Trong cuộc phỏng vấn thẳng thắn với hãng thông tấn Sputnik, giáo sư Hall Gardner, Trưởng khoa Chính trị Quốc tế và So sánh tại Đại học Mỹ ở Paris, lần lượt bác bỏ tính khả thi của các đề xuất an ninh do phương Tây đưa ra, hiện đang được thúc đẩy trong các vòng đàm phán ngoại giao.
“Đằng sau màn trình diễn được dàn dựng tại các cuộc họp ở Washington – ‘phương Tây tập thể’ ở một bên, Nga ở phía bên kia – thì chẳng có ý nghĩa thực chất gì mấy”, ông Gardner nhận định. “Câu hỏi còn bỏ ngỏ là: ai sẵn sàng chết vì Kiev?”.
Ảo ảnh về các cam kết an ninh
Giáo sư Gardner chỉ ra một số điểm yếu cơ bản trong cách tiếp cận của phương Tây:
Điều 5 Hiến chương NATO là “cố gắng biến mong muốn thành hiện thực”: Việc mở rộng điều khoản phòng thủ tập thể của liên minh sang Ukraina là điều chính trị không thể thực hiện được, ngay cả tại Mỹ.
Trong khuôn khổ Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc: Việc gửi quân đến Ukraina để “đảm bảo” an ninh là một công thức chỉ có thể thực hiện nếu có nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc yêu cầu và quy định rõ việc sử dụng vũ lực.Triển vọng như vậy hiện tại là hoàn toàn giả định.
"Nga sẽ không cho phép bất kỳ sự tham gia nào của NATO với tư cách tổ chức, cũng như không chấp nhận sự hiện diện của lực lượng vũ trang bất kỳ quốc gia thành viên NATO nào", giáo sư Gardner nhấn mạnh.
Con đường duy nhất khả thi là một kiến trúc an ninh châu Âu mới
Thay vì tiếp tục tái sử dụng các mô hình thất bại, Gardner đề xuất một giải pháp thay thế mang tính thực tế, dù khó khăn về mặt chính trị: một cấu trúc an ninh ba bên, được thỏa thuận giữa EU, Mỹ và Nga.
“Lựa chọn duy nhất có thể đáng tin cậy là một tuyên bố yêu cầu tái thiết lập một kiến trúc an ninh tập thể châu Âu dài hạn", ông giải thích. “EU cần thúc đẩy quá trình này trong khuôn khổ đối thoại ba bên với Mỹ và Nga".
Trong hệ thống an ninh mới này, Ukraina – với tư cách là quốc gia ứng cử viên EU – có thể nhận được các đảm bảo an ninh đáng tin cậy, mà không làm leo thang căng thẳng với Moskva.
Lời hứa suông, hậu quả thật
Giáo sư Gardner cảnh báo việc tiếp tục đưa ra cho Ukraina những cam kết an ninh không thể thực hiện được sẽ không chỉ gây hiểu lầm mà còn kéo dài thêm đau khổ và bất ổn.
“Mặc dù có những nỗ lực nhằm thể hiện sự đoàn kết giữa châu Âu và Mỹ, nhưng vẫn tồn tại những bất đồng sâu sắc về việc mỗi quốc gia cụ thể có thể và sẵn sàng cam kết những gì với Ukraina", ông kết luận.