Văn phòng Chính phủ vừa ban hành văn bản truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng sau khi nhận được phản ánh từ báo chí và dư luận liên quan đến chuỗi cung ứng và hoạt động xuất khẩu thủy sản, nông sản trong bối cảnh biến động thị trường quốc tế.
Theo số liệu thống kê, trong 5 tháng đầu năm 2025, xuất khẩu cá ngừ sang thị trường Đức giảm 33% so với cùng kỳ năm trước, chỉ đạt gần 11 triệu USD. Đáng chú ý, mặt hàng cá ngừ chế biến đóng hộp và thịt/lon đông lạnh mã HS16 sụt giảm tới 48% do không bảo đảm nguồn cung nguyên liệu trong nước.
Mặc dù có thể sử dụng nguyên liệu nhập khẩu từ các nước EU để thay thế, việc này khiến chi phí đầu vào tăng cao, làm giảm khả năng cạnh tranh của sản phẩm cá ngừ chế biến tại các thị trường truyền thống như châu Âu.
Trong khi đó, người tiêu dùng Đức, một trong những thị trường nhập khẩu cá ngừ chính, đang có xu hướng thắt chặt chi tiêu, đặt ra áp lực kép cho doanh nghiệp xuất khẩu. Để giảm phụ thuộc vào thị trường Mỹ khi thuế đối ứng tăng, nhiều doanh nghiệp đang tìm cách mở rộng sang các thị trường lớn khác như EU và một số nước châu Á.
Tuy nhiên, theo các doanh nghiệp, việc mở rộng thị trường cần đi kèm với sự hỗ trợ từ phía cơ quan quản lý, đặc biệt trong việc tháo gỡ điểm nghẽn cấp chứng từ khai thác và tạo điều kiện khai thông nguồn nguyên liệu trong nước nhằm phục vụ sản xuất cá ngừ xuất khẩu bền vững.
Ở lĩnh vực cà phê, kim ngạch xuất khẩu nửa đầu năm nay đạt mức kỷ lục, với sự tăng trưởng đáng kể từ các sản phẩm cà phê chế biến và cà phê Arabica. Xu hướng đầu tư vào công nghệ, gia tăng giá trị được ghi nhận rõ nét. Dự kiến kim ngạch cả năm có thể cán mốc 7 tỷ USD, tiếp tục củng cố vị thế của Việt Nam trên bản đồ cà phê toàn cầu.
Tuy nhiên, ngành cà phê cũng đang phải đối mặt với nhiều thách thức như rào cản thuế nhập khẩu từ Mỹ và các tiêu chuẩn nghiêm ngặt từ EU, đặc biệt là Quy định chống phá rừng (EUDR). Để thích ứng, doanh nghiệp cần đẩy mạnh phát triển vùng trồng chất lượng cao, đầu tư vào chế biến sâu, chuẩn hóa quy trình truy xuất nguồn gốc và áp dụng các chứng nhận bền vững.
Các chuyên gia khuyến nghị nên tập trung khai thác các dòng sản phẩm cà phê đặc sản, cà phê có chứng chỉ và thân thiện môi trường để thâm nhập sâu hơn vào thị trường EU. Bên cạnh đó, cần xây dựng chiến lược thương hiệu quốc gia, bảo hộ chỉ dẫn địa lý như “Cà phê Buôn Ma Thuột”, kết hợp các chương trình xúc tiến thương mại gắn với bản sắc cà phê phin và văn hóa vùng nguyên liệu.
Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu Bộ Nông nghiệp và Môi trường chủ trì, phối hợp với các bộ ngành liên quan, rà soát thông tin, thực hiện các nhiệm vụ theo Công điện số 59/CĐ-TTg ngày 8/5.
Bộ Nông nghiệp và Môi trường chủ động đề xuất giải pháp thúc đẩy đầu tư vào chế biến sâu, phát triển chuỗi giá trị nông thủy sản theo mô hình bền vững, tăng cường kiểm soát nguồn gốc, bảo đảm truy xuất minh bạch nhằm giữ vững uy tín hàng nông sản Việt trên thị trường quốc tế.