Nhưng cây thông Năm Mới thời Xô-viết khác biệt rõ rệt với những cây thông thời trước cách mạng: đã không còn bất kỳ thiên thần hay ngôi sao Bethlehem, hoặc sứ giả tiên tri nào nữa. Những đồ chơi trang trí cây thông Liên Xô cũng phản ánh ý thức hệ tư tưởng mới và sự phát triển của một quốc gia.
Giai đoạn sau Cách mạng 1917
Trong khoảng thời gian từ 1927 đến 1935, ở Liên Xô nghiêm khắc cấm tổ chức lễ hội Năm Mới và đặc biệt là lễ Giáng sinh. Mãi đến năm 1935 chính quyền mới khôi phục phần nào phong tục kỷ niệm khoảng thời gian chuyển giao giữa hai năm, Nhưng ở đất nước Xô-viết vô thần thì lễ Giáng sinh không phải là ngày hội mà chỉ có Năm Mới. Cây thông xanh vốn đã trở thành biểu tượng của Năm Mới cũng cần được trang trí "đúng đắn": không có tượng Chúa Giêsu và cũng vắng bóng cả ngôi sao Bethlehem cùng những quả chuông.
Những năm 1930, cuộc thám hiểm Bắc Cực và củng cố Nhà nước Xô-viết
Những cuộc thám hiểm vùng Cực được tiến hành ở Liên Xô hồi những năm 1930 đã truyền cảm hứng cho những người chế tạo đồ chơi trang trí cây thông Năm Mới. Trên cây xuất hiện các con gấu Bắc Cực, những nhân vật chinh phục vùng Cực lạnh giá, người nhảy dù hoặc lái khinh khí cầu.
Năm 1937, Hội đồng Dân ủy về giáo dục ban hành hướng dẫn việc tổ chức ngày lễ Năm Mới dành cho trẻ em, trong đó đưa ra khuyến cáo về cách trang trí cây thông: kích thước đồ chơi, những quả bóng tự làm, và quy tắc an toàn phòng hỏa.
"Phần trên của cây vân sam cần được trang trí bằng một ngôi sao năm cánh màu đỏ hoặc màu bạc tương ứng với chiều cao của cây. Trên cành thông có thể treo những tràng dây rực rỡ vẽ hoa và côn trùng, hình vật nuôi, chim, bông tuyết, máy bay và chiếc dù", — đó là những dòng in trong cuốn sách chỉ dẫn.
Khá phổ biến là những tràng dây làm bằng giấy in hình vẽ. Việc sản xuất những tràng dây hoa này được duy trì ở Liên Xô cho đến những năm 1960.
Những năm 1940, chiến tranh chống phát-xít
Trong giai đoạn Thế chiến II, bất kể nạn đói và cảnh nghèo khổ, người dân Liên Xô vẫn kỷ niệm Năm Mới. Hoạt động đó nhắc nhở họ về cuộc sống thanh bình và có tác dụng cổ vũ tinh thần. Thời gian này đã xuất hiện nhiều thứ mới để trang trí cây thông, mô tả trận chiến và vũ khí, máy bay, xe tăng, khí cầu máy, lính dù, chiến sĩ biên phòng với những con chó được huấn luyện v.v… Đáng chú ý là những món đồ chơi cho cây thông như vậy đã được làm tại…xí nghiệp chế tạo xe tăng.
Trong thời gian chiến tranh, những người thợ đã vẽ và tô màu hình các con vật bằng thiếc, tận dụng tất cả các phế liệu để làm đồ chơi bằng mẩu dây điện thừa, bóng đèn cũ và vỏ chai thuốc.
Cây thông được trang trí cả bằng những đồ chơi tự làm từ bìa các-tông, vải màu và vỏ trứng.
Năm 1949, ở Liên bang Xô-viết kỷ niệm 150 năm ngày sinh đại thi hào Alexandr Pushkin. Các đồ chơi trang trí cây thông tạo hình các nhân vật từ câu chuyện cổ tích và thơ của Pushkin như "Gà trống vàng", "Ruslan và Lyudmila", "Chuyện cổ tích về Vua Saltan" v.v…
Những năm 1950, thời kỳ tái thiết hậu chiến
Vào những năm 1950 đất nước bắt đầu công cuộc tái thiết sau chiến tranh. Các đồ chơi thời này mô tả các đại diện những ngành nghề khác nhau và biểu tượng chiến thắng của Liên Xô trong cuộc chiến tranh thế giới. Ví dụ, loạt đồ trang trí "15 nước Cộng hòa, 15 chị em" là hình 15 cô gái mặc trang phục truyền thống của các dân tộc Liên Xô.
Người ta trang trí cây thông cả bằng đồ chơi làm từ bông, từ vải gạc bên ngoài phủ sơn với mica, khiến trở nên rắn chắc hơn. Khuôn mặt búp bê và mõm của những con vật được làm bằng đất sét, bột giấy hoặc vải.
Cũng có cả đồ chơi bằng những cái kẹp: chim, thú nhỏ, chú hề, nhạc sĩ, nhà xinh, những cây thông nhỏ màu xanh hoặc cây phủ tuyết trắng bạc.
Những năm 1960, cải cách nông nghiệp và chinh phục vũ trụ
Trong những năm 1960, khi nhà lãnh đạo Liên Xô Nikita Khrushchev bắt đầu cuộc cải cách nông nghiệp, trên cây thông Năm Mới cũng xuất hiện các đồ chơi ở dạng trái cây và rau quả: táo, cà chua, nho, bắp ngô, cà rốt, nấm.
Nhưng phổ biến nhất là những bắp ngô. Ngành công nghiệp Xô-viết sản xuất đồ chơi cho cây thông Năm Mới dưới dạng bắp ngô cho đến khi Liên Xô sụp đổ năm 1991.
Kỳ tích của Yuri Gagarin, chuyến bay có người lái đầu tiên vào không gian — thành quả chinh phục lịch sử vĩ đại của Liên Xô. Chinh phục vũ trụ trở thành chủ đề chính từ sau năm 1961. Điều này phản ánh trong đồ trang trí cây thông: xuất hiện những đồ chơi hình vệ tinh, tên lửa, phi hành gia.
Thay vì ngôi sao màu đỏ trên đỉnh cây thông Năm Mới, bây giờ là phần đầu tên lửa vũ trụ.
Những năm 1970, giai đoạn ổn định
Trong những năm 1970, đồ chơi trang trí cây thông làm bằng len, bìa cứng và dây điện được thay thế bằng đồ chơi nhựa.
Trên cây thông Năm Mới, các nhân vật từ phim hoạt hình Xô-viết như Karlson, Winnie-the-Pooh (gấu Pooh), gấu trắng Umka và Cheburashka lấn át các nhân vật của chuyện dân gian Nga.
Những năm 1980-1990, Olympic Matxcơva và biến đổi chính trị
Sự phát triển của ngành công nghiệp có tác độn g đến khâu chế tạo đồ chơi cho cây thông Năm Mới. Việc sản xuất biến thành dây chuyền làm hàng loạt, do vậy đồ chơi trở nên kém độc đáo và trừu tượng hơn. Những năm 1980-1990 trên cây thông thường nhìn thấy những quả bóng lớn, chuông và những căn nhà.
Sau Thế vận hội Mùa hè 1980 đã xuất hiện đồ chơi trang trí cây thông Năm Mới mang hình Gấu Misha, linh vật của Olympic Matxcơva 80, rồi ngọn đuốc Olympic, các trận đấu bóng đá và bóng rổ.
Trong thời kỳ thay đổi chính trị ở Liên Xô cuối những năm 1980, bắt đầu có mốt Chiêm tinh-Thiên văn học trong các đồ chơi. Mỗi lần Năm Mới, trên cây thông lần lượt xuất hiện đồ chơi mang hình con vật biểu trưng của năm như khỉ, chó và mèo.
Nhìn chung phần lớn các đồ chơi trang trí cây thông Năm Mới thời Xô-viết được làm bằng tay theo công nghệ cũ do đó gần gũi với con người hơn.
Bây giờ có xu hướng hiện đại hóa đồ trang trí Năm Mới, nhưng khi người bán hàng càng quảng cáo khen ngợi thì ta càng tin rằng những thứ đồ chơi xưa cũ tốt hơn. Biết bao nhiêu kỷ niệm và hồi ức gắn liền với những đồ chơi nhiều khi đơn giản hay ngộ nghĩnh trên cây thông Năm Mới của thưở ấu thơ trong sáng…
