Việt Nam và tranh chấp Mỹ-Trung

Tuy nhiên, kết quả của những nỗ lực này có thể là sự gia tăng căng thẳng trong khu vực. Đó là ý kiến của chuyên viên hàng đầu từ Viện Nghiên cứu Quốc tế thuộc MGIMO Andrei Ivanov:

 “Không có gì bí mật mà lý do chính cho việc tăng cường hợp tác quân sự Nhật —Việt là hành động của Trung Quốc ở khu vực Biển Đông. Gần đây kênh truyền hình Fox của Mỹ đã đưa tin rằng, Trung Quốc đã bố trí mấy dàn tên lửa phòng không tầm xa HQ-9 trên một trong những hòn đảo tranh chấp ở Biển Đông. Hệ thống HQ-9  được thiết kế để tác chiến chống nhiều loại mục tiêu, không chỉ trực thăng và máy bay mà còn tên lửa hành trình và tên lửa đạn đạo. Hành động này của Trung Quốc có thể được coi như một bằng chứng mới cho tham vọng của Trung Quốc giành quyền kiểm soát khu vực. Tuy nhiên, tình trạng công việc là phức tạp hơn nhiều.

Trên thực tế, cuộc tranh chấp giữa các nước láng giềng trong khu vực Biển Đông đã bắt đầu từ khá lâu và có thể kéo dài trong một thời gian dài, nhưng, điều đó vẫn không cản trở qúa trình hợp tác kinh tế cùng có lợi giữa Trung Quốc và các nước ASEAN. Ở một giai đoạn nhất định, Hoa Kỳ và Nhật Bản đã thông qua quyết định can thiệp vào cuộc tranh chấp này. Tuy nhiên, họ không quan tâm đến lợi ích an ninh của Việt Nam, Philippines và các nước khác trong khu vực! Washington và Tokyo đang lo ngại trước ảnh hưởng ngày càng tăng lên của Bắc Kinh.  Mỹ và Nhật Bản đang tăng cường hợp tác quân sự với các nước ASEAN với mục đích lập khối đồng minh chống lại Trung Quốc. Ngay hiện nay có thể thấy rõ rằng, Trung Quốc không có ý định bỏ cuộc. Bắc Kinh lo ngại rằng, Mỹ và các đồng minh của họ có thể chặn các tuyến đường vận tải biển, đặc biệt là hành trình cung cấp nhiên liệu hydrocacbon, cũng như phong tỏa căn cứ hải quân chính của Trung Quốc trên đảo Hải Nam”.

Chuyên gia Andrei Ivanov nhận xét rằng, việc Mỹ và Nhật Bản mở rộng sự tham gia trong tranh chấp Biển Đông không có lợi cho bất cứ ai. Trung Quốc sẽ không thay đổi lập trường của mình. Mối quan hệ của Việt Nam và các nước ASEAN khác với Trung Quốc sẽ trở thành căng thẳng hơn. Nhưng, các nước ASEAN không thể trờ thành các đồng minh đáng tin cậy của Hoa Kỳ và Nhật Bản. Trong số các thành viên ASEAN không có nước nào muốn tranh cãi với Bắc Kinh và bằng cách này phá hoại quan hệ kinh tế cùng có lợi.

 Có lẽ Hoa Kỳ coi cuộc tranh chấp này như phương cách duy nhất để duy trì ảnh hưởng của mình trong khu vực châu Á-Thái Bình Dương. Tuy nhiên, Nhật Bản không đủ mạnh để biến nền kinh tế lớn thứ hai trên thế giới thành đối thủ của mình chỉ để làm vừa lòng chú Sam.
Đáng lẽ quan hệ đối tác là tốt hơn thù địch với Trung Quốc. Cũng như quan hệ đối tác với Nga…