“Hiện nay, xuất khẩu của Việt Nam sang các nước EAEU chiếm khoảng 30%, trong khi chiều ngược lại là khoảng 20%. Đáng chú ý, tỷ lệ doanh nghiệp Việt sử dụng ưu đãi thuế quan trong khuôn khổ FTA lên tới 78%, mức rất cao so với nhiều FTA khác,” ông Linh trả lời câu hỏi của Sputnik.
Theo ông, điều này cho thấy cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam đã nhận thức rõ ràng hơn về những cơ hội mà FTA với EAEU mang lại. Tuy nhiên, đại diện Bộ Công Thương Việt Nam cũng ghi nhận một số khó khăn, đặc biệt trong vấn đề thanh toán và vận chuyển, do ảnh hưởng của các lệnh cấm vận từ EU đối với Nga và Belarus.
“Hiện nay, các giải pháp cụ thể đang được Bộ Tài chính Việt Nam và Bộ Tài chính Nga cùng bàn thảo. Một số phương án hành động đã được thống nhất, song chưa thể công bố chi tiết vì đang trong giai đoạn hoàn thiện. Chúng tôi tin rằng, với sự phối hợp liên chính phủ và nỗ lực vượt rào cản từ cả hai phía, thương mại song phương sẽ tiếp tục phát triển thực chất và ổn định”, ông Linh cho biết.
Thúc đẩy thương mại, kết nối logistics - thanh toán
Trong thời gian tới, Bộ Công Thương kỳ vọng kim ngạch thương mại song phương với các nước EAEU, đặc biệt là Nga, sẽ tiếp tục tăng trưởng mạnh. Các cơ chế hỗ trợ như Ủy ban liên chính phủ và Ủy ban thực thi FTA EAEU - Việt Nam đang hoạt động hiệu quả, góp phần tạo thuận lợi cho doanh nghiệp hai bên.
“Việt Nam tích cực hỗ trợ doanh nghiệp thông qua xúc tiến thương mại, tham gia hội chợ - triển lãm tại các nước EAEU, cũng như đồng hành tìm giải pháp thanh toán và vận chuyển phù hợp với điều kiện thực tế,” ông Tạ Hoàng Linh nhấn mạnh.
Ông cũng cho biết Việt Nam đang làm việc chặt chẽ với các ngân hàng và doanh nghiệp logistics để cải thiện dòng chảy thương mại trong bối cảnh chuỗi cung ứng toàn cầu có nhiều biến động.
Phát biểu tại cuộc họp báo, Đại sứ Nga tại Việt Nam Gennady Bezdetko nhấn mạnh Hiệp định Thương mại tự do (FTA) giữa Việt Nam và Liên minh Kinh tế Á-Âu (EAEU), ký năm 2015 và có hiệu lực từ tháng 10/2016, đã trở thành cột mốc lịch sử và biểu tượng cho quan hệ hợp tác tin cậy giữa hai bên.
Sau 10 năm triển khai, dù gặp thách thức như đại dịch và các lệnh trừng phạt, FTA vẫn thúc đẩy đáng kể kim ngạch thương mại giữa Việt Nam và các nước EAEU, với mức tăng trưởng ấn tượng như Armenia (gấp 61 lần), Belarus (34%), Nga (1,3 lần). Riêng thương mại Việt – Nga năm 2024 đạt 4,6 tỷ USD và vượt 1,1 tỷ USD trong quý I/2025.
Đại sứ đánh giá cao các lĩnh vực hợp tác then chốt như vệ sinh an toàn thực phẩm, logistics, môi trường, thanh toán song phương và xúc tiến dự án công nghiệp hỗn hợp, trong đó có nhà máy lắp ráp minibus Gaz tại Việt Nam. Ông cũng ghi nhận hoạt động doanh nghiệp, địa phương hai bên đang ngày càng sôi động, thể hiện qua nhiều đoàn công tác từ Nga đến Việt Nam trong nửa đầu năm 2025.
Nhấn mạnh vai trò của FTA như một “cơ thể sống” cần liên tục cập nhật và cải tiến, Đại sứ đề xuất tăng cường hoạt động của Ủy ban hỗn hợp, đẩy mạnh truyền thông tới cộng đồng doanh nghiệp để khai thác hiệu quả hơn hiệp định. Ông bày tỏ tin tưởng rằng bằng nỗ lực chung, hai bên sẽ đạt thêm nhiều bước tiến trong hợp tác kinh tế, thương mại.
Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Liên minh Kinh tế Á Âu (EAEU - bao gồm các nước Liên bang Nga, Cộng hòa Belarus, Cộng hòa Kazakhstan, Cộng hòa Armenia và Cộng hòa Kyrgyzstan) được ký kết ngày 29/5/2015, và có hiệu lực từ ngày 05/10/2016. Đây cũng là FTA đầu tiên của EAEU do đó các doanh nghiệp Việt Nam sẽ có nhiều lợi thế khi xuất khẩu sang khu vực thị trường này.