Trả lời phỏng vấn trong chuyến thăm Việt Nam mới đây, bà Kanni Wignaraja cho rằng Việt Nam đã chứng minh rằng một quốc gia hoàn toàn có thể bước ra khỏi chiến tranh và thời kỳ hậu chiến, biết cách gác lại quá khứ, rút ra bài học để hướng đến hòa bình, ổn định và phát triển bền vững – không chỉ cho chính mình mà còn cho cộng đồng quốc tế.
Ấn tượng về sự đổi thay mạnh mẽ của Việt Nam
Trở lại Việt Nam sau gần hai thập kỷ, bà Kanni Wignaraja bày tỏ nhiều ấn tượng sâu sắc. Gia đình bà từng sinh sống và làm việc tại Việt Nam đầu những năm 2000 – thời điểm đất nước đang đẩy mạnh cải cách và mở cửa hội nhập. Khi ấy, bà đã cảm nhận rõ khát vọng của Việt Nam trong việc trở thành một phần của nền kinh tế toàn cầu.
Điều khiến bà ấn tượng nhất hiện nay chính là sự thay đổi mạnh mẽ trong hạ tầng. Từ giao thông, xây dựng đến các ngành công nghiệp, tất cả đều cho thấy một bước tiến vượt bậc.
Đặc biệt, Việt Nam đang dành sự quan tâm lớn cho kinh tế số. Với một đất nước trẻ, nguồn năng lượng dồi dào dành cho khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo là điều vô cùng đáng quý. Nếu như trước kia xu hướng này mới chỉ manh nha và còn khá lặng lẽ, thì giờ đây đã trở thành một hướng đi rõ rệt và bứt phá.
“Và điều mà tôi cảm nhận là không thay đổi - mà đó lại là một điều rất đáng quý - chính là sự quyết tâm của người dân Việt Nam. Chính phủ không thể làm tất cả một mình, thay vào đó, sự đồng hành của người dân và khu vực tư nhân sẽ tạo nên những bước đột phá mới trong thời gian tới”, bà Wignaraja trả lời VOV.
Tấm gương Việt Nam
Năm nay 2025 là năm đánh dấu 48 năm Việt Nam gia nhập Liên Hợp Quốc và cũng là dịp kỷ niệm 80 năm Quốc khánh.
“Trước hết, thay mặt Liên Hợp Quốc và UNDP, tôi xin gửi lời chúc mừng nồng nhiệt tới Việt Nam nhân dịp 80 năm Quốc Khánh”, bà Wignaraja bày tỏ.
Theo bà, Việt Nam đã coi lịch sử là một phần trong câu chuyện của mình, nhưng không để lịch sử níu giữ.
Bà cho rằng lễ kỷ niệm Quốc khánh vừa qua đã khắc họa rõ hình ảnh một đất nước đoàn kết, vững vàng, nơi mọi người đều có vị trí bình đẳng. Đây cũng chính là những giá trị cốt lõi mà Liên Hợp Quốc và UNDP đề cao.
Theo bà, Việt Nam đã sẵn sàng đảm nhận vai trò lớn hơn không chỉ trong nước mà còn trong khu vực, trong ASEAN, châu Á - Thái Bình Dương và cả trên trường quốc tế.
“Thế giới cần những tấm gương như Việt Nam để chứng minh rằng, một quốc gia có thể bước ra khỏi chiến tranh và thời kỳ hậu chiến, gác lại quá khứ, rút ra bài học và hướng đến hòa bình, ổn định - không chỉ cho chính mình, mà còn cho cả thế giới”, Trợ lý Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc nhấn mạnh.
Bà Wignaraja cũng mong muốn được chứng kiến Việt Nam đảm nhận vai trò toàn cầu lớn hơn nữa - từ gìn giữ và xây dựng hòa bình, đến mở ra những hướng phát triển mới, cũng như hỗ trợ các quốc gia kém may mắn hơn. Từ một nước còn trong đau thương, được cộng đồng quốc tế đã giúp đỡ, đến hôm nay Việt Nam đã có thể chia sẻ, giúp đỡ những quốc gia khác đang gặp khó khăn khác.
Tiềm năng trong việc thúc đẩy SDGs
Bà Kanni Wignaraja cho biết, chỉ còn 5 năm nữa để đạt các Mục tiêu Phát triển Bền vững (SDGs). Theo bà, phát triển không phải điểm dừng cuối cùng, mà là hành trình liên tục. Các mục tiêu SDGs chỉ là một cột mốc trên hành trình ấy, và Việt Nam đã luôn lồng ghép chúng vào kế hoạch phát triển quốc gia.
Tuy nhiên, vấn đề đặt ra là liệu từng tỉnh, từng địa phương đã thực sự đưa SDGs vào chiến lược của mình hay chưa. Đây cũng là ưu tiên mà UNDP tập trung hỗ trợ, bởi phát triển phải đến với từng người dân, ngay tại ngôi làng, địa phương của họ.
Bà Wignaraja nhấn mạnh, thành công của SDGs không chỉ được đo bằng báo cáo vĩ mô, mà ở sự thay đổi thực sự trong cuộc sống cộng đồng. Đổi mới sáng tạo, chẳng hạn ứng dụng trí tuệ nhân tạo, sẽ mở ra những bước “nhảy vọt”. Nhưng yếu tố then chốt vẫn là con người. Khi người dân có năng lực, khát vọng và quyết tâm không chỉ cải thiện cuộc sống của bản thân mà còn nâng tầm cả cộng đồng, Việt Nam chắc chắn sẽ tiến xa trên con đường trở thành quốc gia thu nhập cao.
Định hướng hợp tác chiến lược với Việt Nam
Theo bà Kanni Wignaraja, Hội đồng Điều hành UNDP vừa thông qua chiến lược toàn cầu cho giai đoạn 5 năm tới. Tại Việt Nam, UNDP cũng sẽ bàn thảo Chương trình quốc gia mới trong khuôn khổ hợp tác chung của Liên Hợp Quốc. Sự đồng bộ này sẽ là nền tảng để xác định các ưu tiên hợp tác, đặc biệt trong giai đoạn nước rút hướng đến SDGs.
Trợ lý Tổng thư ký LHQ cho biết, theo định hướng của chính phủ Việt Nam, có 4 lĩnh vực hợp tác then chốt như sau.
Trước hết là cải cách kinh tế cần đi đôi với cải cách thể chế. Toàn bộ hệ thống quản trị, hành chính công, dịch vụ công cần phải bắt kịp với tầm vóc của các cải cách mới. Đây có thể coi là “Đổi mới 2.0”, và UNDP sẽ tập trung hỗ trợ.
Thứ hai là phát triển khu vực tư nhân. Việt Nam cần có nhiều hơn các “kỳ lân”, một hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo và khung pháp lý thuận lợi để thu hút đầu tư, đặc biệt trong lĩnh vực tài chính khí hậu và tài chính sáng tạo. UNDP sẽ tiếp tục đồng hành trong lĩnh vực này.
Thứ ba, chú trọng kinh tế biển và bảo vệ môi trường. Với một trong những đường bờ biển dài nhất thế giới, Việt Nam có tiềm năng phát triển kinh tế biển lớn. Tuy nhiên, khai thác cần gắn liền với bảo vệ hệ sinh thái, phục hồi đa dạng sinh học từ rừng núi đến đại dương.
“Và cuối cùng, yếu tố quyết định vẫn là con người. UNDP, với sứ mệnh cốt lõi là phát triển con người, tin tưởng rằng tài sản quý giá nhất của Việt Nam chính là người dân. Nếu tiếp tục đầu tư cho con người - năng lực, khát vọng, bản sắc, sự bình đẳng - thì Việt Nam sẽ không chỉ đạt ngưỡng thu nhập cao, mà còn trở thành một quốc gia hùng cường, bền vững và nhân văn”, bà Kanni Wignaraja kết luận.