Lời cảnh báo của Trung Quốc và sự từ chối của Mỹ được đưa ngay ra trong "phiên đối thoại an ninh ngoại giao cấp cao" diễn ở Washington dưới sự chủ trì của Ngoại trưởng Mike Pompeo, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ James Mattis, Ủy viên bộ Chính trị, Trưởng ban Đối ngoại trung ương Trung Quốc Dương Khiết Trì cùng Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Ngụy Phượng Hòa.
Theo Bưu điện Hoa Nam buổi sáng (SCMP), trong cuộc họp báo sau hội nghị, ông Dương đã đưa ra lời cảnh báo rằng:
"Mỹ cần dừng ngay việc điều động tàu thuyền và máy bay quân sự tới gần các đảo nhân tạo ở Biển Đông và dừng các hành động làm ảnh hưởng tới lợi ích an ninh và chủ quyền của Trung Quốc".
Đáp lại, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Mattis nhấn mạnh:
"Mỹ sẽ tiếp tục bay, đi qua và hoạt động ở nhiều khu vực theo quy định của luật pháp quốc tế".
Trong khi đó, Ngoại trưởng Pompeo chỉ trích việc Trung Quốc "quân sự hóa" ở Biển Đông.
Về phần mình, ông Dương đã phủ nhận cáo buộc của các quan chức cấp cao Mỹ và cho rằng Trung Quốc có chủ quyền ở vùng biển chiến lược.
"Trong khu vực lãnh thổ quốc gia, Trung Quốc đã tiến hành xây dựng các cơ sử dân sự và cơ sở phòng thủ cần thiết. Đó là quyền tự phòng vệ theo quy định của luật pháp quốc tế và không có chuyện quân sự hóa", ông Dương thanh minh.
Trong những năm gần đây, Trung Quốc đã đẩy mạnh cải tạo và xây dựng trái phép hàng loạt đảo nhân tạo ở Biển Đông đồng thời đưa khí tài tới những khu vực này.
Các nước có cùng tuyên bố chủ quyền trên Biển Đông đã lên tiếng chỉ trích mạnh mẽ hành động phi lý của Trung Quốc. Ngoài ra, Mỹ cũng tăng cường tiến hành tuần tra đảm bảo tự do hàng hải ở Biển Đông nhằm thách thức hành động bành trướng trái phép của Trung Quốc
Bất chấp việc lời qua tiếng lại liên quan tới tình hình Biển Đông, giới chức Mỹ — Trung vẫn khẳng định hội nghị giữa hai bên mang tính xây dựng cao.
Cụ thể, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ — Trung tái khẳng định vai trò quan trọng của quân đội trong mối quan hệ ổn định giữa hai nước. Bộ trưởng Mattis cho rằng:
"Сác cuộc đối thoại diễn ra ngay thẳng để từ đó giúp hai bên tìm ra được phương án hạ nhiệt căng thẳng, duy trì các đường dây liên lạc liên quân cũng như giảm nguy cơ xảy ra xung đột vì hiểu nhầm".
Ông Ngụy thì nhấn mạnh, cuộc đối thoại "mang tính tích cực và có kết quả". Theo ông Ngụy, hai bên đã chia sẻ quan điểm "để tăng cường niềm tin chiến lược, giải quyết những bất đồng, thúc đẩy trao đổi và hợp tác để từ đó mối quan hệ quân sự giữa hai nước tạo nên tính ổn định cho toàn bộ quan hệ song phương".
Hội nghị tại Washington đánh dấu lần thứ hai diễn ra phiên tham vấn giữa Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ — Trung trong vòng chưa đầy 4 tuần. Trước đó, hai quan chức cấp cao Mỹ — Trung đã gặp mặt ở Singapore vào ngày 18/10 sau vụ việc tàu chiến Trung Quốc áp sát nguy hiểm tàu khu trục của hải quân Mỹ trên Biển Đông hồi cuối tháng Chín.
Trong khi đó, Tổng thống Mỹ Donald Trump và nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình cũng sẽ gặp mặt ở hội nghị thượng đỉnh G20 diễn ra ở Buenos Aires, Argentina vào cuối tháng này.
