Chúng ta tiếp tục cuộc làm quen chi tiết với các cách trong tiêng Nga. Chủ đề của bài hôm nay là tạo cách — cách 5.
Tania, chiều nay chị sẽ làm gì?
СЕГОДНЯ ВЕЧЕРОМ Я ПОЙДУ В ТЕАТР. Chiều hôm nay tôi sẽ đi nhà hát.
Ồ hay quá. Chị đi với ai vậy?
С МОЕЙ ПОДРУГОЙ ИРОЙ. (Đi) Với Ira bạn gái của tôi.
Chị thích nhà hát chứ, Tania?
ОЧЕНЬ ЛЮБЛЮ. Я ВОСХИЩАЮСЬ АКТЕРАМИ. В ДЕТСТВЕ Я ХОТЕЛА СТАТЬ АКТРИСОЙ, НО СТАЛА ДИКТОРОМ. (Tôi) Rất thích. Tôi ngưỡng mộ các diễn viên. Thuở nhỏ (thời thơ ấu, hồi bé) tôi đã muốn thành nghệ sĩ, nhưng rồi tôi đã thành phát thanh viên.
Trong đọan đối thoại của chúng tôi có các danh từ ПОДРУГОЙ, ИРОЙ, АКТЕРАМИ, АКТРИСОЙ và ДИКТОРОМ đứng ở cách 5.
Tạo cách-cách 5 trả lời cho câu hỏi кем? чем? Và dùng với những động từ như БЫТЬ — có, СТАНОВИТЬСЯ — trở thành, РАБОТАТЬ — làm việc, РУКОВОДИТЬ — lãnh đạo, ПОЛЬЗОВАТЬСЯ — sử dụng, УВЛЕКАТЬСЯ — ham mê, ВОСХИЩАТЬСЯ — khâm phục, ngưỡng mộ.
Cách 5 còn được gọi là công cụ cách, vì rằng trong những mệnh đề của cách này chỉ ra công cụ hành động.
Tania, chị thích món phở không?
ОЧЕНЬ ЛЮБЛЮ.
Thế chị ăn phở bằng gì?
Я ЕМ СУП ФО ПАЛОЧКАМИ И ЛОЖКОЙ. Tôi ăn phở bằng đũa và thìa.
Từ ПАЛОЧКАМИ và ЛОЖКОЙ đứng ở cách 5.
Các danh từ cũng như đại từ và tính từ liên quan, trong cách 5 phối hợp với các giới từ-liên từ С, НАД, ПОД, ЗА, ПЕРЕД và МЕЖДУ.
ЗУНГ ЛЮБИТ МЯСО С РИСОМ. Dũng thích ăn cơm với thịt.
ВЫСОКО НАД ПОЛЕМ ЛЕТЕЛ САМОЛЕТ. Máy bay bay cao phía trên cánh đồng.
МЯЧ ЛЕЖИТ ПОД КРОВАТЬЮ. Quả bóng nằm dưới gầm giường.
СТУДЕНТЫ ПЕРЕД ЛЕКЦИЕЙ ВЫХОДЯТ НА УЛИЦУ ПОКУРИТЬ. Trước giờ học các sinh viên ra sân hút thuốc.
МЕЖДУ ВЬЕТНАМОМ И РОССИЕЙ — КРЕПКАЯ ДРУЖБА. (Giữa) Việt Nam và Nga có tình hữu nghị bền chặt.
Danh từ giống đực và giống trung trong cách 5 có đuôi là —ОМ và —ЕМ.
РИС — РИСОМ,МУЗЕЙ —МУЗЕЕМ.
Đó là vài danh từ giống đực
СЛОВО — СЛОВОМ. ПОЛЕ —ПОЛЕМ.
Còn đó là vài danh từ giống trung.
Danh từ giống cái có đuôi —А và —Я khi sang cách 5 sẽ đổi thành đuôi —ОЙ hoặc —ЕЙ. Thí dụ:
Я ХОТЕЛА СТАТЬ АКТРИСОЙ. ЗА ДЕРЕВНЕЙ ПРОТЕКАЕТ РЕКА. Tôi đã từng muốn trở thành nghệ sĩ. Dòng sông chảy phía sau làng.
АКТРИСА — АКТРИСОЙ, ДЕРЕВНЯ — ДЕРЕВНЕЙ.
Còn danh từ giống cái với đuôi là phụ âm mềm thì sang cách 5 sẽ kết thúc bằng đuôi — Ю.
РОССИЯ БОГАТА НЕФТЬЮ. Nước Nga giàu dầu mỏ.
НЕФТЬ — НЕФТЬЮ.
Trong số nhiều ở cách 5 tất cả các danh từ đều có đuôi là —АМИ hoặc là —ЯМИ.
СТУДЕНТЫ — СТУДЕНТАМИ. АКТРИСЫ — АКТРИСАМИ. СЛОВА — СЛОВАМИ.
МУЗЕЙ — МУЗЕЯМИ.ДЕРЕВНЯ — ДЕРЕВНЯМИ. ПЛАТЬЕ — ПЛАТЬЯМИ.
Đại từ nhân xưng trong trường hợp cách 5 sẽ thay đổi như sau:
Я — МНОЙ.
ИДИ ЗА МНОЙ! Đi theo tôi!
ТЫ — ТОБОЙ.
Я ИДУ ЗА ТОБОЙ. Tôi đi theo bạn.
ОН, ОНО — ИМ.
Khi sử dụng với giới từ, đại từ ИМ có dạng là НИМ.
ТЫ ПОЙДЕШЬ С НИМ. Cậu sẽ đi với anh ấy.
ОНА — ЕЙ hoặc ЕЮ.
Đại từ cách 5 này khi sử dụng với giới từ cũng thêm âm Н.
Я ПОЙДУ С НЕЙ. Tôi sẽ đi với cô ấy.
МЫ — НАМИ. ПОЙДЕМ С НАМИ В КИНО! Hãy đi xem phim với chúng tôi!
ВЫ — ВАМИ. МЫ ПОЙДЕМ В ТЕАТР С ВАМИ. Chúng tôi sẽ đi nhà hát cùng các bạn.
ОНИ — ИМИ.
Trong cách 5 khi dùng giới từ thì cả đại từ này cũng thêm vào âm H.
Я ОЧЕНЬ ЛЮБЛЮ ИГРАТЬ С НИМИ. Tôi rất thích chơi cùng với chúng nó.
Các bạn thân mến, để luyện tập, hãy đặt ra những đoạn hội thoại hoặc chuyện kể ngắn về bản thân và các bạn bè có sử dụng danh từ và đại từ trong cách 5.
Xin chúc các bạn thành công.