Những nơi khác lại khiêm tốn, kín đáo, nhìn thoáng dường như không có điều gì đáng chú ý. Nhưng những nhận định đó có thể thay đổi nếu du khách làm quen sâu hơn, thành phố hay thị trấn "tầm thường" ấy sẽ hé lộ những nét đẹp bất ngờ. Mời các bạn đến với Gorokhovets — một thị trấn ở tỉnh Vladimir. Đã một lần đến nơi đây, du khách thường có mong muốn quay trở lại đây nhiều lần.
Gorokhovets rất giống khung cảnh được dựng để quay một bộ phim lịch sử về quá khứ xa xôi: các ngõ phố nhỏ hẹp, những căn nhà gỗ cũ kỹ với hàng rào gỗ bao quanh, thấp thoáng các nhà thờ và tu viện cổ. Tất cả trải ra trên nền khung cảnh thơ mộng: những ngôi nhà và mái vòm nhà thờ lặng lẽ soi mình xuống mặt nước sông như dải ruy băng xanh viền quanh thành phố; cánh rừng xanh ngút kéo xa bất tận tới chân trời. Không hề thấy có một tòa nhà cao tầng và công nghệ cao, mọi cái ở đây dường như chẳng thay đổi hàng trăm năm qua.
Gorokhovets có tuổi tác đáng nể: thị trấn được lập năm 1168. Vào thế kỷ XIII, Gorokhovets bị quân Mông Cổ tàn phá và không được nhắc đến trong các biên niên sử gần hai thế kỷ. Khoảng thế kỷ XVI, giặc ngoại xâm lại một lần nữa tấn công Gorokhovets. Theo truyền thuyết, sự thần kỳ đã cứu thị trấn. Trong những tia nắng hoàng hôn, dáng hình một tráng sĩ khổng lồ cầm gươm bỗng lừng lững hiện lên trên đỉnh núi của Gorokhovets. Kẻ thù hoảng sợ đã tháo chạy. Kể từ đó, người dân gọi đây là núi Puzhalova (có gốc từ "dọa dẫm").
Gorokhovets thế kỷ XVII là một thành phố buôn bán tấp nập. Các thương gia đua nhau xây biệt thự đá cho gia đình. Đến ngày nay ở khắp nước Nga chỉ lưu lại được khoảng 20 cơ ngơi của các gia đình thương nhân thế kỷ XVII, trong đó có bảy biệt thự ở Gorokhovets. Lớn nhất là biệt thự ba tầng bằng đá trắng vốn thuộc về thương nhân Yershov. Ngày nay, đây là một bảo tàng.
Thời xưa, giới nhà buôn thích đua nhau khoe khoang sự thành đạt. Thương gia Oparin tô điểm ngôi biệt thực của gia đình bằng một hiên nhà lớn lộng lẫy, du khách có thể nhìn thấy nó từ ngoài phố và hiên nhà trở thành một danh lam của Gorokhovets. Ông Ershov coi đây là một lời thách thức. Ông lập tức bỏ tiền xây một nhà thờ để cản tầm nhìn ngôi biệt thự của Oparín. Công trình ngốn khoản tiền không nhỏ của nhà Ershov. Thế nhưng Oparín vẫn "thắng" với quyết định rất đơn giản, ông này cho dời mái hiên lộng lẫy của mình sang mặt bên kia ngôi nhà. Thế là mái hiên nhìn ra bờ sông và càng tôn vinh căn biệt thự trong khung cảnh thiên nhiên. Ông Ershov chỉ còn biết ấm ức.
Sự ganh đua của các thương gia đã có lợi cho Gorokhovets: thị trấn được tô điểm bởi những biệt thự đá và gỗ tuyệt đẹp, thuộc nhiều phong cách và thời đại khác nhau. Hòn ngọc kiến trúc của Gorokhovets là Nhà thờ Ba ngôi bề thế hoàn thành năm 1689 bằng tiền phúng của thương gia Yershov mà chúng ta đã biết. Giáo đường tọa lạc trong địa phận tu viện Thánh Nikolai, nằm trên đỉnh ngọn núi Puzhalova. Khi các bức tường trắng chìm vào trong mây, nhà thờ và tu viện dường như đang lơ lửng phía trên thành phố. Một cảm giác thật diệu kỳ!
Từ giữa thế kỷ XIX cho đến ngày nay, Gorokhovets giữ nguyên vẻ một thị trấn duyên dáng, tĩnh lặng và dễ dịu, may mắn thoát được các cuộc "cải cách" và "hiện đại hóa". Thị trấn không đánh mất bản sắc riêng và duy trì vẻ quyến rũ của một thời đã qua. Có lẽ đây là bí quyết sự hấp hẫn của Gorokhovets.
