TAND tỉnh Cà Mau đã xử phúc thẩm, tuyên hủy toàn bộ bản án sơ thẩm kết tội ông Tâm tham ô 10,7 triệu đồng lĩnh xử 7 năm tù để điều tra lại. Nhiều cơ quan báo chí đã vào cuộc phản ánh.
“Kêu cứu” đến cơ quan chức năng
Ngày 16/7, bà Lê Thị Tuyết (ngụ xã Tân Ân, tỉnh Cà Mau, vợ ông Tâm) cho biết đã làm đơn gửi các cơ quan chức năng tỉnh, mong được xem xét thấu tình đạt lý vụ án của chồng mình.
Theo bà Tuyết, trong gần 2 năm chồng bị cáo buộc tham ô 10,7 triệu đồng rồi bị toà sơ thẩm tuyên 7 năm tù, hầu như người thân, hàng xóm, đồng nghiệp đều không tin. Nhiều người cho rằng kể cả có tham ô thật, với số tiền đó cũng không đáng phải chịu mức án cao như vậy.
Bà cho hay chồng mình đã từng viết đơn đề nghị xem xét từ nhà tạm giữ Công an huyện Ngọc Hiển (cũ) sau khi bị tuyên 7 năm tù.
“Anh Tâm đưa ra một bảng tính chi tiết, cho rằng mình không những không lấy tiền của trường, còn bỏ tiền túi ra để lo việc chung và nhà trường còn nợ chồng tôi hơn 20 triệu đồng”, bà nói.
Về việc vì sao ban đầu kêu oan nhưng sau lại chỉ xin giảm án, bà Tuyết cho biết, sau phiên sơ thẩm, tinh thần ông Tâm suy sụp hoàn toàn. Có người giải thích là chỉ cần tiền của doanh nghiệp chuyển vào tài khoản cá nhân thì đã phạm tội rồi, không cần biết có bỏ túi riêng hay không. Ông Tâm nghe vậy nên tuyệt vọng, nghĩ mình có tội thật nên chỉ xin giảm án để sớm về với gia đình.
Chi tiết vụ án
Trước đó, TAND Cà Mau đã huỷ bản án sơ thẩm tuyên ông Trần Văn Tâm 7 năm tù về tội “Tham ô tài sản”, giao hồ sơ cho Viện kiểm sát nhân dân huyện (nay là VKSND khu vực 5 Cà Mau) để điều tra lại.
Hồ sơ thể hiện giữa tháng 7/2022, ông Tâm nhận nhiệm vụ hiệu trưởng Trường THCS Tam Giang Tây. Trong năm học 2022-2023, nhận thấy trường thiếu một số thiết bị phục vụ dạy học, ông thông báo cho Hội đồng sư phạm để thực hiện mua sắm.
Ông Tâm tự mua vật tư, làm ra các sản phẩm như kệ tivi, ghế thang kẽm… và các sản phẩm này được đưa vào sử dụng trong nhà trường. Do là sản phẩm tự làm nên không có hợp đồng, hoá đơn, không thể chi trả theo quy định; để “hợp thức hoá”, ông liên hệ doanh nghiệp bên ngoài mua hoá đơn, ghi khống nội dung mua bán.
Cuối tháng 5/2023, Chủ tịch UBND huyện Ngọc Hiển (cũ) quyết định thanh tra trách nhiệm của người đứng đầu trong thực hiện chức trách, nhiệm vụ tại Trường THCS Tam Giang Tây. Bảy tháng sau, do có dấu hiệu cấu thành tội phạm, vụ việc được chuyển cho Cơ quan Cảnh sát điều tra (CSĐT) Công an huyện Ngọc Hiển (cũ). Đến ngày 15/8/2024, ông Tâm bị bắt tạm giam để điều tra về hành vi tham ô tài sản.
Kết quả điều tra xác định ngày 29/12/2022, bị can Tâm duyệt chi 11 triệu đồng theo hoá đơn bán hàng của công ty H.K. (hoá đơn thực tế hơn 12,2 triệu đồng nhưng dự toán của Phòng Giáo dục chỉ duyệt 11 triệu đồng). Trong số này, chủ công ty H.K. tự cộng tiền nợ vật tư cá nhân của bị can là 5,5 triệu đồng. Khoảng 10 ngày sau, ông Tâm dùng tiền cá nhân trả lại hơn 1,2 triệu đồng cho doanh nghiệp; số nợ cá nhân hơn 4,2 triệu đồng đã được thanh toán trong ngân sách nhà trường nhưng ông không báo cáo với tập thể.
Cùng ngày, ông duyệt chi chứng từ mua ghế thang kẽm hơn 1,8 triệu đồng, số tiền này ông tự liên hệ doanh nghiệp mua hoá đơn. Đối với hai chứng từ trên, bị can bị xác định chiếm đoạt hơn 6,1 triệu đồng nhưng sau đó có dùng tiền mua sơn để sửa bồn hoa nhà trường; từ đó công an xác định lần thứ nhất ông chiếm đoạt hơn 3,8 triệu đồng.
Lần thứ hai (ngày 15/3/2023), ông Tâm duyệt chi hai chứng từ 6,9 triệu đồng làm hai kệ tivi (sản phẩm đã được hàn trước đó, tiền vật tư đã thanh toán). Trước khi duyệt chi, ông đến hai công ty mua hai hoá đơn, đưa kế toán trường làm thủ tục thanh toán.
Theo kết quả trưng cầu giám định của Sở Tài chính tỉnh, trường thực hiện thanh quyết toán mua vật tư, sản phẩm theo 8 chứng từ cơ bản đảm bảo theo quy định của pháp luật. Tuy nhiên, theo biên bản ghi lời khai của điều tra viên Cơ quan CSĐT Công an huyện, những chứng từ trên do ông Tâm – với thẩm quyền hiệu trưởng – quyết định chi từ nguồn tài chính đơn vị; nhưng trên thực tế không mua và nhận sản phẩm về đơn vị thì ông phải chịu trách nhiệm về quyết định của mình.
Cơ quan công an kết luận ông đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong quản lý, sử dụng tài sản nhà nước để chiếm đoạt hai lần với tổng số tiền hơn 10,7 triệu đồng; trước, trong và sau khi thực hiện hành vi, bị can có đầy đủ năng lực trách nhiệm hình sự, đủ yếu tố cấu thành tội “tham ô tài sản”. Quá trình điều tra, bị can thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải và tự nguyện nộp khắc phục hậu quả.
Tại phiên toà sơ thẩm, ông Tâm thừa nhận nhận hơn 10 triệu đồng dư lời từ việc làm các sản phẩm cho nhà trường nhưng cho rằng số tiền này đều dùng cho tập thể, bị cáo chỉ chưa kịp thông báo cho tập thể giáo viên; bị cáo chi sai nguyên tắc tài chính, không chiếm đoạt.
Ngày 17/2/2025, TAND huyện Ngọc Hiển (cũ) tuyên bị cáo 7 năm tù về tội “Tham ô tài sản”, cấm đảm nhiệm chức vụ hiệu trưởng 2 năm sau khi mãn hạn tù và tịch thu số chiếm đoạt vào ngân sách nhà nước. Ông Tâm sau đó kháng cáo.
Phiên phúc thẩm ngày 6/5/2025, TAND tỉnh Cà Mau nhận định cấp sơ thẩm vi phạm tố tụng và có nhiều sai sót: không ghi lời khai, không đưa người đại diện hợp pháp của trường tham gia tố tụng để xác định thiệt hại thực tế; số tiền bị cáo chiếm đoạt là kinh phí hoạt động thường xuyên của trường nhưng án sơ thẩm lại tuyên tịch thu sung ngân sách.
Hội đồng xét xử cho rằng để giải quyết vụ án toàn diện, khách quan, đúng pháp luật cần làm rõ giá trị thực tế các sản phẩm ông Tâm đã làm, so sánh với số tiền nhà trường đã chi; song còn nhiều sản phẩm chưa được cấp sơ thẩm định giá. Vì các lẽ trên, cấp phúc thẩm tuyên huỷ toàn bộ bản án sơ thẩm để điều tra lại.
Tại Trường THCS Tam Giang Tây, nhiều giáo viên đồng nghiệp bày tỏ suy nghĩ về ông Tâm. Thầy Mã Văn Dợt, Phó Hiệu trưởng chia sẻ, ông Tâm có nhiều tài lẻ, chuyên môn, năng lực tốt và là người thầy đầy nhiệt huyết, từng làm một số sản phẩm phục vụ học tập tại trường. Nhiều đồng nghiệp cùng trường, bày tỏ sự bất ngờ khi thầy bị tuyên 7 năm tù.
“Trong công việc, thầy rất nghiêm túc, chỉn chu, thường xuyên quan tâm đời sống anh chị em trong trường. Đồng nghiệp gặp khó khăn, thầy kêu gọi mọi người chung tay giúp đỡ”, báo Vietnamnet dẫn lời một giáo viên cho biết.
Theo Pháp luật TPHCM, ngoài vai trò hiệu trưởng, ông Tâm còn là một thợ cơ khí lành nghề. Tận dụng khả năng này và các mối quan hệ để mua vật tư giá tốt, ông trực tiếp nhận làm các hạng mục nhỏ cho trường như tủ đựng thiết bị, ghế thang, giá để tivi... Sau khi hoàn thành, nhờ tiết kiệm và tận dụng vật tư, ông có khoản tiền dư lời tổng cộng 12.335.000 đồng.
Các khoản tiền thầy làm dư lời nêu trên được cho là hợp pháp, đúng quy định và được quyền sử dụng cho mục đích cá nhân, song ông đã đưa số tiền này chi trả nợ chung của tập thể nhà trường. Kèm theo đơn là bảng kê chi tiết các khoản chi cho nhà trường từ số tiền này và cả tiền túi của ông; tổng cộng ông đã chi 32.762.000 đồng để trả các khoản nợ của trường.
“Như vậy, qua khấu trừ số tiền làm dư và số nợ tập thể trường thì bản thân tôi đã xuất tiền cá nhân là 20.427.000 đồng để trả nợ cho nhà trường”, ông Tâm khẳng định trong đơn.
Ông thừa nhận có sai sót là khi chi các khoản này đã không công khai kịp thời trước hội đồng sư phạm, do cuối năm 2022 và đầu năm 2023 trường không có phó hiệu trưởng, kế toán lại nghỉ việc, một mình ông phải “gánh vác” quá nhiều việc.
Bà Lê Thị Tuyết tiếp tục đề nghị các cơ quan tiến hành tố tụng xem xét toàn diện, khách quan các tài liệu, chứng cứ để đảm bảo việc điều tra lại vụ án đạt thấu tình, đạt lý.