Nhúng chàm vì đất
Ngày 19/11, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an ra quyết định khởi tố, bắt tạm giam cựu Phó chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Hữu Tín và Đào Anh Kiệt (cựu Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường TP.HCM), Trương Văn Út (Phó trưởng Phòng Quản lý đất, Sở TN&MT).
Trước đó, ngày 10/11, cơ quan CSĐT Bộ Công an đã khởi tố 5 người nguyên là cán bộ tại TP.HCM trong vụ án liên quan khu đất số 2-4-6 Hai Bà Trưng, Quận 1, TP.HCM của Tổng công ty bia, rượu, nước giải khát Sài Gòn (Sabeco).
5 người gồm: ông Nguyễn Hữu Tín, cựu Phó chủ tịch UBND TP.HCM; Đào Anh Kiệt, cựu Giám đốc Sở TN-MT TP.HCM; Lê Văn Thanh, Phó chánh văn phòng UBND TP.HCM; Nguyễn Thanh Chương, Trưởng phòng Đô thị thuộc Văn phòng UBND TP.HCM và Trương Văn Út, Phó trưởng phòng Quản lý sử dụng đất thuộc Sở TN-MT TP.HCM).
Vào giữa tháng 9, trừ Trương Văn Út thì 4 người gồm: Nguyễn Hữu Tín, Đào Anh Kiệt, Lê Văn Thanh và Nguyễn Thanh Chương cũng đã bị khởi tố bị can trong vụ án "Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí", được xác định là có liên quan đến Phan Văn Anh Vũ, tức Vũ "nhôm".
Người thì bị khởi tố vì các hành vi vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí; người thì bị khởi tố vì vi phạm quy định về quản lý đất đai…
Các vụ việc ở Đà Nẵng hay TP. Hồ Chí Minh kể trên đều có liên quan đến đất đai trong quá trình biến đất công thành đất tư.
Khi kiểm toán, đánh giá việc thực hiện một số Hợp đồng BT thanh toán bằng quyền sử dụng đất trên địa bàn Thành phố Hà Nội, Kiểm toán Nhà nước đã kiến nghị xử lý tài chính 1.393 tỷ đồng. Đồng thời cơ quan này chỉ rõ nhiều hạn chế, bất cập và sai sót qua thực hiện các hợp đồng BT. Đó là: Chỉ có 1/12 dự án trong giai đoạn 2013-2017 thực hiện đấu thầu, còn lại 11/12 dự án thực hiện theo hình thức chỉ định thầu, làm giảm tính cạnh tranh trong thực hiện dự án; giá đất không sát với giá thị trường, khu đất đối trừ được giao chỉ định trái Luật Đất đai… tiềm ẩn nguy cơ có thể dẫn đến lãng phí nguồn ngân sách nhà nước.
Các nhà máy, xí nghiệp của doanh nghiệp nhà nước sau khi di dời khỏi nội đô hầu hết đã được Hà Nội cấp phép làm nhà ở, trung tâm thương mại. Điều đáng nói, nhiều doanh nghiệp 100% vốn nhà nước có đất vàngkhi hợp tác liên doanh với tư nhân đã lợi dụng kẽ hở của pháp luật, để chủ đầu tư hưởng lợi khủng trong khi ngân sách thất thu vài ngàn tỷ.
Thanh tra Chính phủ kết luận: Tổng số tiền sai phạm được phát hiện qua thanh tra 38 dự án chuyển mục đích sử dụng đất là gần 4.000 tỷ đồng.
Do vậy, Thanh tra Chính phủ đã kiến nghị Thủ tướng giao Chủ tịch UBND TP. Hà Nội xử lý nghiêm những tồn tại, thiếu sót, vi phạm trong công tác quản lý đầu tư xây dựng, và quản lý sử dụng đất trên địa bàn, và sớm có giải pháp chấn chỉnh, khắc phục.
Kết quả giám sát việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý, sử dụng vốn, tài sản nhà nước tại doanh nghiệp và cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước giai đoạn 2011-2016 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho thấy, thất thoát trong sử dụng đất công, trong đó có đất được DNNN quản lý là rất lớn.
Theo kết quả giám sát, tình trạng lãng phí, thất thoát nguồn lực đất đai, tài sản… diễn ra phức tạp. Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho hay, vẫn còn hiện tượng sau cổ phần hóa, doanh nghiệp cổ phần không đưa đất vào sử dụng, tự ý chuyển mục đích sử dụng đất và không thực hiện nghĩa vụ tài chính với Nhà nước theo quy định. Đơn cử tại TP. Hải Phòng vẫn còn một số DN cổ phần sử dụng đất không đúng mục đích đã xác định trong phương án sử dụng đất khi CPH; có DN tự ý phân đất cho cán bộ, công nhân viên để ở, cho thuê lại hoặc bỏ hoang không sử dụng như Công ty CP Xây dựng Ngô Quyền, Công ty CP Thương mại Minh Khai, Công ty CP Sách và thiết bị trường học Hải Phòng, Công ty CP Phát hành sách Hải Phòng,…
"Hoạt động này cùng với những bất cập, thiếu minh bạch trong việc xác định giá trị lợi thế quyền thuê đất khi góp vốn của doanh nghiệp, xác định giá trị quyền sử dụng đất khi chuyển đổi mục đích sử dụng đất của các địa phương đã tạo cơ hội để các tổ chức, cá nhân liên quan trục lợi, tham nhũng, gây thất thoát vốn, tài sản nhà nước", Ủy ban Thường vụ Quốc hội chỉ rõ.
