Kinh đô của Đài phun nước, Điện Versailles Nga… — đó là những danh xưng mà người ta thường dùng để gọi Petergof — khu cung điện nghỉ dưỡng lộng lẫy của các hoàng đế Nga, chẳng hề thua kém gì với Versailles nổi tiếng của nước Pháp. Petergof được Sa hoàng Piotr Đại đế tạo lập vào đầu thế kỷ 18 trên bờ biển phía nam của Vịnh Phần Lan, trên địa bàn đô thị Petergof cách Saint-Peterburg chừng 30 cây số.
Petergof được phân chia chính xác thành hai phần: Hạ viên và Thượng viên. Bước tới Hạ viên, ta sẽ hiểu rằng các đài phun nước có tầm cao chẳng kém những cây cối bề thế xung quanh. Nước phun lên thành cột rồi tuôn xuống phía dưới như thác trắng, vô vàn tia nước mỏng manh tạo thành tấm mành che trong suốt như pha lê liên tục không ngừng. Đây chính là cái được mệnh danh là Đài phun nước Vui nhộn — chốn tiêu khiển ưa thích của giới quý tộc Nga thế kỷ 18. Nguyên tắc hoạt động rất đơn giản: một chiếc đài phun nước giấu mình, bởi được cải trang như một bông hoa hoặc cái gốc cây đột nhiên sống động và tưới những tia nước mảnh vào người đi ngang qua. Nếu muốn thư giãn và ghé ngồi trên chiếc ghế đá công viên — hãy chuẩn bị tâm thế đón nhận điều bất ngờ. Một trong những chiếc ghế dài có vẻ mời chào hấp dẫn cũng có thể bỗng nhiên hóa thành đài phun nước-vui nhộn và làm ta bật cười như trẻ thơ.
Không thể đủ lời mô tả tất cả các đài phun nước trong Hạ viên bởi có rất nhiều và mỗi chiếc lại mang vẻ đẹp riêng đặc sắc chẳng giống ở đâu.
Trên những bậc sườn phía trên Hạ viên sẽ thấy Đại điện vươn cao hoành tráng. Đây là viên ngọc châu của Petergof, dinh thự chính của hòang gia. Nội thất trong cung điện rực rỡ vẻ đẹp thần tiên: mạ vàng, dát gỗ quý, vô số gương và bích họa lớn.
Từ sân thượng của Đại điện mở ra bức tranh toàn cảnh ngoạn mục. Trước mắt ta là những đài phun của Thác Lớn và đài phun nước nổi tiếng nhất ở Petergof, tác phẩm điêu khắc "Samson xé hàm sư tử". Đài phun nước này có hình dáng người anh hùng Samson vươn đôi tay trần xé hàm sư tử. Từ hàm con dã thú bị dũng sĩ chế ngự, phun ra cột nước mạnh cao 20 mét. "Samson" là hình tượng dũng sĩ biểu trưng cho chiến thắng của quân đội Nga do Sa hoàng Piotr I chỉ huy trước quân Thụy Điển trong trận giao tranh quyết định của cuộc chiến phương Bắc. Sư tử gắn với Thụy Điển và trên quốc huy của đất nước phương Bắc này có hình con mãnh thú. "Samson" được dựng năm 1735 nhân kỷ niệm chu niên thứ 25 chiến tích vẻ vang của nước Nga, và từ đó hình ảnh dũng sĩ Samson được coi như một trong những biểu tượng vinh danh quân đội Nga và Sa hoàng Piotr Đại đế.
Tiếp đến, hành trình du ngoạn dẫn tới Thượng viên. Khu vực này nhỏ hơn Hạ viên và thoạt đầu được sử dụng phục vụ nhu cầu sinh hoạt. Sau đó nó được cải tạo thành công viên duyên dáng với những hàng cây cắt tỉa gọn gàng, ao nước hình chữ nhật, những luống hoa tươi thắm, vọng lâu tiện lợi và những pho tượng. Khi đó cũng xuất hiện những đài phun nước đầu tiên.
Cần nói rằng, Sa hoàng Piotr Đại đế không ngẫu nhiên chọn nơi này để xây dựng khu nghỉ dưỡng ngoại ô của hoàng gia. Thị sát vùng xung quanh Saint-Peterburg, vị hoàng đế-nhà cải cách đã phát hiện thấy một số khu trữ nước ngầm lạ lùng, tiếp nước và tự phun trào lên phía trên. Chính ở nơi này Sa hoàng quyết định kiến thiết Petergof.
Tại Petergof có nhiều Bảo tàng kỳ thú. Chẳng hạn như Viện bảo tàng xe đạp hoặc Viện bảo tàng độc nhất ở Nga lưu giữ các loại thẻ chơi bài, với bộ sưu tập gồm hơn 8.000 hiện vật — thẻ bài của mọi thời, mọi nước và đủ tính năng, kể cả thẻ đánh mạt chược Trung Quốc và thẻ bài Nhật Bản dành cho trò chơi "Một trăm thi sĩ". Có niên đại cổ nhất là bộ thẻ bài của thế kỷ 16.
Đương nhiên, đa số du khách muôn phương tìm đến thăm Petergof vào mùa hè để chiêm ngưỡng những đài phun nước lừng danh. Đài phun nước bắt đầu hoạt động vào đầu tháng Năm và ngày thứ Bảy cuối cùng của tháng Năm đều khai trương lễ hội biểu diễn sân khấu và pháo hoa. Còn một ngày hội khác của đài phun nước tổ chức vào nửa đầu tháng Chín, tưởng nhớ Sa hoàng Piotr Đại đế phục sinh dàn đèn lịch sử chiếu sáng các tòa nhà và bố trí màn pháo hoa hoành tráng nhất.
Kỳ "ngủ đông" của các đài phun nước nổi tiếng sẽ bắt đầu trong nửa đầu tháng Mười. Cuối thu, khi tiếng ồn của nước phun trào thay thế bằng tiếng xao xác nhè nhẹ của lá rụng, khu Petergof không kém vẻ lãng mạn. Có thể đến đây ngay cả vào mùa đông, nhờ các Viện bảo tàng làm việc quanh năm. Petergof mùa đông rất thú vị, ta có cơ may nhìn thấy những gì mà trong mùa hè nhộn nhịp du khách đến đây không đủ thời gian. Các khu vườn phủ lớp tuyết trắng bông cho ta cảm giác như đang dạo bước trong khung cảnh cổ tích mộng mơ huyền ảo.
