Trong một cuộc hội thảo tổ chức mới đây, chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan chỉ ra thực trạng, từ khi Luật Doanh nghiệp năm 1999 có hiệu lực đến nay đã có hàng ngàn cuộc hội thảo, chuyến đi khảo sát trong và ngoài nước với hàng ngàn cán bộ học tập về giám sát DNNN, học tập kinh nghiệm quản lý vốn nhà nước.
Việc này tốn rất nhiều tiền của ngân sách, của doanh nghiệp nhưng kết quả giám sát DNNN lại rất tồi.
Bà đặt ra câu hỏi: Phải chăng chúng ta là một học trò dốt? Học biết bao nhiêu thầy, sách vở nhưng không hề học được thực tiễn để làm được việc. Hoặc các kiến thức được học về cũng bị áp dụng máy móc theo kiểu "thầy đọc, trò chép", không hiểu một cách thực tế, linh hoạt nên có đưa vào luật cũng không đạt được hiệu quả cao.
ĐBQH Lưu Bình Nhưỡng, Ủy viên Thường trực Ủy ban về các vấn đề xã hội của Quốc hội khẳng định, việc đưa cán bộ đi học tập ở nước ngoài là vấn đề có tính chất chiến lược, đặc biệt, trong bối cảnh Việt Nam hội nhập quốc tế, cán bộ rất cần mở rộng tầm nhìn, giao lưu quốc tế, học tập kiến thức chuyên môn, kinh nghiệm…
Tuy nhiên, ông cũng thừa nhận, thời gian qua, công tác đưa cán bộ đi học tập ở nước ngoài có sự lỏng lẻo, sơ hở trong việc thiết kế các kế hoạch, chương trình cũng như nhân sự của các đoàn.
"Sự lỏng lẻo đó gây tốn kém cho ngân sách nhà nước cũng như cho các chương trình được tài trợ, đặc biệt là có một số chương trình do doanh nghiệp tài trợ.
Đặc biệt, có sự thiếu gương mẫu của cán bộ là người đứng đầu, thậm chí có chuyện một số người đi để giải quyết chính sách, chuẩn bị về hưu, giải quyết cho một số người chưa bao giờ được đi đâu, cho nhân viên kế toán, lái xe đi…
Tôi biết có nhiều trường hợp như thế, vì thế, dư luận đánh giá nhiều chuyến cán bộ đi nước ngoài không hiệu quả là đúng", đại biểu Lưu Bình Nhưỡng chỉ rõ.
"Đất nước còn rất nghèo, cho nên khi gửi các đoàn đi phải làm sao cho hiệu quả. Thế nhưng, trong quá trình tổ chức các đoàn đi, từ cách chọn, mục tiêu của nhiều đoàn không rõ, rồi khi về có khi có báo cáo, có khi không, chưa kể có báo cáo thì thực hiện báo cáo như thế nào… Những việc đó trước nay chưa làm được", bà Bùi Thị An nói.
Bên cạnh đó, có không ít đoàn đi nước ngoài do doanh nghiệp đứng ra tài trợ. Có doanh nghiệp đi để tham khảo, mời khách đi là có mục tiêu tốt, nhưng nhiều doanh nghiệp mời cán bộ, công chức đi để sau đó lobby chính sách.
"Đã là doanh nghiệp thì kinh doanh phải có lãi. Họ đã bỏ tiền ra tổ chức các đoàn đi nước ngoài, mời cán bộ cao cấp đi cùng là phải có ý định", bà An nhấn mạnh.
Cả hai vị ĐBQH đều cho rằng, đến nay vẫn chưa có tiêu chí nào để đánh giá hiệu quả của các chuyến đi nước ngoài của cán bộ, công chức.
Việc đánh giá hiệu quả công việc còn nhiều yếu tố khác, chứ không chỉ vì một chuyến đi nước ngoài rồi nói cán bộ học tập kém. Phải công bằng chỗ đó.
Tuy nhiên, phải thấy rằng Việt Nam chưa có cơ chế để đánh giá chính xác được việc áp dụng các kiến thức học tập ở nước ngoài về như thế nào, nên hiện nay chưa kết luận được hiệu quả áp dụng là có".
Vị đại biểu chưa thể khẳng định kỳ họp tới của Quốc hội có chất vấn về vấn đề cán bộ đi nước ngoài hay không, bởi việc chất vấn còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Nhưng ông cho rằng cần phải rà soát, đánh giá lại, cả về mặt chính sách cũng như quá trình thực hiện các chuyến đi nước ngoài của cán bộ để xác định trách nhiệm cho rõ ràng, đảm bảo sau này việc tổ chức các đoàn đi và sử dụng ngân sách hiệu quả.
"Tất cả các đoàn đi về phải có báo cáo và phải xác định rất rõ là có lộ trình áp dụng, thực hành những kiến thức mình đã học ra sao. Còn cứ để tình trạng như hiện nay thì tốn kém tiền của của nhân dân vô cùng. Nó cũng cho thấy công tác giám sát chưa hiệu quả và chưa được chú trọng", ông Lưu Bình Nhưỡng nói.
"Chưa có thước đo đánh giá hiệu quả các chuyến đi nước ngoài. Những thực tập sinh, nghiên cứu sinh thì không nói, nhưng một số đoàn đi học mà thiết bị cũ, công nghệ lạc hậu, rác thải vẫn nhập về.
Việc học là cần thiết, nhưng liệu cán bộ đi có học không? Chính phủ đã có quy định công chức được cử đi nước ngoài không quá 2 lần/năm, nhưng tôi cho rằng cần phải làm chặt chẽ, sát sao hơn bởi tiền tổ chức các chuyến đi là tiền thuế của dân, hoặc nếu là tiền doanh nghiệp thì như đã nói, không bao giờ họ bỏ tiền ra mà không có ý định, tính toán gì.
Nếu cán bộ đi nước ngoài mà có hiệu quả thì có thể đi 3-4 lần/năm, thậm chí hơn, nhưng nếu không hiệu quả thì 1 lần cũng không cho đi. Quản chặt được cái này sẽ làm nội bộ, hiệu quả bộ máy tốt hơn, trong sạch chính sách hơn", bà Bùi Thị An phát biểu.
Theo: Báo Đất Việt
