Chính bởi thực tế là mọi người có sự tiếp nhận khác nhau về ánh sáng và bóng khuất, — chuyên gia thần kinh học tuyên bố trong bài báo công bố trên tạp chí Journal of Vision.
"Hiện vật trong bức ảnh gốc ở tư thế quá chếch lên, do đó không hiểu được rõ là nguồn ánh sáng chiếu từ đâu. Bởi nguyên nhân này, chúng ta buộc phải tự đưa ra giả thiết một cách vô thức và có ý thức về chuyện ánh sáng chiếu vào bộ váy áo, từ đó ảnh hưởng đến màu sắc mà ta nhìn thấy trong hình", — chuyên gia Pascal Vallish từ Đại học Tổng hợp New York nhận xét.
Hồi mùa xuân năm 2015, trở nên nổi tiếng trên mạng toàn cầu không phải là con vật dị thường hay một người kỳ lạ nào đó, mà là bộ váy cưới "treo" trong mạng xã hội Tumblr. Hàng nghìn người đã tranh cãi với nhau về chuyện đó là váy áo màu gì — vàng hay là xanh. Cuối cùng hóa ra là hơn 70% số người được hỏi nhìn thấy nó trong tông màu trắng-vàng, chỉ gần 1/3 số người được hỏi khẳng định rằng chiếc váy có màu xanh-đen. Sau đó lại có một nhóm nhỏ những người cãi rằng đó là bộ váy áo màu… nâu.
"Chiếc váy bất hòa" nhanh chóng thu hút sự chú ý của các nhà thần kinh học và các chuyên viên khoa học khác. Họ cố gắng giải thích, tại sao lại có sự khác biệt đến thế trong cách cảm thụ màu sắc và ai đã sai. Các chuyên viên giả định rằng phát sinh tranh cãi là do cách thức não bộ của con người loại bỏ các "màu thừa" ra cùng với tiếp thu hình ảnh.
Ông Vallish đề xuất cách lý giải của mình về chuyện tại sao não bộ loại bỏ màu xanh hoặc màu vàng khỏi hình ảnh, sau khi kết nối với những ý tưởng chỉ đạo một người khi nhìn tấm ảnh hoặc bức tranh. Theo lời ông, điểm chính yếu trong trường hợp này khởi nguồn ánh sáng ở đâu và chiếu sáng đối tượng trong tranh hoặc trên vải ra sao.
"Bóng khuất thường đi với tông màu xanh vì vậy chúng ta thường loại trừ màu xanh khỏi hình dung, chỉ còn lại độc bức tranh trong gam màu tươi sáng — vàng và trắng. Mặt khác, ánh sáng nhân tạo thường được cho màu vàng, vì vậy khi ta thấy bức tranh tươi sáng ta cũng vô thức "loại bỏ" sắc màu này khỏi hình ảnh, kết quả là chúng ta thấy bộ váy áo màu xanh-đen", — nhà khoa học kết luận.
