Một trong những tác phẩm sâu sắc và được yêu thích nhất về thời chiến đó là truyện của nhà văn Boris Vasilev "Và nơi đây bình minh yên tĩnh".
Ngày 5 tháng Năm vở kịch dựa theo câu chuyện này đã được trình diễn tại Nhà hát Trung ương Quân đội Nga. Nhưng trên sân khấu là những lời thoại bằng tiếng Việt. Người thể hiện vở kịch là các nghệ sĩ của Nhà hát Kịch Quân đội nhân dân Việt Nam. Từ lâu ban lãnh đạo Nhà hát đã nuôi ý tưởng thực hiện vở kịch kể về nhóm phụ nữ Xô-viết trẻ trong chiến tranh, và điều này đã trở thành hiện thực với sự hỗ trợ ban đầu của các nhà báo Sputnik Việt Nam trong việc kết nối với tác giả kịch bản để nhận quyền dựng vở.
Như nhận xét của Phó Giám đốc Nhà hát Quân đội Nga, ông Vitaly Matrosov, đã có được "vở kịch anh hùng và cảm động, vở kịch về tình yêu. Chúng ta đã thấy tình yêu có thể chiến đấu và chiến thắng". Các nghệ sĩ Việt Nam trong vai những cô gái tươi vui, hân hoan đón chào cuộc sống, mơ ước về tình yêu và hạnh phúc trong cuộc đời nhưng chiến tranh bùng nổ đã cắt ngang và lấy đi tất cả những gì quý báu đối với họ, và sau đó là cả tính mạng mà các cô gái hiến dâng vì tự do của đất nước. Vở kịch mang đến cảm giác tươi sáng và thu hút. Đạo diễn và các diễn viên đã cố gắng hết sức để thể hiện cả vẻ đẹp góc cạnh của miền bắc Karelia và tính cách con người Nga.
Điều duy nhất có lẽ ít nhiều làm lu mờ ấn tượng của khán giả Nga là số lượng lớn những sai sót trong bản lời thoại tiếng Nga của vở kịch, được hiển thị trên màn hình. Thật đáng tiếc khi phía Việt Nam đã nhận được kịch bản gốc tiếng Nga từ tác giả.
Đại sứ Việt Nam tại LB Nga Nguyễn Thanh Sơn đã xem vở diễn và khi chúc mừng các nghệ sĩ, Đại sứ đã phát biểu bằng tiếng Nga tuyệt hảo. "Đây là lần đầu tiên các nghệ sĩ quân đội của chúng tôi lưu diễn ở Nga với vở kịch về Chiến tranh Vệ quốc Vĩ đại của nhân dân Liên Xô chống phát xít Đức. Cuộc chiến tranh này đã cướp đi hàng triệu sinh mạng, nhưng cũng đã cho thấy một điển hình cao cả thiêng liêng nhất về chủ nghĩa yêu nước và chủ nghĩa anh hùng. Và ở đây số phận của dân tộc Nga rất giống với số phận của dân tộc Việt Nam chúng tôi. Có thể nói rằng rất nhiều người Việt dù chưa từng đến nước Nga, nhưng đã đem lòng yêu mến nhân dân Nga vĩ đại và dũng cảm chính nhờ thông qua những tác phẩm như "Và nơi đây bình minh yên tĩnh". Tôi cho rằng buổi công diễn vở kịch hôm nay của các nghệ sĩ chúng tôi trên sân khấu Nhà hát Quân đội Nga là một biểu hiện của lòng biết ơn và tôn trọng với quân đội Xô-viết đã cứu thoát không chỉ nhân dân Liên Xô mà cả toàn thể nhân loại khỏi ách chủ nghĩa phát-xít".
Còn đây là tâm sự của nữ diễn viên Xuân Thu, người đóng vai cô chiến sĩ Nga Rita Osyanina:
"Để hiểu và hóa thân vào nhân vật, tôi đã xem nhiều phim truyện và phim tài liệu Liên Xô nói về chiến tranh, tôi đọc rất nhiều sách văn học xô-viết. Tôi rất vinh dự được giao đóng vai Rita Osyanina. Tất cả các diễn viên trong Nhà hát chúng tôi đều cố gắng làm tất cả những gì có thể để truyền đạt và chia sẻ với khán giả những cảm xúc của mình về tình yêu và sự ngưỡng mộ đối với những nữ chiến sĩ anh hùng Liên Xô, và tôi cho rằng chúng tôi đã thành công. Tôi nghĩ, chúng tôi nên dựng nhiều tác phẩm kịch Nga thời đó cho công chúng Việt Nam, nhất là giới trẻ, được biết về chiến tranh, về cách những người Nga anh dũng bảo vệ quê hương của họ".
Giám đốc Cục Văn hóa của Bộ Quốc phòng Nga, ông Vladimir Buzdygan gọi chuyến lưu diễn của Nhà hát Kịch QĐND Việt Nam tại Matxcơva là sự kiện lớn trong đời sống văn hóa.
"Và nơi đây bình minh yên tĩnh" là tác phẩm khó, đầy kịch tính phức tạp. Khi các đồng nghiệp nghệ sĩ Việt Nam dựng vở và biểu diễn đã cho thấy cách nhìn của họ về tác phẩm này dưới góc độ hạnh phúc, biểu cảm khiến không ai có thể thờ ơ».
Một khán giả người Việt là nhạc sĩ Hồng Hà cũng cho rằng không ai có thể bàng quan khi xem vở kịch này.
"Khán giả chăm chú theo dõi, vỗ tay vang dội sau mỗi hoạt cảnh và hoan nghênh nhiệt liệt ở phần kết. Cảm ơn Nhà hát Quân đội vì vở kịch tuyệt vời này, vì lựa chọn rất đáng giá. Chuyến lưu diễn của đoàn Nhà hát Quân đội Việt Nam là sự kiện lớn đối với tất cả chúng tôi".
Rõ ràng các nghệ sĩ quân đội Việt Nam là những vị khách được mong đợi trong chuyến đi mới dến với các đồng nghiệp Nga. Và chúng tôi hy vọng rằng chuyến lưu diễn này cũng đánh dấu bước mới trong sự sự hồi sinh và phát triển quan hệ hợp tác văn hóa Nga-Việt.
