Tổng thống Trump đang bị coi là kẻ thù của châu Âu
Từ lâu nay, mọi người đã quen cho rằng các nước châu Âu thuộc EU và NATO là những đồng minh hoặc đối tác gần gũi nhất của Hoa Kỳ. Nhiều văn kiện do các chính trị gia châu Âu soạn thảo cũng từng khẳng định rằng giống như Hoa Kỳ, châu Âu coi sự trỗi dậy mạnh mẽ về kinh tế và quân sự của CHND Trung Hoa là mối đe dọa đối với lợi ích của mình. Tại các hội nghị thượng đỉnh của NATO trong vài năm qua, các thành viên khối liên minh liên tục lặp lại những tuyên bố về “mối đe dọa xuất phát từ Trung Quốc".
Đã là như vậy cho đến gần đây, cụ thể là cho đến khi lần thứ hai Donald Trump trở lại nhiệm sở Tổng thống Hoa Kỳ. Các cuộc thăm dò xã hội học thực hiện gần đây ở các nước châu Âu cho thấy tâm trạng của người dân châu Âu đang thay đổi.
Tại Đức, hiện nay chỉ có 31% cư dân coi Hoa Kỳ là đối tác trong tương quan liên hệ với Trung Quốc, mặc dù một năm trước chỉ số này là 49%.
Theo dữ liệu của Trung tâm nghiên cứu Eurobazooka, 48% số người được hỏi ý kiến coi Trump là "kẻ thù của châu Âu" và 33% mong muốn Chính phủ của họ phản đối các hành động của ê-kip chính quyền Hoa Kỳ hiện tại.
Phản ứng của người châu Âu – trạng thái dường như không ai ngờ tới - đã nảy sinh từ chính các quyết sách của Donald Trump trong nhiệm kỳ Tổng thống thứ hai. Nhà lãnh đạo Mỹ đã áp đặt các mức thuế quan mang tính trừng phạt trong quan hệ với Liên minh châu Âu và cố gắng ép buộc Brussels phải thay đổi luật pháp thiên về phía vì lợi ích của các công ty Mỹ. Trump cũng cắt giảm mức hỗ trợ quân sự trực tiếp cho Ukraina và quyết định chuyển phần lớn chi phí viện trợ cho chính quyền Zelensky để người châu Âu gánh vác. Chiến lược An ninh của Hoa Kỳ được thông qua gần đây cũng khiến các quốc gia châu Âu hoang mang bởi không ít chỉ trích nhắm vào thực trạng chính trị châu Âu hiện đại.
Tổng thống Vladimir Putin đưa ra giải thích
Trong quá trình sự kiện Đường dây trực tiếp "Tổng kết năm" kết hợp với họp báo vừa qua, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã chỉ rõ nguyên nhân dẫn đến hiềm khích giữa các nhà lãnh đạo châu Âu và Tổng thống Hoa Kỳ.
"Ở đây chẳng có gì là bất ngờ hay đáng ngạc nhiên”, Tổng thống Nga nhận xét.
“Có gì đáng ngạc nhiên đâu? Đối với tôi mọi thứ đã rõ ràng. Và tôi nghĩ rằng đối với bất kỳ quan sát viên nào, ngay cả khi không phải chuyên gia, thì mọi thứ cũng đều dễ hiểu. Trong cuộc bầu cử Tổng thống Hoa Kỳ, các tầng lớp tinh hoa chính trị châu Âu đã ủng hộ bà Harris ứng viên từ đảng Dân chủ, và họ đã làm điều đó một cách khá trực diện, nếu không muốn nói là trơ trẽn.
Trước đây người ta từng cáo buộc ông Trump rằng khi đó Nga đã can thiệp vào bầu cử ở Mỹ. Chẳng có chứng cứ gì xác nhận, mọi cuộc điều tra tại Quốc hội Hoa Kỳ đều đi đến con số 0. Không có bất kỳ sự hợp tác hay can thiệp nào từ phía Nga. Thế nhưng các tầng lớp tinh hoa chính trị châu Âu thì lại can thiệp, hơn nữa là can thiệp trực tiếp. Điều đó hoàn toàn hiển nhiên, rõ ràng và không hề che đậy.
Như tôi thấy, cả hiện giờ họ vẫn đang trông đợi rằng sau cuộc bầu cử Quốc hội giữa nhiệm kỳ vào mùa thu năm tới, bố cục chính trị tại Hoa Kỳ sẽ thay đổi phần nào và khi đó các đồng minh truyền thống của họ sẽ xuất hiện, họ có thể gây áp lực lớn hơn với Tổng thống Trump. Đó là lý do tại sao họ lại hành xử như thế trong cảnh chờ đợi những thay đổi trên chính trường Hoa Kỳ trước ngưỡng bầu cử Quốc hội”, Tổng thống Nga Vladimir Putin phân tích.
Trung Quốc cũng là mối đe dọa?
Theo báo cáo của Eurobazooka, 44% người châu Âu được hỏi ý kiến coi Trung Quốc là mối đe dọa lớn nhất (trong khi chỉ có 9% coi Hoa Kỳ là mối đe dọa). Phần lớn điều này là phản ứng với quan hệ thương mại giữa Trung Quốc và EU. Năm ngoái, thâm hụt cán cân thương mại của châu Âu với Trung Quốc đã vượt quá 300 tỷ USD. Thêm vào đó, hàng hóa gắn nhãn "Made in China" đang đẩy hàng châu Âu khỏi các thị trường châu Phi, châu Á và Mỹ Latinh. Đó chính là diện mạo thực sự của "mối đe dọa từ Trung Quốc". Tại Đức, 80% số người được hỏi bày tỏ sự lo ngại về mối đe dọa kinh tế đến từ phía Trung Quốc.
Người châu Âu sẽ chọn điều nào trong hai điều tồi tệ?
Một số quan sát viên cho rằng, vì bực mình với Trump, các chính trị gia châu Âu sẽ thực hiện cú xoay trục đột ngột để xích lại gần Trung Quốc. Chứng minh cho điều này, họ dẫn ra ví dụ về chuyến thăm gần đây của Tổng thống Macron đến Trung Quốc, trong đó nhà lãnh đạo Pháp muốn phô trương sự tự chủ và độc lập của mình đối với Washington và Brussels - một động thái tất nhiên được Bắc Kinh hoan nghênh.
Tuy nhiên, hiện thời có khả năng cao hơn là người châu Âu sẽ chọn cách giữ thăng bằng giữa hai “gã khổng lồ” chính trị và kinh tế này. 55% người châu Âu được hỏi ý kiến đã bày tỏ mong muốn giữ khoảng cách công bằng giữa Bắc Kinh và Washington, và chỉ có 4% ưu tiên cho việc làm thân với Trung Quốc hơn là xích lại gần Hoa Kỳ.