Chủ tịch Tập Cận Bình đã nói về lịch sử lâu dài của mối quan hệ Trung Quốc —Triều Tiên tại cuộc gặp gần đây với Tổng thống Mỹ ở California. Không ai biết chính xác ông Tập đã nói những gì, nhưng, ông Trump đã tự hiểu theo cách của mình về bản chất mối quan hệ Trung Quốc —Triều Tiên thời Trung cổ và rút ra kết luận rằng Bắc Kinh có nhiều cơ hội để gây ảnh hưởng với Hàn Quốc.
Chắc là, một thực tiễn bình thường trong mối quan hệ quốc tế ở vùng Viễn Đông thời Trung cổ khi các vị vua Triều Tiên (cũng như Việt Nam) cống nạp cho các hoàng đế Trung Hoa và yêu cầu được trao quyền lên ngôi, đã được mô tả như mối quan hệ giữa triều đình đại quốc và chư hầu. Đặc biệt là một số tác giả Trung Quốc xem lịch sử các nước láng giềng vào những thời điểm nhất định như là "lịch sử địa phương thuộc Trung Hoa".
Trong bài viết vừa đăng tải trên một tờ báo ở Seoul, Giáo sư sử học Kyung Moon Hwang giải thích thêm cho Tổng thống Mỹ rằng, dù cống nạp và tặng quà cho các hoàng đế Trung Hoa, nhưng Triều Tiên vẫn là một quốc gia độc lập, và mối quan hệ kiểu này đã bảo vệ nhân dân Triều Tiên khỏi sự xâm lăng của Trung Quốc. Mối quan hệ Việt Nam-Trung Hoa thời Cổ đại và Trung đại cũng tương tự như vậy.
Đầu năm nay đã có một "giáo viên" khác cố gắng giải thích với Mỹ những bài học lịch sử. Đó là Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị. Ông đã "gợi ý" cho những người Mỹ nên xem lại Bản tuyên bố Cairo năm 1943, dường như tại Hội nghị Cairo đã thông qua quyết định sau chiến tranh quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa phải được trao trả cho Trung Quốc. Song, các tài liệu chính thức của Hội nghị Cairo không nói gì về điều đó! Mà lời phát biểu của ông Vương Nghị đã lan truyền ồn ào trên báo chí, gây ra đợt căng thẳng mới ở vùng Biển Đông.
Vasily Klyuchevsky, một trong những nhà sử học lớn nhất của Nga, đã viết về các bài học lịch sử như sau: "Các nhà lãnh đạo, các nhà lập pháp hành động theo chỉ thị của lịch sử và được hướng dẫn bởi bài học lịch sử y như các thủy thủ được hướng dẫn bởi bản đồ biển". Tuy nhiên, những bài học lịch sử có thể làm hại nếu người không chuyên nghiệp đóng vai trò "giáo viên", hoặc nếu "học sinh" không có kỹ năng nghiên cứu khoa học. Nhân tiện xin nói luôn, Donald Trump đã thừa nhận rằng, ông thấy khó hiểu lời ông Tập trong cuộc trò chuyện ở California.
