Không quân Ba Lan là một trong những lực lượng cuối cùng ở Đông Âu còn vận hành số lượng lớn cường kích cánh cụp cánh xòe Su-22M3/M4, tình trạng kỹ thuật của chúng còn rất tốt do nước này tự chủ được nhiều phụ tùng đảm bảo.
Nhưng do gia nhập NATO mà Không quân Ba Lan quyết định sẽ chuyển hệ vũ khí, do vậy mà các phương tiện cũ theo hệ Nga sẽ bị sớm loại bỏ. Ba Lan từng công bố ý định thay thế toàn bộ phi đội Su-22 bằng F-16 do Mỹ sản xuất.
Chính vì vậy, số Su-22 trên trở nên dư thừa, và để tránh bị lãng phí đã có đề xuất rằng Chính phủ Ba Lan nên bán lại chúng cho một đối tác nước ngoài nào quan tâm.
Vào giai đoạn đó, Không quân Việt Nam đang tích cực tìm kiếm một dòng máy bay chiến đấu để từng bước thay thế cho số MiG-21 đang bị lão hóa, đồng thời làm trợ thủ cho Su-30MK2 trong tác chiến không đối hải.
Số lượng Su-22 của Ba Lan được cho là sẽ đáp ứng nhu cầu trước mắt, tính năng của chúng mặc dù không cao cấp nhưng vẫn là tạm đủ, đặc biệt khi Việt Nam đã có kinh nghiệm vận hành dòng máy bay này và giá bán của bạn cũng rất rẻ.
Nhiều nguồn tin cho rằng Việt Nam đã mua lại tới 40 chiếc Su-22 từ Ba Lan, đơn giá chỉ là 3 triệu USD cho mỗi chiếc, tổng giá trị hợp đồng là 120 triệu USD đi kèm cả phục tùng đảm bảo hoạt động. Tuy nhiên sự thực có đúng như vậy?
Theo các chuyên gia quốc tế, tiến độ thay thế Su-22 bằng F-16 của Ba Lan đã gặp phải trắc trở vì dòng tiêm kích đa nhiệm của Mỹ rất đắt tiền, không thể cùng lúc mua sắm lượng lớn, cho nên Ba Lan đã quyết định giữ lại phi đội Su-22 của mình để hiện đại hóa chúng.
Số liệu của Viện nghiên cứu hòa bình quốc tế Stockholm (SIPRI) chỉ cho biết rằng trong năm 2005, Việt Nam đã mua lại từ Cộng hòa Czech 5 chiếc Su-22 và sang năm 2006 tiếp tục mua 8 chiếc Su-22 khác từ Ukraine.
Những máy bay này hầu hết thuộc biến thể 2 chỗ ngồi Su-22M3K và đã được nâng cấp bổ sung khả năng tác chiến trên biển.
Như vậy là không có báo cáo nào về việc Việt Nam mua lại Su-22 từ Ba Lan, số phận những chiếc Su-22 này cũng tương tự như xe tăng chiến đấu chủ lực T-72M1 của Ba Lan mà Việt Nam cũng từng muốn mua lại.
Nguồn: Báo Đất Việt
