Theo dự thảo, “công dân số” là cá nhân có tài khoản định danh điện tử, năng lực số để làm việc, học tập trên môi trường số một cách an toàn, có trách nhiệm và tuân thủ pháp luật.
Không nhằm phân biệt đối xử
Ngày 23/12, Cục Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự, xã hội (C06 Bộ Công an) đã cung cấp thông tin về dự thảo Nghị quyết về phát triển công dân số.
Cụ thể, C06 nhấn mạnh dự thảo được xây dựng với mục tiêu đưa người dân, doanh nghiệp trở thành trung tâm của chuyển đổi số góp phần phát triển chính phủ số, kinh tế số, xã hội số.
Trong quá trình xây dựng dự thảo, quan điểm xuyên suốt và quan trọng nhất luôn được cơ quan soạn thảo quán triệt là tuân thủ tuyệt đối Hiến pháp và pháp luật, bảo đảm quyền con người, quyền công dân.
Theo Cục C06, dự thảo nghị quyết không làm giảm hay hạn chế bất kỳ quyền và lợi ích hợp pháp nào của công dân đã được Hiến pháp quy định. Ngược lại, đây là bước đi nhằm cụ thể hóa và bảo vệ các quyền đó trên môi trường mạng, khắc phục tình trạng quy định tản mạn, thiếu thống nhất hiện nay tại các luật chuyên ngành.
Dự thảo xác định “công dân số” là cá nhân có tài khoản định danh điện tử, năng lực số để làm việc, học tập và tham gia các hoạt động xã hội trên môi trường số một cách an toàn, có trách nhiệm và tuân thủ pháp luật.
Ứng dụng VNeID được định hướng phát triển cung cấp các tiện ích nhằm phục vụ tốt nhất cho quyền lợi của người dân, bao gồm: Tích hợp ví điện tử, kênh thanh toán, chi trả an sinh xã hội, cung cấp "chữ ký số cá nhân" và phát triển kênh giao tiếp chính thống để công dân thực hiện quyền phản biện và góp ý với chính quyền.
Nhằm khuyến khích người dân chủ động tham gia, dự thảo đề xuất cơ chế ghi nhận mức độ tích cực tham gia của công dân trên môi trường số gắn liền với các ưu đãi thiết thực.
Cụ thể, dựa trên mức độ tích cực trao dồi kỹ năng số, tham gia dịch vụ công, các giao dịch số khác, công dân được hưởng thêm các chính sách miễn giảm thuế, phí như: miễn 100% phí, lệ phí cho các thủ tục thiết yếu và đề xuất giảm tới 10% một số loại thuế, lệ phí trước bạ.
"Việc ghi nhận mức độ tích cực của công dân, tham gia của công dân trên môi trường số chỉ được áp dụng để khuyến khích công dân tham gia trên môi trường số, không sử dụng để phân biệt đối xử công dân và không áp dụng trong xử phạt vi phạm hành chính hay hay các biện pháp khác làm hạn chế quyền và lợi ích của công dân", báo Dân trí dẫn thông báo từ Cục C06.
Công dân được cộng điểm, xếp hạng ra sao?
Trong dự thảo Nghị quyết về phát triển công dân số, Bộ Công an đề xuất phân loại công dân số theo 3 mức dựa trên điểm tín nhiệm. Theo đó, công dân số tích cực là những người đạt từ 350 điểm trở lên; công dân số cơ bản có mức điểm từ 100 đến 349; dưới 100 điểm - chưa được xếp hạng.
Theo dự thảo, điểm tín nhiệm được cộng dần thông qua việc cập nhật dữ liệu cá nhân, tần suất sử dụng dịch vụ số và mức độ tham gia, đóng góp cho cộng đồng trên môi trường số.
Công dân càng sử dụng nhiều dịch vụ trực tuyến, càng tích cực tham gia góp ý dự thảo, trả lời khảo sát, phản ánh - kiến nghị qua các nền tảng số thì càng có điểm tín nhiệm cao, cụ thể như sau: công dân hoàn tất hồ sơ VNeID đạt 100% được cộng 100 điểm; tham gia góp ý dự thảo văn bản pháp luật được cộng 10 điểm/lần; tương tác với đại biểu Quốc hội được cộng 5 điểm/lần; thực hiện thủ tục hành chính trực tuyến được cộng 7 điểm/lần; phản ánh, kiến nghị được tiếp nhận và xử lý thành công được cộng 5 điểm/lần.
Ngoài ra, dự thảo còn đề xuất cộng thêm 50 điểm mỗi năm đối với công dân thuộc nhóm yếu thế như người cao tuổi, người khuyết tật, đồng bào dân tộc thiểu số, với điều kiện đạt tối thiểu 150 điểm từ các hoạt động nêu trên.
Về quyền lợi, công dân số cơ bản được xem xét miễn, giảm lệ phí khi thực hiện thủ tục hành chính. Trong khi đó, công dân đạt điểm cao được hưởng nhiều chính sách ưu đãi liên quan đến thuế, phí, dịch vụ công, thủ tục hành chính và an sinh xã hội.
Cụ thể, công dân số tích cực được hưởng toàn bộ các ưu đãi, bao gồm giảm 10% đối với thuế thu nhập cá nhân, lệ phí trước bạ khi chuyển nhượng bất động sản, lệ phí trước bạ đăng ký xe, thuế thu nhập cá nhân trong hoạt động thương mại điện tử, cũng như thuế giá trị gia tăng khi mua sắm trực tuyến hoặc thanh toán không dùng tiền mặt.