"Vladimir Putin đã giành được sự ủng hộ lớn như vậy của người Nga bởi vì ông biết dựa vào nhân dân Nga, khơi dậy lòng yêu nước và tinh thần tự tôn dân tộc".
Đó là ý kiến của chuyên gia Việt Nam về các vấn đề quốc tế, PGS-TS Nguyễn Cảnh Toàn, đánh giá về cuộc bầu cử Tổng thống Nga khi trả lời phỏng vấn của Sputnik.
Sputnik: Bầu cử Tổng thống Nga vừa kết thúc. Ông đánh giá như thế nào về việc tố chức bầu cử Tổng thống Nga lần này? Về độ minh bạch của nó?
PGS-TS Nguyễn Cảnh Toàn: Tổ chức An ninh và Hợp tác châu Âu (OSCE) tại Nga ngày 18/3 cho biết đã triển khai 291 nhóm quan sát viên theo dõi bầu cử Tổng thống Nga.
Ủy ban bầu cử trung ương Nga (SIK) đã cấp phép cho 1.455 quan sát viên đến từ 86 quốc gia và 14 tổ chức quốc tế đến quan sát bầu cử, cao hơn gấp đôi so với cuộc bầu cử Tổng thống vào năm 2012.
Ủy ban bầu cử trung ương Nga cũng khuyến khích các tổ chức xã hội, chính trị khác nhau trong nước tham gia giám sát quá trình bầu cử. Nét đáng chú ý của cuộc bầu cử Tổng thống Nga lần này là có sự tham gia của lực lượng phóng viên báo chí rất đông đảo với khoảng 5.560 nhà báo trong nước và 367 nhà báo nước ngoài.
Đặc biệt, Nga chi gần 3 tỷ rúp (52 triệu USD) để lắp đặt hệ thống máy quét lá phiếu cử tri, máy đếm phiếu tự động, hệ thống camera theo dõi và thiết bị truyền hình ảnh trực tiếp tại hầu hết trong tổng số 97.000 điểm bỏ phiếu trên cả nước.
"Hoàn toàn có thể khẳng định rằng đây là cuộc bầu cử thành công nhất, minh bạch nhất và kết quả vượt trội thấy trước, như tôi đã nhận xét trên báo chí và truyền hình Việt Nam, rằng "tiếng còi chưa khai cuộc, các cầu thủ chưa ra sân nhưng tỷ số đã được ấn định". Dù là kết quả không bất ngờ nhưng chiến thắng của ông Putin và nhân dân Nga vẫn hết sức ngoạn mục.
Xin chúc mừng chiến thắng của Vladimir Putin, chiến thắng của chính nghĩa, chiến thắng của người con trung thành, dũng cảm, thông minh và giàu lòng yêu nước Nga.
Sputnik: Đương kim Tổng thống Vladimir Putin nhận được sự ủng hộ của hơn 76% cử tri Nga. Theo ông thì vì sao Tổng thống Vladimir Putin chiếm được cảm tình lớn lao như vậy của người dân Nga?
PGS-TS Nguyễn Cảnh Toàn: Vladimir Putin là một nhà ái quốc vĩ đại. Ông hết lòng phụng sự Tổ quốc, phụng sự nước Nga — một đất nước không chịu khuất phục trước mọi bạo quyền, trước mọi o ép bao vây, cấm vận của phương Tây. Ngoài ra, Vladimir Putin đã giành được sự ủng hộ lớn như vậy của người dân Nga bởi vì ông biết dựa vào người dân Nga, khơi dậy lòng yêu nước, tinh thần tự tôn dân tộc.
Ngoài ra, ông còn tranh thủ được sự mến mộ của thanh niên Nga — thế hệ trẻ, tương lai của đất nước.
Các cuộc thăm dò trước bầu cử cho thấy Vladimir Putin nhận được sự ủng hộ lớn nhất, hơn 88%, ở các cử tri có độ tuổi 18-24, những người sinh ra và lớn lên trong thời kỳ hậu Xô Viết, chứng kiến những thời khắc khó khăn và sự vươn lên của nước Nga dưới sự lãnh đạo của Vladimir Putin.
Sputnik: Ông nhìn nhận thế nào về vai trò, nhiệm vụ của Tổng thống Vladimir Putin trong nhiệm kỳ 6 năm tiếp theo này?
PGS-TS Nguyễn Cảnh Toàn: Trong nhiệm kỳ này Vladimir Putin sẽ phải giải quyết nhiều vấn đề đối nội và đối ngoại, mà người Nga đặt rất nhiều kỳ vọng vào ông. Vladimir Putin phải đối phó hiệu quả với các lệnh trừng phạt kinh tế do phương Tây áp đặt, để không những chỉ "hồi sinh" nền kinh tế Nga, mà còn phải đưa nước Nga trở thành một trong những cường quốc kinh tế trên thế giới.
Về đối nội, ông Vladimir Putin phải nâng cao tiềm lực kinh tế, phát triển mạnh mẽ và có hiệu quả cao kinh tế — xã hội của đất nước Nga. Nói một cách đơn giản là ông Putin có nhiệm vụ đưa nước Nga hùng mạnh hơn lên về kinh tế, tốc độ tăng trưởng GDP tăng không phải chỉ 2 — 3% mà phải cao hơn, thậm chí cần phải đặt mục tiêu tăng trưởng từ 7-8% như Việt Nam, Ấn Độ và ASEAN, để làm cho đời sống người dân Nga tốt hơn, trong đó phát triển nông nghiệp là một trong những nhiệm vụ quan trọng.
Vladimir Putin phải tiếp tục nâng cao tiềm lực quốc phòng của Nga, đưa nước Nga trở thành siêu cường nhưng lại không mắc mưu rơi vào cái bẫy chạy đua vũ trang làm khánh kiệt đất nước Nga như Mỹ và phương Tây mong đợi.
Về đối ngoại, ông Vladimir Putin cần tiếp tục cải thiện quan hệ với Mỹ và EU, tạo được niềm tin chiến lược, tăng cường sự hợp tác, cùng giải quyết những vấn đề căng thẳng và phức tạp trên thế giới như hòa bình trên bán đảo Triều Tiên, Syria, Trung Đông, vấn đề hạt nhân Iran, chứ không phải là gây sự sợ hãi, đề phòng và chống đối. Nga phải thể hiện sức mạnh trên trường quốc tế để cả thế giới tôn trọng Nga, nhưng lại không được để thế giới phương Tây áp chế và cô lập mình.
Vladimir Putin cần xúc tiến nhanh và đẩy mạnh hơn nữa chiến lược hướng Đông: hợp tác mạnh mẽ, có hiệu quả với Trung Quốc, Nhật Bản, Ấn độ, Úc, Việt Nam, ASEAN, góp phần hòa bình, ổn định và phát triển khu vực Châu Á- Thái Bình Dương.
Một nước Nga mạnh về kinh tế và quân sự thì tự khắc những chuyện ồn ào sẽ bị dẹp bỏ, còn nếu nội lực của Nga không mạnh lên thì sức ép của phương Tây luôn đè nặng lên nước Nga.
Rõ ràng thách thức với nhiệm kỳ Tổng thống này, gánh nặng trách nhiệm về đối nội và đối ngoại đặt trên vai ông Vladimir Putin là không hề nhẹ.
Còn thêm những công việc cụ thể nữa không kém quan trọng. Đó là, thứ nhất, Vladimir Putin phải tìm được một Thủ tướng giỏi về quản lý, điều hành cỗ máy kinh tế khổng lồ của nước Nga, khai thác và phát huy thành công tiềm năng dồi dào của quốc gia rộng lớn nhất với nguồn tài nguyên giàu có bậc nhất thế giới.
Thứ hai, trong 6 năm tiếp theo, Vladimir Putin cần phát hiện và dìu dắt nhân vật kế nhiệm để tiếp tục công việc của ông sau này. Đã đến lúc nước Nga cần một gương mặt lãnh đạo mới tài năng, đức độ và uy tín, như Putin và hơn thế.
Theo quan điểm của tôi, người ta sợ sự cứng rắn của ông Putin nhiều hơn là nể phục ông về tài lãnh đạo kinh tế. Do đó, tôi cho rằng, nhân vật kế nhiệm ông Putin ở cương vị Tổng thống sau này phải là người vừa cứng rắn lại vừa mềm dẻo, vừa kiên quyết lại vừa khôn khéo, vừa thông minh lại vừa có quyết sách kinh tế sáng suốt phù hợp để chèo lái con thuyền nước Nga.
Tất nhiên tìm được người trẻ hơn ông Vladimir Putin — ở độ tuổi 45-50, mà có đủ các tố chất như Putin hoặc dần dần sẽ được rèn luyện để có những tố chất đó, là nhiệm vụ không hề giản đơn.
Nhất định người đó phải hết sức trung thành với nước Nga, hết lòng hết dạ phục vụ lợi ích của đất nước và nhân dân Nga.
Phải làm sao để thu nhập bình quân đầu người của Nga gia tăng đứng trong tốp 10 của thế giới, khi đó hiển nhiên thế giới sẽ nhìn Nga bằng con mắt hoàn toàn khác.
Tóm lại, cải cách cơ cấu kinh tế, giảm thành phần xuất khẩu nguyên liệu tăng cường biến kinh tế Nga thành nền kinh tế tri thức chiếm vị thế dẫn đầu thế giới, nâng cao mức đóng góp của các thành phần kinh tế khác, — là những gì mà nền kinh tế Nga và người dân Nga đang trông đợi ở Tổng thống Vladimir Putin.
Sputnik: Theo ông, triển vọng thúc đẩy quan hệ Việt-Nga trong nhiệm kỳ mới của Tổng thống Vladimir Putin là gì?
PGS-TS Nguyễn Cảnh Toàn: Tôi lạc quan và tin tưởng rằng trong thời gian ông Vladimir Putin lãnh đạo nước Nga ở nhiệm kỳ 6 năm tới (2018-2024), quan hệ hợp tác chiến lược toàn diện của Việt Nam và LB Nga sẽ ngày càng được củng cố, vươn tới đỉnh cao mới, xứng đáng với niềm tin cậy chiến lược và truyền thống gắn bó thân thiết của hai người bạn "thủy chung và không bao giờ phản bội nhau", — như ông Vladimir Putin nói rất chính xác.