thấy cần phải học hỏi nhiều hơn. Chàng trai Việt Nam cho biết:
“Các bạn nước ngoài có nền tảng thực hành rất tốt. Tại cuộc thi lần này, em ấn tượng nhất với quy mô các phòng thí nghiệm của Trường Đại học Quốc gia Moskva. Phòng lab rất xịn, nhiều trang thiết bị, nhiều loại chất em chưa bao giờ được nhìn thấy. Em rất thích!”.
PGS. TS Vũ Quốc Trung chia sẻ, đoàn thí sinh Việt Nam được nước chủ nhà Nga đón tiếp rất chu đáo và nồng hậu. Ban tổ chức còn cử tình nguyện viên là sinh viên người Việt theo học tại các trường Đại học nổi tiếng ở Moskva hỗ trợ trong suốt thời gian đoàn ở Nga.
Vươn xa ước mơ trong tương lai
Mặc dù vừa gặt hái được thành tích vang dội, nhưng Tuấn Thành vẫn khiêm tốn khi nói về dự định tương lai:
"Em muốn tiếp tục theo đuổi đam mê hóa học và học tập để có thể cống hiến nhiều hơn. Hiện tại, em chưa quyết định sẽ học đại học ở đâu, nhưng em sẽ cố gắng học tập và rèn luyện thêm với mong muốn có cơ hội tham gia các kỳ thi khác trong nước và quốc tế”.
PGS. TS. Vũ Quốc Trung cũng kỳ vọng rằng, những cuộc thi như Olympic Dự án Hóa học sẽ giúp học sinh Việt Nam có thêm động lực theo đuổi các ngành khoa học tự nhiên:
“Khoa học và công nghệ là nền tảng phát triển đất nước. Tôi hy vọng các em học sinh sẽ tiếp tục đam mê nghiên cứu, lan tỏa niềm yêu thích khoa học đến các thế hệ sau.”
Hành trình chinh phục Huy chương Vàng Olympic Dự án Hóa học Quốc tế 2025 của Trần Tuấn Thành là minh chứng cho tinh thần học hỏi không ngừng của học sinh Việt Nam. Thành công này không chỉ là kết quả của sự nỗ lực cá nhân mà còn là công sức của cả một tập thể thầy cô, bạn bè và gia đình. Hy vọng trong tương lai, Việt Nam sẽ có thêm nhiều tài năng trẻ vươn tầm thế giới, khẳng định vị thế trên đấu trường khoa học quốc tế.