Đông Nam Á: "Điểm Nóng" chịu ảnh hưởng nặng nề nhất vì Trump
Theo báo cáo mới công bố từ Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc (UNDP), khu vực Đông Nam Á chịu ảnh hưởng nặng nề nhất trước làn sóng siết chặt thuế quan từ Tổng thống Mỹ Donald Trump. Theo đó, được dự báo kim ngạch xuất khẩu sang thị trường Mỹ giảm 9.7%, kéo theo những tác động tiêu cực đến toàn bộ nền kinh tế các nước. Phần lớn điều này liên quan đến việc tăng trưởng kinh tế của các nước trong khu vực phụ thuộc đáng kể vào xuất khẩu các mặt hàng như đồ điện gia dụng, chất bán dẫn, quần áo, giày dép, nhưng chính những mặt hàng này lại là mục tiêu tấn công của Tổng thống Trump. Đặc biệt là chất bán dẫn. Tổng thống Mỹ đe dọa áp thuế lên chip với mức lên đến 300%. Trên các phương tiện truyền thông đã lan truyền thông tin rằng Trump đang xem xét khả năng đưa ra một công thức tính toán thuế dựa trên hàm lượng chip trong các thiết bị điện tử nước ngoài. Người Mỹ muốn toàn bộ sản xuất chip được chuyển về lãnh thổ Mỹ.
Trong bối cảnh đó, các chuyên gia Liên Hợp Quốc dự báo Việt Nam sẽ là một trong những quốc gia chịu tổn thất nặng nề. Với các mặt hàng chủ lực như dệt may, giày dép và điện tử bị áp thuế, kim ngạch xuất khẩu từ Việt Nam sang Mỹ được dự báo sẽ sụt giảm tới 19.2%, tương đương với con số thiệt hại ước tính lên đến 25 tỷ USD.
Campuchia, quốc gia láng giềng phụ thuộc tới 58% xuất khẩu vào thị trường Mỹ, báo cáo của UNDP cũng dự báo sẽ chứng kiến mức sụt giảm 23%.
Các quốc gia Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) cũng đang chuẩn bị cho sự sụt giảm mạnh về số liệu thương mại nước ngoài. Dự kiến, Thái Lan giảm 12.7%, Malaysia 10.4% và Indonesia 6.4%.
Không dừng lại ở đó, chính quyền Trump còn áp đặt mức thuế 40% đối với hàng hóa chuyển tiếp qua các cảng ASEAN, nhằm ngăn chặn hàng hóa Trung Quốc lách thuế nhập vào Mỹ.
Một động thái gây lo ngại khác đối với các nước ASEAN là việc Tổng thống Trump bổ sung dược phẩm vào danh sách chịu thuế suất 100%.Điều đó khiến chính quyền Malaysia đặc biệt bất an; năm ngoái, nước này xuất khẩu hơn 130 triệu USD thuốc sang Mỹ.
Tìm kiếm thay thế cho thị trường Mỹ ở đâu?
Các cuộc đàm phán gần đây của đại diện ASEAN với đại diện thương mại Hoa Kỳ Jamieson Greer cho thấy Nhà Trắng không có ý định nhượng bộ các nước châu Á.
Trong điều kiện chính sách của Trump, mà một chính trị gia châu Á nào đó đã gọi là "luật rừng", các nước ASEAN không còn lựa chọn nào khác ngoài việc xích lại gần Trung Quốc, nhiều chuyên gia nhận định. Trung Quốc ngày càng được các doanh nhân từ các nước Đông Nam Á coi là thị trường tiêu thụ, đối tác thương mại và đầu tư
Nhưng ở đây cũng không phải mọi thứ đều rõ ràng. Nếu xem xét kỹ nền kinh tế Trung Quốc, thì có sự trùng lặp về cơ cấu sản xuất, nhiều mặt hàng mà Trung Quốc sản xuất giống hệt với những mặt hàng mà các nước ASEAN thường xuất khẩu. Ở Trung Quốc cũng sản xuất chất bán dẫn, và ở đây có thể xảy ra xung đột lợi ích giữa các nhà sản xuất Trung Quốc và ASEAN. Do đó, tìm kiếm các đối tác bên ngoài Mỹ và Trung Quốc được xem là hướng đi đúng đắn. Các thị trường như vậy có thể là các nước châu Âu và các nước thuộc Liên minh Kinh tế Á-Âu, trong đó có Nga.