Bán hàng online sẽ bước vào ‘kỷ nguyên minh bạch’?

Theo Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên, dự luật gồm 7 chương, 48 điều, được xây dựng nhằm hoàn thiện khung pháp lý cho hoạt động thương mại điện tử trong bối cảnh phát triển mạnh của nền kinh tế số.

Theo tờ trình, các chủ thể tham gia hoạt động thương mại điện tử có trách nhiệm minh bạch thông tin, báo cáo trực tuyến định kỳ, kiểm soát nội dung vi phạm pháp luật và lưu trữ thông tin giao dịch.

Về minh bạch thông tin, dự thảo nêu rõ nền tảng thương mại điện tử phải công khai, minh bạch các thông tin bao gồm: chủ sở hữu nền tảng, người bán (đây là điểm mới so với quy định hiện hành), hàng hóa dịch vụ được đăng tải, cùng điều kiện hoạt động cơ bản trên nền tảng.

Đối với báo cáo trực tuyến định kỳ, dự luật yêu cầu các nền tảng thực hiện thông qua hệ thống quản lý hoạt động thương mại điện tử, hoặc theo yêu cầu của cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền. Với các nền tảng số lớn, phải báo cáo trực tuyến kết quả gỡ bỏ nội dung vi phạm theo thời gian thực.

Đồng thời, nền tảng thương mại điện tử bắt buộc phải thiết lập cơ chế tự động kiểm duyệt thông tin trước khi hiển thị, đồng thời rà soát và gỡ bỏ nội dung vi phạm pháp luật ngay khi phát hiện hoặc nhận được phản ánh.

Nền tảng còn phải lưu trữ thông tin giao dịch gồm dữ liệu hàng hóa, dịch vụ đã đăng tải tối thiểu 1 năm kể từ thời điểm công bố; các nội dung cơ bản của hợp đồng giao dịch phải được lưu giữ tối thiểu 3 năm kể từ khi giao kết hợp đồng.

Đối với hoạt động bán hàng qua livestream, dự luật quy định trách nhiệm rõ ràng của chủ quản nền tảng thương mại điện tử. Cụ thể, chủ nền tảng phải xác thực danh tính người livestream, công khai và thực hiện cơ chế kiểm soát nội dung theo thời gian thực.

Người bán hàng phải cung cấp đầy đủ tài liệu pháp lý chứng minh sản phẩm đáp ứng các điều kiện theo quy định.
Người livestream bán hàng không được cung cấp thông tin gian dối hoặc gây nhầm lẫn về công dụng, xuất xứ, chất lượng, giá cả, khuyến mại, chính sách bảo hành và các nội dung liên quan khác. Họ cũng phải tuân thủ đúng nội dung quảng cáo đã được cơ quan có thẩm quyền xác nhận với các loại hàng hóa, dịch vụ thuộc diện pháp luật yêu cầu xác nhận nội dung quảng cáo.

Với hoạt động tiếp thị liên kết, dự thảo yêu cầu tổ chức cung cấp dịch vụ phải định danh người tiếp thị, có cơ chế giám sát, theo dõi hoạt động, đồng thời ngăn chặn và gỡ bỏ các liên kết vi phạm pháp luật.

Người tiếp thị liên kết không được cung cấp thông tin sai lệch hoặc gây nhầm lẫn về công dụng, xuất xứ, chất lượng, giá cả, khuyến mại, chính sách bảo hành và các thông tin liên quan khác đối với hàng hóa, dịch vụ.

Trong báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội Phan Văn Mãi đề nghị tiếp tục hoàn thiện quy định về trách nhiệm của các chủ quản nền tảng thương mại điện tử, đảm bảo tính hợp lý, khả thi và phù hợp với đặc trưng của từng loại hình nền tảng.

Đối với mạng xã hội có chức năng thương mại điện tử, Ủy ban kiến nghị làm rõ phạm vi trách nhiệm của chủ nền tảng khi có chức năng đặt hàng trực tuyến, livestream bán hàng hoặc tích hợp thanh toán - logistics.

Về livestream bán hàng và tiếp thị liên kết, cơ quan thẩm tra nhấn mạnh cần có quy định rõ ràng hơn về phạm vi điều chỉnh của Luật Thương mại điện tử, đồng thời phân định rõ với các quy định chung trong Luật An toàn thông tin mạng, Luật An ninh mạng, Luật Quảng cáo và Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

Ủy ban thẩm tra cũng đề nghị hoàn thiện dự luật theo hướng đảm bảo quyền lợi người tiêu dùng, bảo vệ sản xuất trong nước, đồng thời phù hợp với các cam kết quốc tế và tạo lập môi trường cạnh tranh bình đẳng, hài hòa lợi ích giữa các chủ thể.