Sự kiện thúc đẩy Bishkek đi tới quyết định này chính là việc Bộ Ngoại giao Mỹ trao giải thưởng "Người bảo vệ nhân quyền" cho Askarov Azimzhan, một công dân Kyrgyzstan.
"Người đoạt giải thưởng" đang thụ án chung thân vì tội giết cảnh sát và kích động bạo loạn leo thang thành xung đột sắc tộc giữa các cộng đồng người Uzbek và Kyrgyz năm 2010.
Theo học giả Andrei Ivanov, Giám đốc Trung tâm Phân tích chiến lược Viện phát triển sáng tạo, đó chính là giọt nước tràn ly làm lộ rõ Hoa Kỳ âm mưu tìm đất cho một "cuộc cách mạng màu":
"Mỹ không hề gạt đi các kế hoạch gây mất ổn định ở nước Cộng hòa, bất chấp đã có hai lần khuấy động không dẫn tới kết quả mong muốn. Mục tiêu ở đây là tách Kyrgyzstan và Nga. Phải hiểu rằng, do hoàn cảnh địa lý và lịch sử Kyrgyzstan không thể không hợp tác với Nga. Hoa Kỳ ở quá xa, Kyrgyzstan lại không có đường ra biển. Phương hướng duy nhất để Kyrgyzstan phát triển kinh tế thành công là gia nhập Liên minh kinh tế Á-Âu, điều mà đất nước đã thực hiện. Sự hợp tác với Hoa Kỳ chỉ có thể mang tính nhân đạo. Nhưng kinh nghiệm những năm gần đây cho thấy, lối hợp tác như vậy thường hóa thành nỗ lực của Washington gây mất ổn định ở nước Cộng hòa. Nên có thể nói rằng, Kyrgyzstan đã thanh thản hủy hiệp ước hợp tác."
Nga hiện là đối tác thương mại và kinh tế lớn, chiếm 25% kim ngạch ngoại thương Kyrgyzstan. Các dự án lớn được tập trung trong ngành điện và khí đốt. Ở Kyrgyzstan, tiếng Nga cũng là ngôn ngữ quốc gia chính thức. Việc Kyrgyzstan tham gia Liên minh Á-Âu sẽ củng cố hơn nữa những gì đã đạt được. Mỹ không hài lòng thấy Kyrgyzstan ủng hộ Nga, thực hiện một lựa chọn hoàn toàn qui luật. Đối với Mỹ, đây là đòn địa chính trị nặng nề. Gần đây, Kyrgyzstan đã đóng cửa căn cứ quân sự của Mỹ ở Manas bên biên giới với Afghanistan và Trung Quốc, cơ sở có tầm quan trọng chiến lược với Mỹ.
Hoa Kỳ vô cùng lo ngại thấy Nga khôi phục ảnh hưởng ở các nước Trung Á. Ngoài ra, Trung Quốc cũng là một mục tiêu mà Washington muốn chĩa vào ở Trung Á, — ông Andrei Ivanov khẳng định:
"Thực tế, Hoa Kỳ không cần Kyrgyzstan như một đối tác tốt hay đồng minh. Washington chỉ có thể sử dụng nước Cộng hòa vào một mục đích: mũi dao nhọn chĩa vào Nga hoặc Trung Quốc. Việc gây rối bạo động và cách mạng màu chỉ nhằm gây thiệt hại cho Liên minh kinh tế Á-Âu. Cũng vì lý do như vậy mà Trung Quốc chăm chú theo dõi tình hình, Bắc Kinh không cần sự bất ổn trong khu vực. Moskva và Bắc Kinh sẽ nỗ lực hỗ trợ Bishkek trong việc duy trì phát triển ổn định và không ngừng. Cùng với Nga, Trung Quốc đang thực hiện dự án Con đường tơ lụa mới — một hành lang vận tải hàng hóa từ Trung Quốc sang châu Âu. Các nước Trung Á đóng vai trò quan trọng trong dự án này. Hợp tác với Trung Quốc và Nga, Kyrgyzstan sẽ thu được những lợi ích kinh tế hữu hình. Còn với Hoa Kỳ, họ chỉ thấy những tổn thất chính trị nghiêm trọng."
Việc Kyrgyzstan chuyển hướng, từ chối dao động giữa các cường quốc mạnh và lựa chọn sự hội nhập với Nga là một quyết định đúng đắn, phù hợp với lợi ích quốc gia. Liệu Washington có chấp nhận từ bỏ mưu đồ ảnh hưởng, gây bất ổn định ở Kyrgyzstan?
Ông Andrei Ivanov:
"Một mặt, người Mỹ không quen rút lui. Họ đã bước vào đâu là sẽ cố gắng gặt hái tối đa ở đó. Mặt khác, mất Kyrgyzstan không phải là mối đe dọa cho an ninh Mỹ và cũng chẳng ảnh hưởng gì tới nền kinh tế. Lịch sử những năm gần đây cho thấy, khi người Mỹ phải đối mặt với những lập trường nghiêm túc thì sớm muộn họ sẽ chấp nhận tìm thỏa hiệp. Đã là như vậy trong trường hợp Syria, khi Mỹ không thể lập tức lật đổ ông Assad. Họ bắt đầu tìm kiếm thỏa hiệp và có được qua sự trung gian của Nga. Iran rèn luyện sự tồn tại dưới chế độ cấm vận. Giờ đây, Mỹ cùng với Cuba và Iran đang tìm kiếm đối thoại."
