Từ an ninh mạng đến thành phố thông minh:Triển vọng liên minh công nghệ Nga–Việt Nam trong ASEAN

Chi tiết — trong bài viết của Sputnik.

Hiện nay, Liên bang Nga đang khẳng định vị thế tiên phong toàn cầu trong lĩnh vực số hóa, đồng thời không ngừng củng cố chủ quyền công nghệ và chứng minh khả năng kiên cường trước các thách thức trừng phạt. Chính điều này khiến kinh nghiệm của Nga trở nên độc đáo và hấp dẫn đối với nhiều quốc gia, trong đó có các thành viên ASEAN. Khi khu vực Đông Nam Á đang chủ động thúc đẩy chuyển đổi số, cánh cửa hợp tác giữa các doanh nghiệp công nghệ Nga và đối tác ASEAN ngày càng rộng mở với nhiều triển vọng tích cực.

Việt Nam – “trường hợp đặc biệt”

Gần như tất cả các nước ASEAN đều bày tỏ mong muốn hợp tác với Nga trong các lĩnh vực công nghệ cao và đổi mới. Đây là chia sẻ chung của các đại biểu đến từ Malaysia, Philippines, Thái Lan và Campuchia tại tọa đàm. Tuy nhiên, trên thực tế, nhận thức về năng lực công nghệ thông tin và trí tuệ nhân tạo của Nga tại những quốc gia này vẫn còn hạn chế. Hiện tại, họ mới chỉ ở giai đoạn tìm hiểu và quan sát.

Riêng Việt Nam lại chiếm một vị trí đặc biệt. Trong phát biểu của mình, Tham tán số Văn phòng Đại diện Thương mại Nga tại Việt Nam Artem Korenevsky nhấn mạnh:

“Một trong những trụ cột then chốt của nền kinh tế Việt Nam hiện nay là ngành sản xuất điện tử — đóng góp hơn 20% GDP. Với kim ngạch xuất khẩu đạt 115 tỷ USD và dòng vốn đầu tư khổng lồ từ các tập đoàn công nghệ hàng đầu, hiện nay Việt Nam đã trở thành trung tâm sản xuất toàn cầu. Samsung — nhà đầu tư lớn nhất — vận hành nhiều nhà máy trên lãnh thổ Việt Nam. Quy mô sản xuất bán dẫn không ngừng mở rộng, và tổng vốn đầu tư trực tiếp từ Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc cùng EU vào lĩnh vực này năm 2024 đã lập kỷ lục ở mức 38 tỷ USD. Tuy nhiên, Việt Nam cũng đặt ra những tham vọng chiến lược riêng trong phát triển công nghiệp ICT và bán dẫn.

Năm ngoái, Việt Nam đã ban hành Chiến lược quốc gia phát triển ngành bán dẫn đến năm 2030. Năm nay, 500 triệu USD đã được phân bổ để xây dựng nhà máy sản xuất chip — dự kiến do tập đoàn Viettel triển khai. Chương trình ‘Make in Vietnam’ (‘Sản xuất tại Việt Nam’) đang thúc đẩy sự trỗi dậy của nhiều doanh nghiệp dẫn đầu trong chuyển đổi số như Viettel, VinPT và các thương hiệu khác. Một số doanh nghiệp này đã vươn ra thị trường quốc tế, hiện diện tại cả khu vực và toàn cầu, mang về hàng tỷ đô la doanh thu từ nước ngoài — riêng Viettel đã có mặt tại 25 quốc gia. Nhờ đó, Việt Nam hiện là nền kinh tế số tăng trưởng nhanh nhất Đông Nam Á. Xét về quy mô, Việt Nam đứng đồng hạng nhì trong khu vực cùng Malaysia, chỉ sau Indonesia (tạm thời). Đặc biệt, về tốc độ tăng trưởng thương mại điện tử, Việt Nam đang dẫn đầu khu vực”.

Tập đoàn truyền thông quốc tế Rossiya Segodnya tổ chức đối thoại về hợp tác công nghệ với ASEAN

29 Tháng Mười, 22:40

Tham tán số Văn phòng Đại diện Thương mại Nga tại Việt Nam Artem Korenevsky cũng cho biết: các công ty Nga trong lĩnh vực an ninh thông tin và an ninh mạng như Kaspersky Lab, Rostelecom, Solar đã hiện diện tại Việt Nam từ lâu. Gần đây, nhiều “tay chơi” công nghệ Nga khác như 1S, Diasoft, Softline, Vision Labs cũng đang hoặc đã bắt đầu thâm nhập thị trường này. Cách đây vài ngày, tại Hà Nội đã diễn ra lễ ký Công ước chống tội phạm mạng, với sự tham dự của đại diện tất cả các doanh nghiệp nói trên — cả trong lễ ký chính thức lẫn các hoạt động bên lề. Ngoài ra, đơn vị số thuộc Tập đoàn Rosatom cũng đang rất thành công trong việc quảng bá sản phẩm tại Việt Nam.

Tham tán Artem Korenevsky cũng lưu ý rằng năm 2026 sẽ là Năm chéo về khoa học và giáo dục ở Nga và Việt Nam. Do đó, có thể kỳ vọng sự ra đời của nhiều sáng kiến mới trong lĩnh vực số . Bởi vì tiến bộ khoa học luôn là nền tảng trực tiếp cho xuất khẩu các sản phẩm và giải pháp công nghệ cao.

Trả lời câu hỏi của phóng viên Sputnik về triển vọng hợp tác Nga–Việt Nam trong lĩnh vực CNTT và khả năng sử dụng kinh nghiệm, nhân rộng mô hình này sang các nước ASEAN khác, ông Korenevsky cho biết:

“Các hướng hợp tác song phương trọng điểm bao gồm: an ninh mạng và phân tích video, số hóa công nghiệp và ngành điện, cũng như phát triển ‘thành phố thông minh’. Nga đã tích lũy được kinh nghiệm phong phú và sở hữu những giải pháp thực sự mạnh mẽ. Chúng tôi sẵn sàng chia sẻ toàn bộ với các đối tác trong toàn khối ASEAN. Hơn nữa, việc mở rộng ảnh hưởng của các giải pháp công nghệ Nga thông qua Việt Nam sang các nước trong khu vực là một chiến lược rất hợp lý. Xét về góc độ: Việt Nam đã ký kết nhiều thỏa thuận thương mại và hợp tác với các nước láng giềng, tạo điều kiện để trở thành bàn đạp chiến lược cho các doanh nghiệp Nga vươn ra khu vực. Thêm vào đó, việc nhập khẩu thiết bị — từ Nga hoặc các nước khác — vào Việt Nam để lắp ráp thành giải pháp hoàn chỉnh ngay tại chỗ, rồi xuất khẩu tiếp sang ASEAN — là điều hoàn toàn khả thi và thuận lợi”.

Tập đoàn truyền thông quốc tế Rossiya Segodnya tổ chức đối thoại về hợp tác công nghệ với ASEAN

Quan điểm này của Tham tán số Văn phòng Đại diện Thương mại Nga tại Việt Nam được bổ sung bởi ông Alexey Mudrakov, Giám đốc phụ trách quan hệ khách hàng của Công ty cổ phần “Trung tâm Xuất khẩu Nga”:

“Chúng tôi xuất phát từ thế mạnh của mình và điều chỉnh theo nhu cầu cụ thể của từng thị trường các nước khác. Các doanh nghiệp Nga đang xây dựng các trung tâm (hub) tại các nước ASEAN để từ đó phân phối và nhân rộng sản phẩm. Khi đã chiếm lĩnh vững chắc một quốc gia, họ có thể mở rộng hoạt động ra quy mô khu vực. Điều cốt lõi là không kỳ vọng kết quả tức thì, mà phải theo đuổi chiến lược bài bản, hệ thống, như người ta thường nói , ‘trên tầm nhìn dài hạn”’.