Hôm nay chúng ta trở lại với một trong những vấn đề phức tạp nhất của tiếng Nga là biến đổi danh từ, tính từ và đại từ theo các cách. Chính đây là điểm mà người nước ngoài học tiếng Nga thường hay bị nhầm. Đặc biệt là nếu như trong bản ngữ của người học không có hiện tượng như cách. Bây giờ ta hãy thử luyện tập sử dụng các cách, để tránh nhầm lẫn. Chúng ta bắt đầu từ cách 6 (giới cách). Cách này được đặt tên như vậy bởi vì danh từ và đại từ trong cách 6 luôn đi kèm với giới từ. Thí dụ, với giới từ О.
Lúc này ngoài cửa sổ đang có mưa, gió thổi mạnh. Tania, chị hãy nói xem chị mơ ước về điều gì?
Я МЕЧТАЮ ОБ ИНТЕРЕСНОМ ОТДЫХЕ, О СОЛНЕЧНОЙ ПОГОДЕ, О ТЕПЛОМ МОРЕ. Tôi mơ ước về kỳ nghỉ thú vị, về thời tiết nắng ráo, về biển ấm áp.
Trong mệnh đề này cần dùng danh từ giống đực, giống cái bà giống trung, tất cả khi ở cách 6 đều có đuôi kết thúc là —Е. Khi danh từ nguyên thể có phần vĩ tố là —ИЕ, thì trong cách 6 sẽ đổi thành đuôi —И.
ИВАН МЕЧТАЕТ О ХОРОШЕМ ПУТЕШЕСТВИИ. Ivan mơ ước về chuyến du ngoạn tốt đẹp.
Với cách 6 thường dùng những động từ như ДУМАТЬ — suy nghĩ, ГОВОРИТЬ — nói, РАССКАЗЫВАТЬ — kể chuyện, ПИСАТЬ — viết, ПОМНИТЬ — nhớ, ВСПОМИНАТЬ — nhớ lại, hồi tưởng.
Я ЧАСТО ДУМАЮ О МОЕМ СТАРОМ ДРУГЕ. Tôi thường nghĩ về người bạn cũ của tôi.
ТЫ МНОГО ГОВОРИШЬ О СВОЕЙ РАБОТЕ. Cậu nói nhiều về công viêc của mình.
ТЕЛЕПЕРЕДАЧА «МУЗЫКА И МЫ» РАССКАЗЫВАЕТ О СОВРЕМЕННОМ ИСКУССТВЕ. Buổi truyền hình "Âm nhạc và chúng ta" kể về nghê thuật hiện đại.
МЫ ПОМНИМ О ГЕРОЯХ ВОЙНЫ. Chúng tôi nhớ về những người anh hùng của cuộc chiến tranh.
ВЫ ЧАСТО ВСПОМИНАЕТЕ О СВОЕМ ДЕТСТВЕ? Anh (chi, các bạn) có hay hồi tường về thời thơ ấu của mình không?
ГАЗЕТЫ МНОГО ПИШУТ ОБ ИЗВЕСТНЫХ ПОЛИТИКАХ И АРТИСТАХ. Các báo viết nhiều về các nghệ sĩ và chính khách nổi tiếng.
Danh từ số nhiều của tất cả các giống trong câu cách 6 có tận cùng là —АХ hoặc —ЯХ.
Còn bây giờ xin lưu ý, tính từ trong mệnh đề cách 6 biến đổi như thế nào khi đi với danh từ các ngôi và giống.
БАБУШКА МЕЧТАЕТ ОБ УЮТНОМ ДЕРЕВЯННОМ ДОМЕ. Bà mơ ước về ngôi nhà gỗ tiện nghi (ấm cúng).
НИНА МЕЧТАЕТ О КРАСИВОМ МОДНОМ ПЛАТЬЕ. Nina mơ ước về bộ váy đẹp hợp thời trang.
Chắc các bạn đã nhận thấy là các tính từ trong câu cách 6 đều có phần đuôi như nhau, dù nguyên thể ban đầu khác nhau, vì chúng đi với những danh từ có giống khác nhau. ДОМ — là danh từ giống đực, vì thế УЮТНЫЙ và ДЕРЕВЯННЫЙ — là tính từ giống đực. ПЛАТЬЕ — là danh từ giống trung, do đó КРАСИВОЕ và МОДНОЕ — là tính từ giống trung. Nhưng chuyển sang cách 6, tất cả các tính từ này có phần đuôi giống nhau là —ОМ. Còn có một dạng đuôi của tính từ cách 6 nữa là —ЕМ.
Я ЛЮБЛЮ ПЕСНЮ О СИНЕМ ПЛАТОЧКЕ. ОН ПИШЕТ СТИХИ О СИНЕМ МОРЕ. Tôi yêu bài ca về chiếc khăn nhỏ màu xanh. Anh ấy viết thơ về biển xanh.
ПЛАТОЧЕК — là danh từ giống đực, МОРЕ — danh từ giống trung.
Trong câu cách 6 phần đuôi của tính từ giống cái số ít là —ОЙ hoặc —ЕЙ.
ИВАН МЕЧТАЕТ О НОВОЙ ДОРОГОЙ СПОРТИВНОЙ МАШИНЕ. Ivan mơ ước về chiếc xe ô tô thể thao mới đắt tiền.
Đề nghị các bạn tập luyện dùng câu với danh từ và tính từ ở cách 6.
Bạn hãy kể lại xem báo và tạp chí Nga viết về điều gì và tự đặt các mệnh đề biểu đạt trong cách 6. Thí dụ:
ИНТЕРЕСНАЯ ПРЕМЬЕРА В БОЛЬШОМ ТЕАТРЕ. — ГАЗЕТЫ ПИШУТ ОБ ИНТЕРЕСНОЙ ПРЕМЬЕРЕ В БОЛЬШОМ ТЕАТРЕ. Vở công diễn thú vị trong Nhà hát Lớn. — Các báo viết về vở công diễn thú vị trong Nhà hát Lớn.
УДИВИТЕЛЬНЫЕ ПУТЕШЕСТВИЯ НА РУССКИЙ СЕВЕР. НОВЫЙ ДЕТЕКТИВ БОРИСА АКУНИНА. БУДУЩАЯ ЗВЕЗДА НАУКИ — СТУДЕНТКА МГУ НАСТЯ ИВАНОВА. Chuyến du ngoạn kỳ thú lên miền Bắc Nga. Cuốn truyện trinh thám mới của Boris Akunin. Ngôi sao tương lai của nền khoa học — nữ sinh viên MGU Nastya Ivanova.
Chuyên mục học tiếng Nga trên trang điện tử của đài chúng tôi sẽ giúp các bạn ôn luyện nắm vững hơn về đề tài này. Mời các bạn tham khảo theo địa chỉ vn.sputniknews.com
Chúc các bạn thu được kết quả tốt đẹp và xin hẹn tới cuộc gặp mới trên làn sóng điện của Đài "Tiếng nói nước Nga".
ДО СВИДАНЬЯ!
