Thảm họa này đã cướp đi mạng sống của 92 người. Các phi công, nhà báo đồng nghiệp của chúng tôi, bác sĩ tình nguyện nổi tiếng Elizabeth Glinka, 64 nhạc công dàn nhạc quân đội Nga mang tên Alexander Alexandrov bay đến căn cứ không quân Hmeymim để chúc mừng năm mới những người lính và sĩ quan Nga, năm thứ hai chiến đấu giải phóng Syria khỏi những kẻ khủng bố. Nguyên nhân của thảm hoạ vẫn chưa được làm rõ cho đến hôm nay. Các giả thuyết hiện tại — theo tài liệu của Sputnik.
Máy bay cũ, nhưng đáng tin cậy
Chiếc máy bay mang số hiệu RA-85572 không còn mới. Nó được chế tạo tại Nhà máy sản xuất máy bay Kuibyshev năm 1983. Tới tháng Mười Hai năm 2016, chiếc Tu-154 33 tuổi đã bay được 6689 giờ. Tuy nhiên, loại máy bay này có giới hạn tuổi hoạt động là 40 năm, và 60000 giờ bay. Trong toàn bộ thời gian hoạt động, nó chưa bao giờ bị hỏng hóc, và lần bảo trì định kỳ cuối cùng diễn ra vào năm 2014. Vài ngày trước thảm họa có một vấn đề — dịch vụ mặt đất sân bay phát hiện rò rỉ nhiên liệu từ bình chứa. Những trục trặc đã nhanh chóng được giải quyết, bên quân đội đã nghiệm thu công việc. Trước khi khởi hành vào ngày 25 tháng Mười Hai 2016, máy bay đã vượt qua tất cả các kiểm tra cần thiết, người ta công nhận máy bay hoàn toàn tốt và đã sẵn sàng cho một chuyến bay dài.
Máy bay cất cánh sau khi tiếp nhiên liệu tại sân bay Sochi lúc 05:25 giờ Moskva. Lái máy bay là đại úy Roman Volkov 35 năm tuổi với hơn ba ngàn giờ bay. Điều kiện thời tiết vào buổi sáng thuận lợi: tầm nhìn — khoảng 10 km, nhiệt độ không khí là —5 độ C, chiều cao thấp nhất của các đám mây — 1.000 mét, tốc độ gió không quá 4 mét mỗi giây. Máy bay rời khỏi đường băng vào giây thứ 37 sau khi chạy đà với tốc độ 320 km mỗi giờ. Phi hành đoàn lượn hai vòng 90 độ bên phải và lấy hướng bay về phía đông. Vào 5:27, chiếc Tu-154 biến mất khỏi màn hình radar và đâm xuống biển cách bờ 1,6 km và cách mép đường băng 6 km. Chuyến bay chỉ kéo dài 70 giây.
Ngay sau thảm kịch Cục điều tra quân sự của Ủy ban Điều tra Sochi đã mở ra vụ án hình sự theo Điều 351 của Bộ luật hình sự Nga — "Vi phạm các quy tắc chuyến bay dẫn đến hậu quả nghiêm trọng". Sau đó vụ việc được chuyển tới văn phòng Ủy ban Điều tra trung ương. Hỗ trợ cho việc điều tra có FSB. Bên cạnh đó, Bộ Quốc phòng đã thành lập một ủy ban đứng đầu là Trung tướng Pavel Popov, Thứ trưởng Bộ. Theo người phụ trách an toàn bay Quân đội, Trung tướng Sergey Bajnetov nói vào cuối tháng Mười Hai, ban đầu hơn 15 giả thuyết của vụ tai nạn đã được xem xét. Sau đó con số này được giảm xuống.
Nhân tố con người
Những giả thuyết đầu tiên về nguyên nhân ngay sau vụ tai nạn được FSB đưa ra: những dị vật trong động cơ, nhiên liệu kém chất lượng, lỗi phi công hay trục trặc kỹ thuật của máy bay. Đại diện điều tra nhấn mạnh máy bay không chở hàng hóa quân sự hay lưỡng dụng. Không có dấu hiệu nào của việc phá hoại hay tấn công khủng bố. Tại Sochi, chỉ có hai nhân viên biên phòng và hải quan đã lên máy bay.
Cộng đồng chuyên gia cũng đưa ra vài giả định, kể cả những lý do không bình thường. Người ta cho rằng chiếc Tu-154 có thể bị bắn từ một hệ thống tên lửa phòng không di động, dẫn đến việc máy bay bị phá hủy trên không trung. Bên cạnh đó, các chuyên gia không loại trừ việc phi công phụ Alexander Rivne có thể phạm sai lầm nhầm lẫn cần kiểm soát thân và cánh tà. Vì lý do này, máy bay không thể bay lên cao, bắt đầu rơi và đập đuôi xuống nước.
Sau đó, các chuyên gia nghiên cứu vấn đề tải trọng. Vào tháng Tư, các phương tiện truyền thông đại chúng đưa tin máy bay có thể bị quá tải. Khi đó các phóng viên khẳng định rằng thay vì trọng lượng tiêu chuẩn 98 tấn, máy bay cất cánh với hơn 110 tấn. Tuy nhiên Bộ Quốc phòng đã không tìm thấy các "vi phạm liên quan tới bố trí hành khách trên cabin chiếc Tu-154, cũng như vấn đề về tải trọng và cân bằng hàng hóa".
"Theo kết quả của cuộc điều tra, nguyên nhân của vụ việc có thể là một sự vi phạm định hướng không gian — nhận thức tình huống của người chỉ huy máy bay, dẫn đến những hành động sai lầm", — đại diện quân đội vào cuối tháng Năm nêu lên giả thuyết của mình.
Tuy nhiên, để đặt dấu chấm hết trong việc làm rõ nguyên nhân thảm họa này cần phải có kết luận của Ủy ban điều tra, mà đã nhiều lần gia hạn thời gian cuộc điều tra. Thứ Tư tuần trước, một nguồn tin nắm vũng tình hình nói với Sputnik các chuyên gia sẽ cần thêm vài tháng nữa. Theo ông, việc thỉnh thoảng tạm dừng điều tra là do nhu cầu thu thập thêm bằng chứng đầy đủ trong vụ án hình sự.